๖ เมษายนของทุกปี คือวันจักรี ชวนคนไทยร่วมระลึกถึงมหาจักรีบรมราชวงศ์

วันจักรี ปีนี้ ตรงกับวันพฤหัสบดีที่ ๖ เมษายน ๒๕๖๖ ถือเป็นวันหยุดราชการในประเทศไทย และยังเป็นวันสำคัญที่มีความเกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์ของกรุงรัตนโกสินทร์ มีประวัติความเป็นมาและความสำคัญอย่างไร ชวนคอข่าวมาร่วมทบทวนวันสำคัญวันนี้อีกครั้ง

วันจักรี ๖ เมษายน ย้อนประวัติความสำคัญของวันนี้ คือวันที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ ๑ ทรงปราบดาภิเษกขี้นเป็นพระมหากษัตริย์พระองค์แรกแห่งราชวงศ์จักรี

หากมีคนสงสัย "วันจักรี" คือวันอะไร ชวนคอข่าวมาร่วมเปิดประวัติและทบทวนความสำคัญของวันนี้กันอีกสักครั้ง ?

วันจักรี หรือในภาษาอังกฤษ Chakri Memorial Day คือ วันเสด็จปราบดาภิเษกขึ้นครองราชสมบัติของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่ ๑) เป็นปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรีแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เมื่อวันที่ 6 เมษายน พ.ศ. 2325 และตั้งกรุงเทพฯ เป็นเมืองหลวงของประเทศไทยมาจนถึงปัจจุบัน ทำให้วันที่ 6 เมษายนของทุกปี ถือเป็นวันครบรอบการก่อตั้งราชวงศ์จักรี จึงถูกเรียกว่า "วันจักรี" นั่นเอง และยังถือเป็นวันที่ระลึกถึงมหาจักรีบรมราชวงศ์อีกด้วย

รู้จักที่มาของคำว่า "ราชวงศ์จักรี"
บรรดาศักดิ์เดิมของรัชกาลที่ ๑ สมัยที่รับราชการในสมัยกรุงธนบุรีก็คือ "เจ้าพระยาจักรีศรีองครักษ์" ตำแหน่งสมุหนายก จึงกลายเป็นที่มาของชื่อราชวงศ์จักรี นอกจากนี้ยังใช้ตราสัญลักษณ์ประจำราชวงศ์จักรีเป็นรูป "พระแสงจักร" และ "พระแสงตรี" ซึ่งเป็นรูปตรีศูลอันเป็นอาวุธของพระนารายณ์ โดยไทยได้รับอิทธิพลจากคติพราหมณ์-ฮินดู ที่เชื่อว่าพระมหากษัตริย์คือองค์อวตารของพระนารายณ์

เปิดประวัติ "วันจักรี" มีความเป็นมาอย่างไร?

หลังจากสิ้นสุดรัชสมัยของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชแห่งกรุงธนบุรี พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่ ๑) เสด็จขึ้นครองราชสมบัติและปราบดาภิเษกปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรี ทรงมีพระราชกรณียกิจที่สำคัญหลายประการ ทั้งทรงตรากฎหมายตราสามดวงขึ้นเพื่อสำหรับใช้บริหารบ้านเมือง และทรงให้สร้างราชธานีใหม่ โดยย้ายเมืองหลวงจากฝั่งธนบุรีมายังฝั่งพระนคร ซึ่งอยู่ทางตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยา หรือที่เราเรียกว่า "กรุงเทพฯ" ในปัจจุบัน

๖ เมษายนของทุกปี คือวันจักรี ชวนคนไทยร่วมระลึกถึงมหาจักรีบรมราชวงศ์

ต่อมาใน พ.ศ. 2416 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๕) โปรดเกล้าฯ ให้มีการหล่อพระบรมรูปพระมหากษัตริย์รัชกาลที่ ๑-๔ แห่งราชวงศ์จักรี ประดิษฐานไว้ ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท จนกระทั่งในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๖) โปรดเกล้าฯ ให้ประดิษฐานพระบรมรูปของรัชกาลที่ ๕ เพิ่มเติม และทรงประกาศตั้งพระราชพิธีถสายบังคมพระบรมรูป ทั้งพระบรมวงศานุวงศ์ ข้าราชการ และประชาชน จะเข้าถวายบังคมปีละ 1 ครั้ง เพื่อรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณขององค์พระมหากษัตริย์ไทยที่ทรงทำนุบำรุงประเทศเรื่อยมา รวมถึงโปรดเกล้าฯ ให้วันที่ 6 เมษายนของทุกปี เป็น "วันจักรี" และใช้มาจนถึงปัจจุบัน

๖ เมษายนของทุกปี คือวันจักรี ชวนคนไทยร่วมระลึกถึงมหาจักรีบรมราชวงศ์

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง >>

"วันจักรี" (6 เม.ย. 66) ขึ้นทางด่วนฟรี 3 สายทาง ด่านไหนบ้าง เช็กเลย!

ตอกย้ำความสำคัญของ "วันจักรี"

ในวันจักรีของทุกๆ ปี คือวันที่พสกนิกรชาวไทยจะร่วมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่ ๑) ผู้ทรงเป็นพระปฐมกษัตริย์ของราชวงศ์จักรีแห่งกรุงรัตนโกสินทร์

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะเสด็จพระราชดำเนินไปยังปฐมบรมราชานุสรณ์ เชิงสะพานพระพุทธยอดฟ้า เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร ในการพระราชพิธีวันพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช และวันที่ระลึกมหาจักรีบรมราชวงศ์ ซึ่งตรงกับวันที่ 6 เมษายนของทุกปี

ทั้งนี้ ถือเป็นธรรมเนียมปฏิบัติที่นายกรัฐมนตรี รัฐมนตรี หน่วยงานรัฐ-เอกชน ข้าราชการ รวมถึงประชาชน จะเข้าร่วมพิธีวางพวงมาลาเนื่องในวันจักรี ขณะที่ประชาชนจะประดับธงชาติตามอาคารบ้านเรือนเพื่อระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของล้นเกล้ารัชกาลที่ ๑

สำหรับ วันจักรี 6 เมษายน 2566 รัฐบาลได้ประกาศให้เป็นวันหยุดราชการ เพื่อรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช และมหาจักรีบรมราชวงศ์ทุกพระองค์

๖ เมษายนของทุกปี คือวันจักรี ชวนคนไทยร่วมระลึกถึงมหาจักรีบรมราชวงศ์
ทั้งนี้ ในวันหยุดของ วันจักรี ทุกปี การทางพิเศษแห่งประเทศไทย (กทพ.) ได้จัดให้ขึ้นทางด่วนฟรี ในปี 2566 นี้ประกาศฟรี 3 สายทางพิเศษ รวม 60 ด่าน ดังนี้