"แอ่วยี่เป็งลำพูน" เมืองเล็ก ๆ ที่ส่องสว่างด้วยโคมแสนดวง

"ประเพณีแขวนโคม" ที่จังหวัดลำพูน จัดขึ้นประจำทุกปีในช่วง “เทศกาลลอยกระทงแบบล้านนา” หรือที่ทางภาคเหนือ เรียกว่า “ยี่เป็ง”

โดยคำว่า "ยี่ แปลว่า สอง" ส่วน "เป็ง แปลว่า เพ็ญ หรือ คืนพระจันทร์เต็มดวง"

หากใครได้ไปเที่ยว จ.ลำพูน ในช่วงเทศกาลยี่เป็ง โดยในปีนี้เริ่มจัดตั้งแต่ต้นเดือน ต.ค. จนถึงวันที่ 19  พ.ย. 64 จะพบกับสีสันละลานตาของ "โคมล้านนา" ซึ่งชาวล้านนานิยมประดับประดาตกแต่งบ้านเรือนให้สวยงามด้วยการจุดผางประทีป หรือประดับโคมไฟให้สว่างสดใสตลอดช่วงเทศกาล

"ประเพณีโคมแสนดวงที่เมืองลำพูน"  1 ปี จะมีครั้งเดียว และจุดพิเศษ คือ “วัดพระธาตุหริภุญชัย วรมหาวิหาร” ได้มีการจัดให้มีการถวายโคมเพื่อบูชาองค์พระธาตุ ทำให้บรรยากาศภายในบริเวณวัดพระธาตุสวยงามมีสีสันของโคมที่ประชาชนนำมาแขวนไว้เป็นจำนวนมากนับหมื่นดวง เพื่อบูชาไฟ การถวายโคมไฟจึงเปรียบเหมือนเป็นพุทธบูชาแด่ องค์พระบรมธาตุหริภุญชัยพระธาตุที่อยู่คู่บ้านคู่เมืองลำพูน เป็นที่เคารพสักการะของชาวลำพูน และ ผู้เกิดปีระกา

พระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหาร  เชื่อกันว่าเป็น "พระธาตุประจำคนเกิดปีระกา"

เป็นพระเกศบรมธาตุบรรจุในโกศทองคำประดิษฐานในพระเจดีย์แบบล้านนาไทยแท้ๆ พระธาตุหริภุญชัย ได้รับการบูรณะเรื่อยมาโดยพระเจดีย์องค์ปัจจุบันบูรณะในสมัยพระเจ้าติโลกราชแห่งเชียงใหม่ เมื่อ 500 กว่าปีมาแล้ว นับเป็นปูชนียสถานที่สำคัญคู่บ้านคู่เมืองลำพูนอีกแห่งหนึ่ง

คำบูชาพระธาตุหริภุญชัย

นโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ (3 จบ)

สุวัณณะเจติยัง หะริภุญชะยัฏฐัง วะระโมลีธารัง อุรัฏฐิเสฏฐังสะหะอังคุลิฏฐิง กัจจายะเนนา นิตะปัตตัปปะรัง สีเสนะ มัยหังปะระมามิ ธาตุง อะหัง วันทามิ สัพพะทา

ประเพณีแขวนโคม ที่ จ.ลำพูนนั้นไม่แน่ชัดว่าเริ่มขึ้นเมื่อใด แต่ถ้าจะกล่าวถึงโคมแล้วนั้นมีใช้กันมาตั้งแต่สมัยโบราณเพื่อใช้ประดับตกแต่งและให้แสงสว่างตามบ้านเรือน ทางเดิน ซึ่งในสมัยก่อนนั้นยังไม่มีไฟฟ้า ในทางความเชื่อเกี่ยวกับการถวายโคมจะทำเมื่อหลังออกพรรษาใกล้กับเทศกาลยี่เป็ง

ประเพณีการแขวนโคม เชื่อกันว่า เพื่อบูชาไฟ สิ่งศักดิ์สิทธิ์ ที่เคารพนับถือเสมือนให้ไฟช่วยนำทางสว่าง ส่องประกายให้ชีวิตมีความเจริญรุ่งเรือง อยู่เย็นเป็นสุข ให้โคมช่วยป้องกัน ไฟในโคมนั้นดับเปรียบดั่งมีสิ่งคุ้มครองผู้แขวนบูชานั่นเอง  และกราบไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองลำพูนขอพรเพื่อความเป็นศิริมงคลต่อชีวิตและครอบครัว

โดยจุดที่ประชาชน หรือนักท่องเที่ยวแขวนโคม 2 จุดหลัก คือ "ลานอนุสาวรีย์เจ้าแม่จามเทวี" และ "วัดพระธาตุหริภุญชัยมหาวรวิหาร"

ทุกปีทางเทศบาลเมืองลำพูน ร่วมกับชุมชนได้เตรียมโคมหลากสีสัน ไว้ถวายเป็นพุทธบูชา และรองรับนักท่องเที่ยวที่นอกจากจะเดินทางมาชมความงามระยิบระยับของโคมไฟโบราณภายในวัดพระธาตุเจ้าหริภุญชัยแล้ว นักท่องเที่ยวยังสามารถเขียนชื่อและข้อความอธิษฐานขอพรลงบนโคม แล้วแขวนตามจุดสถานที่ต่าง ๆ ที่ทางผู้จัดเตรียมไว้ เพื่อเป็นพุทธบูชา ให้ชีวิตมีความเจริญรุ่งเรือง ร่วมถึงเป็นการสะเดาะเคราะห์ตามความเชื่อของชาวล้านนา

โคมล้านนามีหลากหลายรูปแบบ เช่น โคมธรรมจักร โคมดาว โคมไห โคมเพชร ฯลฯ ส่วนใหญ่ใช้ ไม้ไผ่นำมาขึ้นโครง ติดกระดาษสาหรือผ้าดิบ ตัดลายกระดาษสีเงิน สีทอง ประดับตกแต่งลวดลายอย่างสวยงาม เป็นภูมิปัญญาและฝีมือของชาวบ้าน ที่สืบทอดต่อกันมา เสมือนเป็นสัญลักษณ์หนึ่งที่แสดงให้เห็นถึงความสวยงาม วัฒนธรรม และความศรัทธาของคนลำพูน  

สำหรับผู้สนใจ “เทศกาลโคมแสนดวงที่เมืองลำพูน” ประจำปี 2564 สามารถชมสีสันอันน่าตื่นตาตื่นใจของโคมไฟหลากสีสันที่ส่องแสงระยิบระยับยามราตรีได้ที่ วัดพระธาตุหริภุญชัย วรมหาวิหาร อ.เมือง จ.ลำพูน ตั้งแต่วันนี้ - 19 พ.ย. 64

เครดิตภาพ : Den Prayoon