เปิดศูนย์ควายเวียงหนองหล่ม

วันที่ 29 ก.ย.นายสมศักดิ์ คณาคำ นายอำเภอแม่จัน จ.เชียงราย ได้เป็นประธานในพิธีเปิดศูนย์อนุรักษ์ควายไทยเวียงหนองหล่มบ้านแม่ลัว ม.1 ต.ท่าข้าวเปลือก อ.แม่จัน จ.เชียงราย โดยมีนายสวิง จันทาพูน ผู้ใหญ่บ้านแม่ลัวและผู้บริหารเทศบาล ต.ท่าข้าวเปลือก พร้อมชาวบ้านแม่ลัวเข้าร่วมพิธี โดยในพิธีมีการนำกระบือจำนวน 4 ตัวมาประกอบพิธีสู่ขวัญตามประเพณีล้านนา เนื่องจากกระบือทั้งหมดเป็นกระบือที่ผู้ใจบุญได้ซื้อไถ่ชีวิตมาโดยโครงการโขงวิว พลาซ่า อ.เชียงแสน ได้นำมาเลี้ยงเมื่อ 2 ปีก่อน ชื่อเจ้าโขงและเจ้าวิวจำนวน 2 ตัว ซึ่งเป็นกระบือเผือกและกระบือดำเพศผู้ที่ทางโครงการได้ไถ่ชีวิตมาพร้อมกันมูลค่า 65,000 บาท และทางโครงการยินดีมอบให้กับศูนย์พร้อมเงินบริจาคที่เหลือจากการร่วมทำบุญเพื่อไถ่ชีวิตเจ้าโขงและเจ้าวิวอีกจำนวน 36,000 บาท โดยนำมาซื้อกระบือเพศเมียให้มาเป็นคู่ขยายพันธุ์กับเจ้าโขงและเจ้าวิว นอกจากนี้ยังระดมทุนบริจาคจนซื้อตัวเมียมาจนครบ 2 ตัว และก็กำลังตั้งเป็นกองทุนเพื่อให้ผู้ใจบุญร่วมสมทบทุนเพื่อซื้อเป็นแม่พันธุ์ต่อไปเบื้องต้นนายสมศักดิ์ร่วมบริจาคจำนวน 3,000 บาท ซึ่งกระบือภายในศูนย์จะได้รับการฝึกจากชาวบ้านเพื่อให้ทำงานด้านต่างๆ โดยเฉพาะทำนารวมของชาวบ้านและขยายพันธุ์ต่อไป

สำหรับเวียงหนองหล่มเป็นพื้นที่ทางตำนานและประวัติศาสตร์ โดยมีภูมิประเทศเป็นหนองน้ำกว้างประมาณ 15,000 ไร่ มีอาณาเขตพื้นที่ครอบคลุม 3 ตำบลคือ ต.ท่าข้าวเปลือก และ ต.จันจว้า อ.แม่จัน และ ต.โยนก อ.เชียงแสน โดยมีตำนานเรื่องนครโบราณที่ล่มสลายลงเพราะคนในเมืองกินปลาไหลเผือกจนเหลือแต่เกาะแม่หม้ายเพียงแห่งเดียวที่เหลือจมอยู่ใต้น้ำ และยังมีข้อมูลทางประวัติศาสตร์ว่าเคยเป็นที่ตั้งของอาณาจักรโยนกนาคพันธุ์ที่อายุกว่า 1,000 ปีที่ล่มสลายไป ซึ่งที่ผ่านมามีการพบซากปรักหักพังและโบราณวัตถุภายในพื้นที่เวียงหนองหล่มเป็นจำนวนมาก แต่ในปัจจุบันชาวบ้านได้ใช้ประโยชน์ในการเลี้ยงสัตว์ หาปลาและเป็นแหล่งน้ำสาธารณะ

นายสมศักดิ์ คณาคำ นายอำเภอแม่จัน กล่าวว่า ทางอำเภอมีนโยบายในการส่งเสริมประเพณี วัฒนธรรมและส่งเสริมอาชีพของประชาชนด้านการเลี้ยงโคขุนและกระบืออยู่แล้ว ดังนั้นจึงสนับสนุนชาวบ้านแม่ลัวอย่างเต็มที่โดยเฉพาะพื้นที่เวียงหนองหล่มแห่งนี้เป็นพื้นที่ที่เป็นเอกลักษณ์ โดย 20-30 ปีก่อนมีกระบือถูกเลี้ยงอยู่บริเวณดังกล่าวร่วม 7,000 ตัว แต่ปัจจุบันพบว่าลดลงมากจนเหลือราว 1,000 ตัวเท่านั้น
ดังนั้นการพัฒนาพื้นที่จึงจะมีการร่วมกับเจ้าหน้าที่ปศุสัตว์ในการพัฒนาการปลูกหญ้าให้เป็นอาหารกระบือและดูแลสุขภาพ ที่ผ่านมาก็ได้ประสานกับพระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว.วชิรเมธี) พระนักเทศน์จากไร่เชิญตะวัน จ.เชียงราย ให้ร่วมกันพัฒนาเพื่อให้พื้นที่แห่งนี้มีการพัฒนาด้านการเกษตรและกระบือให้ได้มากที่สุด

ด้านนายสวิง จันทาพูน ผู้ใหญ่บ้านแม่ลัว กล่าวว่าการเปิดศูนย์อนุรักษ์ฯ ดังกล่าว มีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นสถานที่เลี้ยงกระบือโดยให้ชาวบ้านเลี้ยงร่วมกันและแบ่งปันประโยชน์จากลูกกระบือที่จะได้รวมถึงแรงงานสำหรับทำนา ส่วนทางศูนย์จะช่วยในการฝึกกระบือให้เชื่อง สามารถไถนา จูงล้อ ฝึกทำตามคำสั่งได้ โดยเราจะเริ่มต้นจากกระบือที่มีผู้บริจาคจำนวน 4 ตัวนี้ก่อนจากนั้นจะรับบริจาคกระบือที่มีผู้ไถ่ถอนชีวิตจากโรงฆ่าสัตว์ไปรับเลี้ยงไว้ตามที่ผู้ไถ่ชีวิตต้องการ เพราะในปัจจุบันมีผู้ประสงค์ไถ่ชีวิตโคกระบือกันมากแต่ไม่รู้จะเอาสัตว์ที่ไถ่ชีวิตแล้วไปไว้ที่ไหนซึ่งทางศูนย์ยินดีรับเอาไว้เพื่อพัฒนาและขยายพันธุ์ดังกล่าวโดยจะไม่มีการเข่นฆ่าอย่างเด็ดขาด

"กระบือที่เลี้ยงในศูนย์จะช่วยชาวบ้านทำนาและทางหมู่บ้านมีโครงการจะพัฒนาการเกษตรปลอดภัยจากสารเคมี ซึ่งกระบือดังกล่าวสามาถช่วยได้มากโดยได้ตั้งเป้าว่ากระบือทั้ง 2 ตัวที่เป็นเพศเมียจะมีอาการเป็นสัตว์และให้ลูกได้ราวปี 2559-2560 ซึ่งจะช่วยในการแพร่ขยายพันธุ์กระบือในศูนย์ต่อไป แต่หากท่านใดประสงค์จะนำกระบือที่ไถ่ถอนชีวิตไปบริจาคทางศูนย์ก็มีความยินดีจะรับเอาไว้โดยสามารถแจ้งมาได้ที่อำเภอหรือหมู่บ้านโดยตรงได้"นายสวิง กล่าว