ศึกสายการบินอาเซียน : AIR ASIA สุดยอดสายการบินราคาประหยัด

ในปัจจุบันมีสายการบินราคาประหยัดเกิดขึ้นเป็นจำนวนมากในภูมิภาคเอเชียจึงทำให้ธุรกิจการบินในเอเชียมีการแข่งขันกันอย่างรุนแรง ภายในตลาดการบินเอเชียซึ่งเป็นตลาดการบินมีขนาดใหญ่และเติบโตรวดเร็วที่สุดในโลก

โดยนักวิเคราะห์พยากรณ์ว่าตลาดการบินในเอเชียจะเติบโตขึ้นปีละ 6.7 % ต่อปี ดังนั้นจากในปี2553 ที่มีผู้ใช้บริการการบิน 780ล้านคนจะเพิ่มสูงถึง2,200ล้านคนในปี 2573 โดยในปัจจุบันสายการบินราคาประหยัดครองส่วนแบ่งทางการตลาดในเอเชียถึง1 ใน 4 และมีแนวโน้มที่จะเติบโตขึ้นอีก ดังนั้นจึงมีสายการบินจำนวนมากเข้าสู่ตลาดการบินราคาประหยัดและมุ่งหวังที่จะสร้างรายได้ให้มากขึ้นเมื่อมีการน่านฟ้าเปิดมากขึ้นในปี 2558 หลังจากที่ 10ประเทศรวมตัวกันเป็นประชาคมอาเซียนอย่างสมบูรณ์

โดยปัจจุบันเฉพาะภูมิภาคเอเชียตะวันออกฉียใต้มีสายการบินราคาถูกไม่ต่ำกว่า 20สายการบิน

แอร์เอเชียนับเป็นสายการบินราคาประหยัดซึ่งประสบความสำเร็จที่สุดเวลานี้แม้นว่าในช่วงเริ่มต้นนั้นแอร์เอเชียขาดทุนอย่างหนักก็ตาม

แรกเริ่มนั้นแอร์เอเชียเริ่มดำเนินธุรกิจตั้งแต่ปีพ.ศ.2536 ภายใต้การกำกับดูแลของรัฐบาลมาเลเซียตามแนวคิดของอดีตนายกรัฐมนตรีดร. มหาธีร์ โมฮัมหมัด แต่ไม่ประสบความสำเร็จ กระทั่งในปี2544 เมื่อนายโทนีเฟอนันเดส ผู้ก่อตั้งบริษัท Tune Air Sdn.Bhd ได้เข้าครอบครองกิจการแอร์เอเชีย พลิกฟื้นและพัฒนาแอร์เอเชียจนกลายเป็นสายการบินราคาประหยัดชั้นนำในภูมิภาค

โดยกลไกความสำเร็จของแอร์เอเชียเหนือคู่แข่งเกิดจากการดำเนินกิจการในฐานะLowcost อย่างชัดเจน

เแค่ต้องดีกว่าคนอื่นฟังดูง่ายๆจริงไหม คุณตั้งราคาถูกที่สุด และคุณยังคงคิดผลิตภัณฑ์ใหม่ๆถ้าค่าตั๋วคุณถูกมากๆ คุณมีอาหารดีๆ มีเครื่องบินน่าใช้ ตรงเวลามีเส้นทางให้เลือกเยอะ ลูกค้าเข้าจองตั๋วได้ง่ายแค่นี้ก็ไม่มีใครสู้คุณได้แล้วจริงไหม? และต่อไปข้างหน้าคุณก็ยังไม่หยุดคิดผลิตภัณฑ์ใหม่ๆแต่เรื่องสำคัญอันดับหนึ่งคุณยังต้องคงความเป็นสายการบินชั้นประหยัดอยู่

ปัจจุบันนอกจากเส้นทางการบินภายในภูมิภาคแล้วยังมีAir ASIA X ซึ่งเป็นบริการเส้นทางบินระยะไกล(long haul)ของแอร์เอเชียอีกด้วย โดยจากการสำรวจพบว่า AirASIA X มีขนาดฝูงบินที่น่าสนใจเมื่อเทียบกับขนาดฝูงบินของสายการบินอื่นๆทั้งในและนอกภูมิภาค

แต่ดูเหมือนว่าขณะนี้ธุรกิจของแอร์เอเชียไม่ได้โรยด้วยกลีบกุหลาบโดยเมื่อวันที่ 26พฤศจิกายนที่ผ่านมา แอร์เอเชียได้เปิดเผยผลกำไรของบริษัทในไตรมาตรที่ผ่านมาซึ่งต่ำลงกว่า85% เหลือเพียง 54ล้านบาท

และAirAsia X ขาดทุนกว่า2,100 ล้านบาทเมื่อเทียบกับไตรมาตรเดียวกันในปี2556 นับเป็นการขาดทุนติดต่อเนื่องถึง 4 ไตรมาตรแล้วนายเฟอนันเดสกล่าวว่าสาเหตุหลักมาจากการแข่งขันในธุรกิจการบินระยะไกลรุนแรงขึ้นมากระหว่างมาเลเซียแอร์ไลน์และแอร์เอเชียโดยเฉพาะเส้นทางบินไปยังจีนและออสเตรเลีย โดยผลของการแข่งขันอย่างรุนแรงนั้นทำให้แอร์เอเชียต้องปรับลดอัตราความเติบโตของขนาดฝูงบินลง

โดยนายเฟอนันเดสได้ให้ความเห็นในเรื่องนี้ว่าทุกวันนี้มาเลเซียแอร์ไลน์และแอร์เอเชียมีเส้นทางบินทับซ้อนกันถึง 14เส้นทาง ซึ่งมากเกินไปจนทำให้ดำเนินธุรกิจได้ไม่มีประสิทธิภาพ และมาเลเซียแอร์ไลน์ได้ปรับราคาเพื่อการแข่งขันอย่างรุนแรงและเกินกว่าที่ควรเพราะได้รับการอุดหนุนจากรัฐบาล

อย่างไรก็ตามหลังจากโศกนาฎกรรมของ MH370 และ MH 17ส่งผลอย่างรุนแรงต่อธุรกิจของมาเลเซียแอร์ไลน์จนทำให้มีการปรับโครงสร้างการบริหารมาเลเซียแอร์ไลน์ครั้งใหญ่เพื่อให้สายการบินกลับมาทำกำไรในปี2017 นักวิเคราะห์ต่างมองว่าเป็นผลดีต่อแอร์เอเชียเพราะมาตรการหนึ่งในการปรับโครงสร้างคือการปรับวิธีบริหารเส้นทางบิน

และเฟอนันเดสในฐานะผู้บริหารสายการบินแอร์เอเชียเชื่อว่าการปรับการบริหารงานรวมถึงการโครงสร้างภายในมาเลเซียแอร์ไลน์จะทำให้สายการบินทั้งสองได้ประโยชน์เพราะจะทำให้สายการบินมาเลเซียแอร์ไลน์และแอร์เอเชียแข็งแกร่งยิ่งขึ้นและส่งผลดีต่อภาพรวมของอุตสาหกรรมการบินมาเลเซีย

ดังนั้นแผนในการปรับโครงสร้างมาเลเซียแอร์ไลน์ซึ่งรวมถึงการปลดพนักงานกว่า6000 ตำแหน่ง แอร์เอเชียจะพยายามรับผู้ที่ถูกปลดจากมาเลเซียแอร์ไลน์ให้ได้มากที่สุด

นอกจากนี้โดยความคิดเห็นส่วนตัวของเขามองว่าหากมีการพัฒนาสนามบินลังกาวีให้ดีขึ้นจะสามารถสร้างงานได้กว่า6,000 อัตราภายในสามเดือนและนั่นไม่ใช่เพียงเรื่องที่เกินจริง

อย่างไรก็ตามในปี2558 แม้นแอร์เอเชียต้องเผชิญความท้าทายจากคู่แข่งที่เพิ่มสูงขึ้นก็ตามแต่นายเฟอนันเดสเชื่อมั่นว่าในปี2558 แอร์เอเชียจะกลับมาทำกำไรได้แน่นอนเพราะราคาเชื้อเพลิงที่ถูกลงและความต้องการบริการการบินที่เพิ่มสูงขึ้น