
8 กรกฎาคม 2568 สืบเนื่องจาก กรณีที่ประชุม ครม.นัดพิเศษ เมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม เห็นชอบ ตามข้อเสนอของ "สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี" (สลน.) เรื่องการมอบหมายให้รองนายกรัฐมนตรี รักษาราชการแทนนายกรัฐมนตรี
โดยในที่ประชุมยังได้มีการอภิปรายแสดงความเห็นเกี่ยวกับอำนาจรักษาราชการแทนนายกฯ มีอำนาจยุบสภาได้หรือไม่
โดย นายปกรณ์ นิลประพันธ์ เลขาธิการคณะกรรมการกฤษฎีกา ชี้แจงว่า ไม่มีอำนาจยุบสภา
ขณะที่ ครม. หลายรายเสนอต่อสำนักเลขาธิการ ครม. ว่า การอภิปรายประเด็นดังกล่าว ไม่ต้องบันทึกรายงานการประชุม เพราะเป็นประเด็นซักถามความเห็นเท่านั้น
แต่อย่างไรก็ตาม สำนักเลขาธิการครม.ได้เผยแพร่ เอกสารคำสั่งมอบหมายอำนาจหน้าที่รักษาราชการแทนนายกฯ ออกมาแล้ว โดยเป็นที่ชัดเจน มีการมอบหมายให้ รองนายกฯเป็นผู้รักษาราชการแทนนายกฯ คือ
1. นายภูมิธรรม เวชยชัย
2. นายสุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ
3. นายพีระพันธุ์ สาลีรัฐวิภาค
4. นายพิชัย ชุณหวชิร
5. นายประเสริฐ จันทรรวงทอง
ส่วนการมอบหมายอำนาจหน้าที่ให้ รักษาราชการแทนนายกฯ โดยเฉพาะรองนายกฯอันดับ 1 มีการระบุชัดเจนว่า มีอำนาจหน้าที่เช่นเดียวกับนายกฯ และมีอำนาจหน้าที่ในการเป็นประธานในคณะกรรมการ หรือองค์กรใด
ขณะที่ รองนายกฯอันดับ 2-5 ที่จะมาทำหน้าที่รักษาราชการแทนนายกฯนั้น ระบุว่า การจะสั่งการใดอันเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคลและการอนุมัติงบประมาณ อันอยู่ในอำนาจของนายกรัฐมนตรี ต้องได้รับความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรีก่อน
โดยภายในเอกสารได้ระบุว่า มาตรา 9 บัญญัติให้เรื่องที่ต้องเสนอคณะรัฐมนตรีตามมาตรา 4 (1) ถ้าคณะรัฐมนตรีเห็นว่าเป็นเรื่องที่เป็นปกติหรือมีแนวทางปฏิบัติที่ชัดเจนแล้ว คณะรัฐมนตรีจะมีมติมอบหมายเป็นการทั่วไปให้นายกรัฐมนตรีหรือรองนายกรัฐมนตรีเป็นผู้อนุมัติ ให้ความเห็นชอบ หรือมีคำสั่งแทนคณะรัฐมนตรีก็ได้ ในกรณีเช่นช่นนั้นให้ถือว่าการอนุมัติ ความเห็นชอบ หรือคำสั่งของนายกรัฐมนตรีหรือรองนายกรัฐมนตรีเป็นมติของคณะรัฐมนตรี
4.ข้อพิจารณาและข้อเสนอ
เพื่อให้การบริหารราชการแผ่นดินดำเนินไปด้วยความเรียบร้อย เหมาะสม เห็นควรเสนอคณะรัฐมนตรีพิจารณามอบหมายให้รองนายกรัฐมนตรีรักษาราชการแทนนายกรัฐมนตรี ในกรณีที่นายกรัฐมนตรีไม่อาจปฏิบัติราชการได้ ดังนี้
4.1 มอบหมายให้รองนายกรัฐมนตรีเป็นผู้รักษาราชการแทนนายกรัฐมนตรี ตามลำดับ ดังนี้
1. นายภูมิธรรม เวชยชัย
2. นายสุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ
3. นายพีระพันธุ์ สาลีรัฐวิภาค
4. นายพิชัย ชุณหวชิร
5. นายประเสริฐ จันทรรวงทอง
4.2 ในการรักษาราชการแทนนายกรัฐมนตรี ผู้รักษาราชการแทนตาม 4.1 (1) มีอำนาจหน้าที่เช่นเดียวกับนายกรัฐมนตรี ตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 และพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2534 รวมทั้งมีอำนาจหน้าที่ในการกรรมการในคณะกรรมการหรือองค์กรใด ตลอดจนสั่งการใดอันเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคลและการอนุมัติ
เงินงบประมาณอันอยู่ในอำนาจของนายกรัฐมนตรี ทั้งนี้ ตั้งแต่วันที่คณะรัฐมนตรีมีมติเป็นต้นไป
4.3 ในกรณีที่ผู้รักษาราชการแทนตาม 4.1 (2) - (5) จะสั่งการใดอันเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคลและการอนุมัติเงินงบประมาณอันอยู่ในอำนาจของนายกรัฐมนตรี ต้องได้รับความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรีก่อน
จึงกราบเรียนมาเพื่อกรุณาพิจารณาให้ความเห็นชอบตามข้อ 4 เพื่อสำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรีจะได้ดำเนินการนำเสนอคณะรัฐมนตรีพิจารณามอบหมายต่อไป
(นายพรหมินทร์ เลิศสุริย์เดช)
เลขาธิการนายกรัฐมนตรี