อธิบดีกรมศิลป์ฯ​ จ่อขยายเขตกันชน เมืองโบราณศรีเทพ ขานรับขึ้นทะเบียนมรดกโลก

ทีมข่าวเนชั่นทีวีลงพื้นที่สำรวจคุณค่าทางประวัติศาสตร์เมืองศรีเทพอำเภอศรีเทพจังหวัดเพชรบูรณ์ โดยนักโบราณคดีปฏิบัติการ อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ ธนัชญาเทียนดี บอกว่า เมืองโบราณศรีเทพ คือร่องรอยอารยธรรมในยุคทวารวดี อายุกว่า 1,700 ปี โดยพบโครงกระดูกมนุษย์ก่อนประวัติศาสตร์ พร้อมภาชนะดินเผาและสัตว์เลี้ยงฝังรวมอยู่ด้วย สะท้อนให้เห็นว่าเป็นพื้นที่ตั้งของเมืองโบราณศรีเทพ เป็นชุมชนก่อนประวัติศาสตร์ ก่อนพัฒนาขึ้นมาเป็นเมืองซึ่งคาดว่าน่าจะเจริญรุ่งเรืองจากการค้าขาย กับต่างชาติ เห็นได้จากเทวรูปในศาสนาฮินดูที่มีลักษณะคล้ายได้รับอิทธิพลมาจากอินเดียโดยเฉพาะโดยเฉพาะสุริยเทพซึ่งเป็นรูปปั้นเทพเจ้าที่มีหนวดเคราซึ่งไม่ใช่สัญฐานของคนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมทั้งศาสนาพุทธที่แผ่มาในช่วงหลัง ทำให้เห็นวัตถุโบราณเป็นพระพุทธรูป จำนวนมากรวมทั้งธรรมจักรที่มีความสมบูรณ์ 

นอกนี้การออกแบบผังเมืองค่อนข้างเป็นระบบมีภูมิวัฒนธรรมที่เชื่อมโยงระหว่างพระปรางค์ศรีเทพ พระสถูปเจดีย์เขาคลังใน พระสถูปเจดีเขาคลังนอก และภูเขาถมอรัตน์ ที่อยู่ในระนาบใกล้เคียงกัน

ตัวเมืองมีการวางผังเมือง สร้างคันดินเป็นกำแพง ขุดคูเมือง แล้วชักน้ำจากแม่น้ำป่าสัก เข้ามาใช้อุปโภคบริโภคและทำเกษตรกรรมนับเป็นระบบชลประทานเก็บกักน้ำไว้ใช้ในฤดูแล้ง และมีคันดินช่วยป้องกันน้ำท่วมสะท้อนว่าอาจมีการบริหารจัดการน้ำที่ดี

สำหรับสาเหตุการล่มสลายของเมือง อาจจะได้ 2 สาเหตุคือ 1 ผู้คนเสียชีวิตจากโรคระบาดที่ไม่สามารถรักษาได้และ 2 การเปลี่ยนเส้นทางการค้าไปบริเวณอาณาจักรอยุธยาและสุโขทัยที่มีความรุ่งเรืองในยุคเวลาต่อมา

ทั้งนี้นักโบราณคดียังคงต้องไขปริศนาอีกหลายอย่างเกี่ยวกับเมืองโบราณศรีเทพเพราะศิลาจารึกขาดหายไปเป็นจำนวนมาก ทั้งปริศนาของกษัตริย์ผู้ครองเมือง และชื่อเมือง ที่แท้จริงที่ยังไม่เคยปรากฏในศิลาจารึกหลักใดๆ

รายงานข่าวจากคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยอนุสัญญาคุ้มครองมรดกโลกที่มี พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี เป็นประธาน ระบุว่าต้องการผลักดันเมืองโบราณศรีเทพ เข้าสู่บัญชีรายชื่อเบื้องต้น หรือ Tentative List ของศูนย์มรดกโลก ในฐานะแหล่งมรดกทางวัฒนธรรม เนื่องจากมีความโดดเด่นเป็นสากลตามเกณฑ์ที่ 2 การแสดงออกถึงความสำคัญของการแลกเปลี่ยนคุณค่าของมนุษย์ในช่วงเวลาใดเวลาหนึ่งหรือในพื้นที่วัฒนธรรมใดๆ ของโลก ในการพัฒนาด้านสถาปัตยกรรมหรือทางเทคโนโลยี ศิลปะสถาปัตยกรรม การออกแบบผังเมือง หรือการออกแบบภูมิทัศน์ และเกณฑ์ที่ 3 คุณค่าโดดเด่นความเป็นสากลของแหล่งมรดกวัฒนธรรม เป็นสิ่งที่ยืนยันถึงหลักฐานของวัฒนธรรมหรืออารยธรรมที่ปรากฏให้เห็นอยู่ในปัจจุบันหรือว่าที่สาบสูญไปแล้ว

อย่างไรก็ตามจากกรณีการรับฟังความคิดเห็น โครงการขุดเจาะน้ำมันดิบในพื้นที่สัมปทานปิโตรเลียม ของ บริษัท อีโค โอเรียนท์ รีซอร์สเซส (ประเทศไทย) จำกัด อาจส่งผลกระทบต่อการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกล่าสุด อธิบดีกรมศิลปากร อนันต์ ชูโชติ บอกว่า กรมฯจะมีการขยายเขตบัฟเฟอร์โซน หรือ พื้นที่กันชน ครอบคลุมพื้นที่มากขึ้น ขณะนี้กำลังดำเนินการแต่งตั้งคณะกรรมการกำหนดพื้นที่ ซึ่งเบื้องต้นคงมีประเด็นเหล่านี้หลักๆเหล่านี้ ขณะเดียวกันในวันที่ 10 มีนาคม นี้ เตรียมลงพื้นที่อุทยานประวัติศาสตร์ อ.ศรีเทพ จ.เพชรบูรณ์ เพื่อติดตามเรื่องนี้โดยตรง และจะไปสำรวจพื้นที่ตรงบริเวณที่จะมีการตั้งแท่นขุดเจาะหรือฐานการผลิตปิโตรเลียมดังกล่าวด้วย

.

.

.

.

.