เรื่องของ “ส้วม” บนรถไฟไทย กับ สถานีกลางบางซื่อ

ดร.สามารถ ราชผลสิทธิ์ รองหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก ดร.สามารถ ราชพลสิทธิ์ - Dr.Samart Ratchapolsitte เกี่ยวกับ “ส้วมบนรถไฟ” และการเปิดให้บริการ "สถานีกลางบางซื่อ" ที่ขึ้นชื่อว่า เป็นสถานีรถไฟที่ใหญ่ที่สุดในอาเซียน ได้รับการออกแบบและก่อสร้างอย่างทันสมัยและสวยงาม หากปล่อยให้รถไฟที่ยังมี "ส้วมแบบเปิด" วิ่งเข้า สถานีกลางบางซื่อ ก็ดูจะย้อนแย้งกับความพยายามพัฒนายกระดับการขนส่งระบบรางของไทย

ทำไมรถไฟดีเซล ที่มี “ส้วมเปิด” ถึงไม่ควรวิ่งเข้าสถานีกลางบางซื่อ ดร.สามารถ ให้เหตุผล 2 ประการ ดังนี้

1. การใช้ส้วมบนรถไฟ

ส้วมบนรถไฟมี 2 ระบบ ประกอบด้วย ส้วมเปิด และ ส้วมปิด

• 1.1 “ส้วมเปิด” ไม่ดีอย่างไร?

ส้วมเปิดเป็นส้วมที่ไม่มีถังเก็บอุจจาระและปัสสาวะ ทำให้สิ่งปฏิกูลเหล่านี้ถูกปล่อยเรี่ยราดตามทางรถไฟ ซึ่งจะถูกชำระชะล้างไปตามกาลเวลาด้วยสายฝน สายลม และแสงแดด เคยมีข่าวว่าชุมชนที่อาศัยอยู่ใต้สะพานรถไฟได้รับความเดือดร้อนจากอุจจาระและปัสสาวะอย่างแสนสาหัส เช่นเดียวกับผู้ที่ต้องเดินข้ามทางรถไฟถ้าไม่ระวังจะเหยียบกองอุจจาระได้

หากอุจจาระและปัสสาวะถูกปล่อยเรี่ยราดบนทางรถไฟบริเวณสถานี จะส่งกลิ่นเหม็นรบกวนผู้โดยสาร และทำให้เกิดภาพอุจาดตา ไม่น่ามอง ไม่น่าใช้บริการรถไฟ ด้วยเหตุนี้ การรถไฟฯ จึงติดป้ายประกาศไว้ในห้องส้วมว่า “โปรดอย่าใช้ห้องสุขาเมื่อรถจอดอยู่ที่สถานี” แต่ก็ยังมีผู้โดยสารที่ไม่สามารถทนได้ จำเป็นต้องขับถ่ายในขณะที่รถไฟจอดที่สถานี

บางคนเพิ่งปวดทันทีที่รถไฟวิ่งถึงสถานี บางคนติดพันกับการขับถ่ายก่อนถึงสถานี บางคนไม่มีสมาธิที่จะขับถ่ายในขณะรถไฟวิ่งซึ่งมีเสียงดังและสั่นสะเทือน หรือบางคนคิดพิเรนทร์ด้วยการ “ฝากรัก” ไว้ที่สถานี โดยเฉพาะสถานีที่มีความทันสมัย สวยงาม และใหญ่ที่สุดในอาเซียน อาจเป็นที่หมายปองได้

• 1.2 “ส้วมปิด” ดีอย่างไร?

ส้วมปิดเป็นส้วมที่มีถังเก็บอุจจาระและปัสสาวะเช่นเดียวกับส้วมบนเครื่องบิน ทำให้ไม่มีสิ่งปฏิกูลเหล่านี้ถูกปล่อยเรี่ยราดตามทางรถไฟ ไม่เกิดภาพอุจาดตา ส่งผลให้สถานีและทางรถไฟสะอาด น่าใช้บริการ

ถึงเวลาแล้วที่การรถไฟฯ จะต้องเปลี่ยนส้วมเปิดเป็นส้วมปิดให้หมด โดยเฉพาะขบวนรถไฟที่วิ่งเข้า-ออกสถานีกลางบางซื่อ

2. รถไฟดีเซลปล่อยควันพิษ

รถไฟดีเซลจะวิ่งเข้า-ออกสถานีกลางบางซื่อที่ชั้นที่ 2 ส่วนด้านบนหรือชั้นที่ 3 จะมีรถไฟความเร็วสูงวิ่งเข้า-ออก ด้วยเหตุนี้ ชั้นที่ 2 ซึ่งรองรับรถไฟดีเซลจะไม่โปร่งโล่ง เนื่องจากมีพื้นของชั้นที่ 3 คลุมอยู่ ทำให้การระบายควันไอเสียจากรถไฟดีเซลทำได้ยาก

การรถไฟฯ จึงแก้ปัญหานี้ด้วยการติดตั้งท่อระบายอากาศตลอดความยาวของชานชาลา โดยจะดูดควันไอเสียไปปล่อยออกที่ปลายชานชาลาทั้งหัวและท้าย แต่จะมีควันไอเสียตกค้างอยู่ในระดับที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพของผู้โดยสารหรือไม่?

การรถไฟฯ ควรขอความร่วมมือจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่นกรมควบคุมมลพิษให้มาตรวจสอบ

เมื่อดูลักษณะอาคารสถานีกลางบางซื่อ พบว่าเป็นอาคารที่เหมาะสำหรับรองรับรถไฟฟ้า ดังนั้น การรถไฟฯ จึงควรพิจารณาปรับเปลี่ยนรถไฟที่วิ่งเข้า-ออกสถานีกลางบางซื่อทุกขบวนจากรถไฟดีเซลเป็นรถไฟฟ้า

3. ข้อเสนอแนะ

ในวันที่ 23 ธันวาคมนี้เป็นต้นไป การรถไฟฯ จะไม่ให้รถไฟทางไกล ซึ่งเป็นรถไฟดีเซลเข้าสถานีหัวลำโพง แต่จะให้รับ-ส่งผู้โดยสารที่สถานีกลางบางซื่อแทน

ดังนั้น การรถไฟฯ จะต้องเร่งแก้ปัญหาการใช้ส้วม และปัญหาการระบายควันไอเสียโดยด่วน อย่าปล่อยให้ปัญหาเหล่านี้ด้อยค่าสถานีรถไฟที่ใหญ่ที่สุดในอาเซียนเลย

แม้ผมไม่ใช่คนของการรถไฟฯ หรือที่เรียกกันว่า “คนรถไฟ” แต่ก็รักรถไฟไทยไม่น้อยกว่าคนรถไฟครับ