27 มกราคม 2564 "กระถิน" มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Leucaena leucocepphala ในภาคใต้ของไทยจะเรียกอีกชื่อว่า "สะตอเบา"
กระถิน เป็นไม้พุ่ม ใบประกอบ ดอกช่อ ดอกย่อยเป็นดอกสมบูรณ์เพศ ผลเป็นฝักแบน ยอดอ่อน ช่อดอกและฝักอ่อน ชาวกะเหรี่ยงใช้กินสดกับน้ำพริก เมล็ดในฝักแก่ กินสด หรือลวกกิน ขณะที่ใบสามารถต้มให้หมูกินได้
กระถิน นอกจากรับประทานเป็นอาหารแล้ว หมอยาพื้นบ้าน ยังใช้ทำเป็นยาได้ด้วย โดยนำเมล็ดกระถินมาคั่วชงกินเป็นยาคลายเครียด หมอจีนใช้รากต้มกินช่วยให้นอนหลับ
ด้านเพจเฟซบุ๊ก "ภูมิภูเบศร ศูนย์การเรียนรู้สมุนไพรและภูมิปัญญาสุขภาพ บางเดชะ" ได้โพสต์ข้อความถึงประโยชน์ทางยาของ "กระถิน" พร้อมเตือนในข้อควรระวังในการใช้ มีเนื้อหาดังนี้..."รู้หรือไม่! กระถิน เป็นยาช่วยให้หลับง่าย
หมอยาพื้นบ้าน ไทยนิยมนำเมล็ดกระถินมาคั่ว ชงกินเป็นยาคลายเครียด ช่วยให้นอนหลับสบาย ในจีนหมอพื้นบ้านใช้รากต้มกินคลายเครียด ช่วยให้นอนหลับเช่นกัน
ใบกระถินยังเป็นยาแก้ร้อนใน แก้ไข้ ช่วยระบาย ใช้เป็นยาระบายในหมูด้วย โดยใช้ยอดอ่อนต้มให้กิน
กระถินเป็นอาหารและยาสำหรับทั้งคนและสัตว์ คนไทย อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ มาเลเซีย เม็กซิโก และอเมริกากลางนิยมนำ ใบอ่อน ดอก ฝักอ่อน มารับประทาน
คนไทยนิยมเก็บยอดหรือฝักกระถินตามริมรั้ว มากินเป็นผักจิ้มผักแนม ชาวบ้านแต่ละภาคมีการ เลือกกินกระถินกับอาหาร เฉพาะถิ่นของตน ช่วยให้รสชาติกลมกล่อมขึ้น เช่น ยอดกระถินกับหอยนางรมที่จังหวัดสุราษฎร์ธานี, คนอีสาน ตำส้มตำใส่เมล็ดกระถินอ่อน, สามจังหวัดภาคใต้ ใส่ในข้าวยำ, คนภาคกลางเอามาทอดกับไข่เจียวเหมือนชะอม เป็นต้น
ยอดกระถินมีธาตุ เหล็กสูง ช่วยแก้โลหิตจาง มีฟอสฟอรัสสูง ช่วยบำรุงกระดูกและมีวิตามินเอสูงช่วยบำรุงสายตา
กระถินมีไนโตรเจนและโปแตสเซียมสูง นำไปทำปุ๋ยหมักได้ดี
เปลือกกระถินสามารถนำมาสกัดสีย้อมผ้าหรือเส้นไหมได้ ให้สีน้ำตาล แดงดำ
คนโบราณบอกให้เก็บยอดกระถินตอนพระอาทิตย์ขึ้น ถ้าเก็บตอนพระอาทิตย์ตกดินแล้วให้โทษเพราะกระถินจะนอน
กระถินอยู่ในวงศ์เดียวกับไมยราบซึ่งตอนพระอาทิตย์ ตกดินจะนอน และมีสรรพคุณช่วยให้นอนหลับเช่นกัน
ข้อควรระวัง ไม่ควรรับประทานกระถินมากเกินไป เพราะใบของกระถินมีสารชนิดหนึ่งที่เป็นพิษ หากกินเข้าไปมากๆ อาจทำให้ขนร่วงและเป็นหมันได้ และกระถินสามารถดูดสารซีลีเนียมจากดินได้มาก อาจเป็นพิษได้
คนเป็นโรคเกาต์ไม่ควรกินกระถิน เพราะมีกรดยูริคสูง
คนเป็นโรคไตต้องหลีกเลี่ยง เพราะโปแตสเซียมสูง
ภูมิภูเบศร ขอเป็นส่วนหนึ่ง ในการต่อสู้กับการระบาดของโควิด-19 และเป็นกำลังใจให้คนไทยทุกคน ร่วมฝ่าวิกฤตครั้งนี้ไปด้วยกัน
Cr. โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร
กัญชา และผองเพื่อน สมุนไพร...เพื่อระบบประสาท และจิตใจ
โดย.... ภญ.ดร.สุภาภรณ์ ปิติพร