
"วันออกพรรษา" ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 ของทุกๆ ปี ตามปฏิทินทางจันทรคติ เป็นหนึ่งในวันสำคัญของพุทธศาสนา ซึ่งในปี 2566 นี้ ตรงกับวันที่ 29 ตุลาคม เนชั่นออนไลน์ พาไปย้อนเปิดประวัติ และความสำคัญ พร้อมพิกัดงานบุญ งานประเพณีเนื่องในวันออกพรรษา ประจำปี 2566
ประวัติและความสำคัญวันออกพรรษา
วันออกพรรษา เป็นวันที่สิ้นสุดระยะเวลาจำพรรษา 3 เดือนของพระภิกษุสงฆ์ โดยพระภิกษุสงฆ์จะทำสังฆกรรมปวารณาออกพรรษา หลังจากที่อยู่จำพรรษาตลอดระยะเวลา 3 เดือน คือ ตั้งแต่วันแรม 1 ค่ำ เดือน 8 ถึงวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11
วันออกพรรษา เป็นวันที่รำลึกถึงเหตุการณ์ที่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เสด็จลงจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์มายังโลกมนุษย์ หลังจากที่พระองค์ได้เสด็จไปจำพรรษาและแสดงพระธรรมเทศนาโปรดพุทธมารดา ซึ่งอยู่สวรรค์ชั้นดุสิต แต่ลงมาฟังพระธรรมเทศนาที่ชั้นดาวดึงส์
วันออกพรรษา จึงหมายถึงวันที่พ้นจากข้อกำหนดทางพระวินัยที่ต้องอยู่ประจำที่หรือในวัดแห่งเดียวตลอด 3 เดือน ในฤดูฝน กล่าวคือ เมื่อพระภิกษุได้อธิษฐานอยู่จำพรรษาในวันแรม 1 ค่ำ เดือน 8 แล้วอยู่ประจำที่หรือวัดนั้นเรื่อยไป จนสิ้นสุดในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 หลังจากวันออกพรรษาแล้วก็สามารถจาริกไปค้างแรมที่อื่นได้
นอกจากเป็นวันสิ้นสุดของการอยู่จำพรรษา 3 เดือน ของพระภิกษุแล้ว วันออกพรรษา เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า "วันปวารณา" หรือ "วันมหาปวารณา" ซึ่งคำว่า "ปวารณา" แปลว่า อนุญาตหรือยอมให้ คือ เปิดโอกาสให้พระภิกษุสงฆ์ที่จำพรรษาอยู่ร่วมกันตลอดระยะเวลา 3 เดือน สามารถว่ากล่าวตักเตือน และชี้ข้อบกพร่องแก่กันและกันได้ โดยเสมอภาคด้วยจิตที่ดีต่อกัน
กล่าวคือ พระสงฆ์บางรูปอาจมีข้อบกพร่องที่ต้องแก้ไข และการให้ผู้อื่นว่ากล่าวตักเตือนก็จะทำให้รู้ข้อบกพร่องของตน อีกทั้งยังเปิดโอกาสให้ถามข้อสงสัยซึ่งกันและกันได้ด้วย พระผู้ใหญ่ก็กล่าวตักเตือนพระผู้น้อยได้ และพระผู้มีอาวุโสน้อยก็สามารถชี้แนะถึงข้อไม่ดีของพระผู้ใหญ่ได้เช่นกัน
แม้พระผู้ใหญ่จะมีอาวุโสมากกว่า แต่ท่านก็มิได้สำคัญตนผิดคิดว่าท่านทำอะไรแล้วถูกไปหมดทุกอย่าง เพื่อเป็นเครื่องมือชี้ให้เห็นวิธีการคอยสังวร คือ ตามระวัง ไม่ประมาท ไม่ยอมให้ความเลวร้ายเกิดขึ้นได้ เหมือนล้อมรั้วไว้ก่อนที่วัวจะหาย ไม่ว่าจะอยู่ในเทศกาลเข้าพรรษาหรือออกพรรษา พระท่านจะประพฤติดี ปฏิบัติชอบ ตามกรอบของพระธรรมวินัยอยู่ตลอดเวลา
การกล่าวปวารณา จึงเท่ากับเป็นการช่วยระมัดระวังข้อประพฤติปฏิบัติที่ไม่ดีของพระรูปหนึ่ง ก่อนที่จะลุกลามก่อความเสื่อมเสียไปถึงพระหมู่มาก และลุกลามไปถึงพระพุทธศาสนา
เปิด 6 สิ่งที่ชาวพุทธควรปฏิบัติในวันออกพรรษา
ประเพณีสำคัญที่เกี่ยวข้องกับวันออกพรรษา
วันออกพรรษา เหล่าพุทธศาสนิกชนจะนิยมทำบุญเป็นกรณีพิเศษ เช่น ตักบาตรในตอนเช้า ถวายสังฆทาน ไปทำบุญที่วัด ถวายภัตตาหาร ฟังพระธรรมเทศนา และมีการตักบาตรเทโวในวันรุ่งขึ้น นอกจากนี้ ยังมีประเพณีสำคัญที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน ตามแต่ละจังหวัดทั่วประเทศไทย
โดยกิจกรรมทางพระพุทธศาสนา เนื่องในวันออกพรรษา ประจำปี 2566 การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ได้รวบรวมไว้ ดังนี้
20 - 30 ตุลาคม 2566
22 - 30 ตุลาคม 2566
23 - 29 ตุลาคม 2566
29 ตุลาคม 2566
26 ตุลาคม - 3 พฤศจิกายน 2566
29 ตุลาคม 2566
29 - 30 ตุลาคม 2566
30 ตุลาคม 2566
30 ตุลาคม 2566
ขอบคุณข้อมูลจาก : สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ , ศูนย์ประชาสัมพันธ์ กองทัพภาคที่ 3 , กระทรวงวัฒนธรรม , การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.)