
คุณยายสอนใจ สีดากุล อายุ 82 ปี ชาวบ้านบ้านผักตบ ต.ผักตบ อ.หนองหาน ที่พาลูก ๆ หลาน ๆ มาช่วยกันทำเหรียญโปรยทานริบบิ้นรูปดอกไม้ ผลไม้ ที่ใช้สำหรับการโปรยทานในงานอุปสมบท และช่วงเทศกาลออกพรรษา ที่เชื่อกันว่า การโปรยทานเป็นประเพณีที่มีสืบทอดต่อกันมา ช่วยสร้างสีสันให้กับประเพณี โดยเฉพาะการบวช ที่จะมีการโปรยทานก่อนนำนาคเข้าโบสถ์ ซึ่งเหรียญโปรยทานมักจะนิยมให้กระดาษเงิน กระดาษทอง ห่อเหรียญ แต่ปัจจุบันที่มีการเปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัย เหรียญโปรยทานมีการพัฒนาที่มีรูปแบบสวยงาม ด้วยการใช้ริบบิ้นสีต่าง ๆ มามาประดิษฐ์เป็นรูปดอกไม้ ผลไม้ ที่มีสีสันสดใสสะดุดตา สวยงาม น่ารัก ที่เปลี่ยนแปลงไปตามยุคตามสมัย คุณยายสอนใจ เล่าให้ฟังว่า ชื่นชอบการทำเหรียญโปรยทานจากริบบิ้นมานานกว่า 10 ปีแล้ว หลังจากที่เคยไปร่วมงานบวช และงานศพ ตามวัดต่าง ๆ และได้นำเหรียญที่ได้จากการโปรยทานมาเก็บไว้ ชื่นชอบเพราะดูแล้วมีทำอย่างสวยงามแตกต่างจากเมื่อก่อน นำมาแกะดูและหัดลองพับตามเป็นรูปแบบ มาเป็นดอกไม้ชนิดต่าง ๆ โดยใช้ริบบิ้นหลาย ๆ สี มาทำตามความคิดสร้างสรรค์ ปัจจุบันตนสามารถพับเหรียญโปรยทานห่อริ้บบิ้นได้หลายรูปแบบ เช่น ดอกกุหลาบ พิกุล ดอกบัว พุทธซ้อน และอื่น ๆ อีกมาก "ครั้งแรกทำเหรียญโปรยทานห่อริ้บบิ้นให้กับเพื่อนบ้าน นำไปโปรยทานในงานบวชและงานศพฟรี ต่อมามีคนนิยมมากขึ้น จนมีชาวบ้านมาสั่งซื้อ จึงได้ทำเหรียญโปรยทานห่อริ้บบิ้นแบบไม่อั้น เพราะขายได้ตลอดทั้งปี ราคาชิ้นละ 2 บาท จนกลายเป็นรายได้ ที่ขายในชุมชนและหมู่บ้านใกล้เคียง ทำให้ตนมีรายได้เพิ่มขึ้นแต่ไม่มากนัก ที่สำคัญทำแล้วรู้สึกมีความสุข อีกทั้งยังทำให้เกิดสมาธิ และยังถือว่าเป็นการทำบุญร่วมกันอีกด้วย พูดง่ายๆว่า สุขใจทั้งผู้ให้อิ่มใจทั้งผู้รับ" ขณะที่ยังมีผู้ทำเหรียญโปรยทานห่อริ้บบิ้น ชื่อว่า นางจุลัยรัตน์ เรืองอนันต์ อายุ 53 ปี เจ้าร้านขายของชำ ในซอยทองคำอุทิศ เขตเทศบาลนครอุดรธานี ที่เป็นอีกคนหนึ่งที่ชื่นชอบทำเหรียญโปรยทานห่อริ้บบิ้นเช่นกัน แต่จะทำเป็นรูปผลไม้ และดอกไม้ มานานกว่า 3 ปีแล้ว ซึ่ง นางจุลัยรัตน์ เล่าว่า ไปเห็นการทำเหรียญโปรยทานที่เป็นรูปดอกไม้ ผลไม้ ตามงานบวช งานศพ เห็นว่าสวยงามน่ารัก จึงอยากทำบ้าง โดยไปศึกษาหาความรู้จากทางยูทูปที่มีการสอนวิธีการทำรูปแบบต่าง ๆ และได้ฝึกฝนมาเรื่อย จากที่แรก ๆ ทำเพราะชอบ และรู้สึกความเพลินเพลิน จนทุกวันนี้สามารถทำเหรียญโปรยทานห่อริ้บบิ้นได้มากกว่า 20 แบบ อาทิ รูปส้ม สตรอว์เบอร์รี่ มะยงชิด สัปปะรด บลูเบอร์รี่ "ตอนนั้นเมื่อทำได้จำนวนมาก ก็ฝากญาตินำไปร่วมงานต่าง ๆ ต่อมามีคนให้ความสนใจ จึงทำขายทางออนไลน์ โดยเปิดขายทางเฟสบุ๊คชื่อเพจ"โปรยทาน"มีลูกค้าทั้งในจังหวัดและต่างจังหวัดให้ความสนใจ โดยจะจัดส่งให้ทางพัสดุไปรษณีย์และทางรถทัวร์ ราคาเริ่มต้นที่ชิ้นละ 2.50 บาท จนถึง 4.50 ขึ้น อยู่กับความยากง่ายของชิ้นงาน โดยแต่ละชิ้นจะมีเหรียญบาทอยู่ข้างใน จะรับทำตั้งแต่ 20 ชิ้นขึ้นไป ซึ่งตนทำเป็นอาชีพเสริม มีรายได้เพิ่มถึงเดือนละ 15,000-20,000 บาท" นางจุลัยรัตน์ เล่าอีกว่า ในอดีตเชื่อกันว่าพระพุทธเจ้าทรงสละราชย์สมบัติแล้วออกผนวช โดยไม่ปรารถนาที่จะเป็นพระเจ้าแผ่นดิน ทรงสละเงินทองทรัพย์สมบัติมากมายให้แก่ผู้อื่นโดยไม่หวังผลตอบแทน ดังนั้น การโปรยทาน หมายถึง การสละเงินทองทรัพย์สมบัติเป็นทานแก่ผู้อื่น โดยถือคติตามที่พระพุทธเจ้าทรงสละราชย์สมบัติออกผนวช การโปรยทานยังเป็นการสอนคนให้รู้จักเสียสละโดยปราศจากเงื่อนไขใดๆ จึงเป็นที่มาของประเพณีที่ชาวไทยสืบต่อกันมาตราบนานเท่านาน