
"ดัชนีความก้าวหน้าของคน" เรียกย่อๆ ว่า HAI ย่อมาจาก Human Achievement Index เป็นดัชนีที่สะท้อนความก้าวหน้าของการพัฒนาคนในระดับจังหวัดของประเทศไทย มีตัวชี้วัด 8 ด้าน (คุณผู้ชมดูที่หน้าจอตามไปได้เลยนะคะ) คือ ด้านสุขภาพ , ด้านการศึกษา , ด้านชีวิตการงาน , ด้านรายได้ , ด้านที่อยู่อาศัยและสภาพแวดล้อม , ด้านชีวิตครอบครัวและชุมชน , ด้านการคมนาคมและการสื่อสาร และด้านการมีส่วนร่วม เรียกว่าครบทุกมิติจริงๆ
รายงานของสภาพัฒน์ระบุว่า จังหวัดที่มีความก้าวหน้าในการพัฒนาคนมากที่สุด 5 อันดับแรก ได้แก่ จังหวัดภูเก็ต , จังหวัดพระนครศรีอยุธยา , จังหวัดลำพูน , จังหวัดนนทบุรี และกรุงเทพมหานคร (จะเห็นได้ว่ากรุงเทพฯเมืองหลวงของประเทศ ไม่ใช่จังหวัดที่มีความก้าวหน้าในการพัฒนาคนมากที่สุดนะคะ)
โดยทั้ง 5 จังหวัดมีความก้าวหน้าในการพัฒนาคนด้านชีวิตการงาน ด้านที่อยู่อาศัยและสภาพแวดล้อม ตลอดจนด้านการคมนาคมและการสื่อสารค่อนข้างสูง รวมทั้งการพัฒนาคนด้านการศึกษา ด้านรายได้ และด้านชีวิตครอบครัวและชุมชน ก็มีความก้าวหน้าในระดับปานกลางถึงค่อนข้างสูง ทำให้ดัชนีรวมติดกลุ่ม 5 อันดับแรกของประเทศ
ตัวบ่งชี้ที่สำคัญก็เช่น รายได้เฉลี่ยของครัวเรือนสูง จำนวนประชากรที่เข้าถึงอินเทอร์เน็ตและมีโทรศัพท์มือถือสูงมาก หมู่บ้านมีถนนสายหลักใช้การได้ตลอดปี ไม่ประสบปัญหาภัยแล้งและอุทกภัย เหล่านี้เป็นต้น
ส่วนจังหวัดที่มีความก้าวหน้าในการพัฒนาคนน้อยที่สุด 5 อันดับ ได้แก่ จังหวัดแม่ฮ่องสอน , จังหวัดนราธิวาส , จังหวัดชัยนาท , จังหวัดปัตตานี , และจังหวัดสระแก้ว โดยทั้ง 5 จังหวัดมีความก้าวหน้าในการพัฒนาคนด้านการศึกษาและด้านรายได้น้อยมาก
ตัวบ่งชี้ที่สำคัญก็เช่น จังหวัดแม่ฮ่องสอน ประชากรมีโทรศัพท์มือถือน้อยที่สุดในประเทศ หมู่บ้านที่ถนนสายหลักใช้การได้ตลอดปีก็มีน้อยที่สุด ประชากรประสบภัยแล้งและอุทกภัยสูงมาก ครัวเรือนที่มีบ้านและที่ดินเป็นของตนเองมีน้อยมาก เป็นต้น
ส่วนจังหวัดชายแดนภาคใต้ที่มีปัญหาความไม่สงบมานานอย่างนราธิวาส และปัตตานี ตัวบ่งชี้ที่สำคัญก็เช่น อัตราการเข้าเรียนระดับ ม.ปลายและอาชีวศึกษา รวมถึงคะแนน O-Net ระดับ ม.ปลาย ติดอันดับน้อยที่สุดในประเทศ มีความไม่เสมอภาคของรายได้สูงมาก สัดส่วนประชากรยากจนสูงมาก ประชากรที่มีโทรศัพท์มือถือและเข้าถึงอินเทอร์เน็ตก็น้อย สัดส่วนทารกแรกเกิดที่มีน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์สูงมาก
ขณะที่จังหวัดยะลา แม้ไม่ได้อยู่ใน 5 อันดับรั้งท้าย แต่ก็อยู่อันดับที่ 6 จากท้าย
สำหรับอีก 2 จังหวัดที่อยู่ในกลุ่มก้าวหน้าน้อยที่สุด คือ จังหวัดชัยนาท ตัวบ่งชี้ที่สำคัญคือ มีสัดส่วนประชากรที่ยากจนสูง ประสบปัญหาอุทกภัยมาก และการคมนาคมขนส่งไม่ดี ส่วนจังหวัดสระแก้ว พบปัญหาครัวเรือนที่มีหัวหน้าครัวเรือนเดี่ยวมีสัดส่วนสูง / ประสบปัญหาภัยแล้งบ่อยครั้ง / และผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษาต่ำ
วัตถุประสงค์ที่สภาพัฒน์จัดทำ "ดัชนีความก้าวหน้าของคน" ก็เพื่อใช้เป็นเครื่องมือประเมินความก้าวหน้าของคนในระดับจังหวัด เพื่อให้จังหวัดต่างๆ ได้ทราบถึงข้อมูลของจังหวัดตนเอง รวมทั้งจุดเด่นจุดด้อยในการพัฒนาคนของจังหวัด อันจะนำไปสู่การศึกษาข้อมูลเชิงลึก เพื่อจะได้ดำเนินการแก้ไขปัญหาและพัฒนาคนในจังหวัดให้มีคุณภาพชีวิตที่ดียิ่งขึ้นต่อไป