ชาวบ้านเชียงเพ็งร่วมสืบชะตาลำเซบาย

22 เมษายน 2564 เมื่อเวลาประมาณ 08.00 น. ตัวแทนกลุ่มอนุรักษ์ลำน้ำเซบาย ตำบลเชียงเพ็ง อ.ป่าติ้ว จ.ยโสธร ประมาณ 40 คน ได้จัดกิจกรรมสืบชะตาลำน้ำเซบาย ครั้งที่ 4 บริเวณริมลำน้ำเซบาย ท่าเรือโบราณ บ้านเชียงเพ็ง ตำบลเชียงเพ็ง อำเภอป่าติ้ว จังหวัดยโสธร ในกิจกรรมมีพิธีการตามความเชื่อของชาวบ้านเพื่อขอขมาลำน้ำเซบาย ที่เปรียบเสมือนเส้นเลือดหลักของคนลำเซบายผ่านการใช้ประโยชน์มาหลายชั่วอายุคน 
นางมะลิจิตร เอกตาแสง อายุ 60 ปี กรรมการกลุ่มอนุรักษ์ลำน้ำเซบาย เชียงเพ็งได้อ่านคำประกาศโดยมีเนื้อหาระบุว่า "สืบชะตาลำน้ำเซบาย ยกเลิกนโยบายโรงงานน้ำตาลและโรงไฟฟ้าชีวมวลภาคอีสาน" เป็นเวลา 4 ปีแล้วที่กลุ่มอนุรักษ์ลำน้ำเซบาย ตำบลเชียงเพ็งได้ยืนหยัดคัดค้านโรงงานน้ำตาลและโรงไฟฟ้าชีวมวล ที่ตั้งในพื้นที่ตำบลน้ำปลีก ในขณะที่โรงงานน้ำตาลและโรงไฟฟ้าชีวมวลได้ดำเนินการมาปีนี้เป็นปีที่ 2 แล้ว เรารับรู้ได้ถึงมลภาวะที่เกิดจากเสียงดังรบกวนวิถีชีวิตปกติสุขของชุมชน การจราจร และกลิ่น เป็นต้น ที่ผ่านมาการเคลื่อนไหวของกลุ่มอนุรักษ์ลำน้ำเซบายเพื่อคัดค้านโรงงานน้ำตาลและโรงไฟฟ้าชีวมวล เรามีจุดยืนที่ชัดเจนในการปกป้องวิถีชีวิตบ้านเกิด ปกป้องทรัพยากร ปกป้องลำเซบาย แต่รัฐบาลไม่เคยที่จะฟังเสียงของชาวบ้าน 

ในทางกลับกันยังเปิดช่องทางเอื้อให้กับนายทุน โดยเฉพาะข้อกฎหมาย คำสั่ง หรือแม้กระทั้งมติ ครม. นับได้ว่าเป็นนโยบายที่นำมาสู่การเปลี่ยนแปลงเชิงพื้นที่ขนาดใหญ่จากนโยบายรัฐ ซึ่งจะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของสภาพพื้นที่และสภาพแวดล้อมอย่างกว้างขวาง สิ่งสำคัญรัฐบาลไม่เคยมีการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมระดับยุทธศาสตร์ก่อน แต่ดำเนินการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมเป็นรายโครงการเท่านั้น รวมถึงการกำหนดนโยบายที่ชาวบ้านในชุมชนขาดการมีส่วนร่วมตั้งแต่เริ่มต้น 
ประชาชนส่วนใหญ่ยังไม่ได้รับรู้ข้อมูลข่าวสาร และเมื่อประชาชนในแต่ละพื้นที่ติดตามข้อมูลโดยยื่นหนังสือถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้องแสดงความกังวลในประเด็นผลกระทบที่เกิดจากมลพิษ หน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้องกลับบอกว่ามีบรรจุในรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม  ทั้ง ๆ ที่ชาวบ้านในพื้นที่ก็ไม่ได้มีส่วนร่วมกับรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งปวดล้อมแต่อย่างใด ตลอดจนพื้นที่ซึ่งมีการดำเนินนโยบายโรงงานน้ำตาลและโรงไฟฟ้าชีวมวล โดยพาะตำบลน้ำปลีก อำเภอเมืองอำนาจเจริญซึ่งคาบเกี่ยวกับตำบลเชียงเพ็ง อำเภอป่าติ้ว จังหวัดยโสธร ในรัศมี 5 กิโลเมตรนั้นเป็นที่ทราบว่าเป็นพื้นที่เปราะบางที่จะได้รับผลกระทบจากการดำเนินโครงการ โดยเฉพาะ ชุมชน วัด โรงเรียน การแย่งชิงทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยู่อย่างจำกัด ซึ่งพื้นที่เหล่านี้ควรค่าแก่การอนุรักษ์ฐานทรัพยากร  สร้างความมั่นคงทางอาหาร สร้างฐานเศรษฐกิจชุมชน สิ่งแวดล้อม และสุขภาพ และเราพร้อมยืนหยัดปกป้องลำน้ำเซบาย เพื่อคนเซบาย

ด้านนายสิริศักดิ์ สะดวก   ที่ปรึกษากลุ่มอนุรักษ์ลำน้ำเซบายตำบลเชียงเพ็ง กล่าวว่า วันนี้ทางกลุ่มอนุรักษ์ลำน้ำเซบายเชียงเพ็ง ได้ร่วมกันจัดกิจกรรมสืบชะตาลำน้ำเซบายครั้งที่ 4 ภายใต้สถานการณ์โควิด-19 ระรอกที่สามในการจัดกิจกรรมครั้งนี้เป็นการจัดเฉพาะคนในชุมชน และทางกลุ่มได้ดำเนินการตามการแผนควบคุมโรคโควิด ทำให้ทางกลุ่มอนุรักษ์ลำน้ำเซบายเชียงเพ็งได้ตระหนักถึงสถานการณ์ปัญหาที่เกิดขึ้น ในขณะที่ฐานทรัพยากรโดยเฉพาะลำน้ำเซบาย ซึ่งเป็นทั้งแหล่งหาอาหารหลักของชุมชน สามารถสร้างเศรษฐกิจให้แก่คนในชุมชน ก่อให้เกิดรายได้ ทั้งในด้านการเกษตรโดยชุมชนอาศัยน้ำจากลำเซบายในการทำนาปี นาปรัง ปลูกถั่วลิสง ปลูกพืชผัก เป็นต้น ใช้เป็นน้ำประปาของหมู่บ้าน และการประมงของชุมชนทั้งสองฝั่งลำเซบาย ในสถานการณ์แบบนี้ชุมชนคำนึงถึงการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรแต่รัฐจะต้องฟังข้อเสนอของชุมชนด้วย 
"ในการจัดกิจกรรมสืบชะตาลำน้ำเซบายมีวัตถุประสงค์คือ  1.เพื่อต่ออายุและความเป็นสิริมงคลจะได้เกิดขึ้นกับลำน้ำรวมทั้งผู้คนในชุมชนไปด้วย การสืบชะตาให้แก่ลำน้ำจึงเป็นการแสดงความศรัทธา ความเคารพและเหนือสิ่งอื่นใดคือการร่วมกันแสดงออกถึงความห่วงใยต่อลำน้ำ  2.เพื่อเป็นการต่อชีวิตให้แก่ลำน้ำ และเป็นการขอขมาต่อลำน้ำสายน้ำที่มีความสำคัญต่อสรรพสิ่งทั้งมวล รวมถึงผู้คนทั้งสองฝั่งลำน้ำและเป็นการกระตุ้นเตือนให้คนที่อาศัยอยู่บริเวณลำน้ำมีจิตสำนึกช่วยกันรักษาสายน้ำแห่งนี้ให้ยืนยาวอย่างยั่งยืน  3.เพื่อสร้างความตระหนักของชุมชน ความหวงแหน ความเห็นคุณค่าจากการใช้ประโยชน์จากลำน้ำเซบาย"นายสิริศักดิ์ กล่าว
และกล่าวทิ้งท้ายว่า ทางกลุ่มอนุรักษ์ลำน้ำเซบายเชียงเพ็ง จึงเรียกร้องไปยังรัฐบาลให้ยุติดำเนินนโยบายโรงงานน้ำตาลและโรงไฟฟ้าชีวมวลในภาคอีสาน และให้ประเมินยุทธศาสตร์ทางด้านสิ่งแวดล้อมเพื่อให้ชาวบ้านในพื้นที่เข้าไปมีส่วนร่วม และควรหันหน้ามาร่วมกันสร้างความมั่นคงทางอาหารผ่านการปกป้อง ดูแลฐานทรัพยากรอย่างจริงจัง อย่าพูดแต่ลมปากให้ความหวังกับชาวบ้านไปวันๆ ในการแก้ไขปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมให้กับชาวบ้าน เพราะที่ผ่านมาการกำหนดนโยบายชาวบ้านไม่ได้มีส่วนร่วมตั้งแต่เริ่มต้น