ปั้นหม้อดินด้วยมือสร้างรายได้ หนึ่งเดียวของพะเยา

ผู้สื่อข่าวรายงานว่านายอานนท์ ภาชนะ อายุ 55 ปี ชาวบ้านในพื้นที่บ้านสันจกปก หมู่ที่ 9 ตำบลดอกคำใต้ อำเภอดอกคำใต้ จังหวัดพะเยา กำลังบรรจงปั้นหม้อดิน ด้วยดินเหนียวอย่างชำนาญและคล่องแคล่ว หลังจากที่เขาได้ทำการประกอบอาชีพปั้นหม้อดินด้วยมือขายมาหลายสิบปี จนเป็นที่รู้จักไปทั่วไปทั้งในจังหวัดพะเยาและจังหวัดใกล้เคียง ที่ต่างเดินทางมาสั่งทำและรับซื้อกันอย่างต่อเนื่อง

นายอานนท์ เล่าว่า ตนเองได้ยึดอาชีพการปั้นหม้อดิน มาตั้งแต่เด็ก โดยรุ่นพ่อรุ่นแม่ได้ทำสืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคน ซึ่งหมู่บ้านแห่งนี้ในอดีตแทบทุกครัวเรือนจะมีอาชีพปั้นหม้อดินขายสร้างรายได้ หลังจากว่างเว้นจากการทำนา ปัจจุบันก็ได้เลิกทำกันจนหมดแล้ว ยังคงหลงเหลือตนเองเพียงแห่งเดียวที่ยังคงสืบทอดอาชีพนี้อยู่

เนื่องจากการปั้นหม้อดินดังกล่าวต้องใช้ความอดทนและความชำนาญในการทำ เด็กยุคใหม่ก็ไม่มีการสืบสานอาชีพนี้ไว้แล้ว เพราะเป็นงานหนัก ในส่วนตนเองนั้นยังคงทำอยู่เพียงรายเดียว ซึ่งสามารถสร้างรายได้ให้เป็นอย่างดี และมีการสั่งทำสั่งซื้ออย่างต่อเนื่อง จนบางครั้งไม่สามารถผลิตหม้อดินที่ทำจากมือได้ทันกับความต้องการของลูกค้า

สำหรับวิธีการทำหม้อดินของตนเองนั้นจะต้องนำดินเหนียวที่มีคุณภาพที่ดีและเป็นดินชั้นที่สอง ในพื้นที่มาทำการตากแดด จากนั้นจะนำไปหมักกับทรายละเอียดประมาณ 2 วัน และทำการบด ขึ้นรูป และปั้น หลังจากปั้นเสร็จก็จะนำออกผึ่งไล่ความชื้นประมาณ 3 วันจึงจะเข้าสู่กระบวนการเผาหม้อดิน ซึ่งจะใช้เวลาอีกประมาณ 2 วัน จึงจะสามารถนำหม้อดินออกจำหน่ายได้ โดยจะจำหน่ายในราคาส่งเริ่มต้นตั้งแต่ราคา 4 บาท เป็นต้นไปสำหรับงานปั้นชิ้นเล็ก และจะไล่ราคาไปจนถึงหม้อดินขนาดใหญ่ที่มีราคาประมาณ 25- 30 บาท

นอกจากนั้นยังรับสั่งงานที่ลูกค้าต้องการให้ปั้นในรูปแบบต่างๆ ซึ่งราคาก็จะกำหนดเอาเองในแต่ละชิ้นงาน โดยส่วนใหญ่แล้วจะทำการปั้นหม้อดินขนาดใหญ่ประมาณ 12 นิ้ว ที่มีลูกค้ามีความต้องการมาก ในแต่ละวันสามารถปั้นได้วันละ 100-140 ใบ ซึ่งยังคงไม่เพียงพอต่อความต้องการของตลาด เนื่องจากมีผู้เดินทางมาสั่งซื้อกันอย่างต่อเนื่อง และสร้างรายได้ให้อย่างดี