เกินความคาดหมาย! สุ่มตรวจหลอดดูดน้ำพบสารเคมีอมตะ (PFAS) ในหลอดรักษ์โลก

Eco-friendly อาจไม่มีอยู่จริงในหลอดดูดน้ำ หลังเราเห็นภาพหลอดพลาสติกติดในจมูกเต่าทะเล กระตุกต่อมรักษ์โลกและทำให้ผู้คนตระหนักถึงการลดใช้หลอดและพลาสติกที่ส่งผลกระทบกับธรรมชาติ ตลอดจนผู้ประกอบการต่างรณรงค์ด้วยการเปลี่ยนมาใช้หลอดรักษ์โลกที่ทำจากกระดาษ ไม้ไผ่ วัสดุแก้ว หรือสแตนเลส

ทว่า ล่าสุดผลงานน่าสนใจของนักวิจัยชาวเบลเยียม ที่ได้ทำการทดสอบกับหลอดหลากหลายชนิดกว่า 39 ยี่ห้อ พบว่าหลอดกระดาษที่นำมาทดแทนหลอดพลาสติกที่หลายคนเชื่อกันว่า "เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม" แท้จริงแล้วมีสารเคมีที่เป็นพิษที่ชื่อว่า PFAS (per-and polyfluoroalkyl substances) สารเคมีอมตะ หรือสารเคมีตลอดกาล ปะปนอยู่ด้วย ซึ่งส่งผลเสียต่อสิ่งแวดล้อมไม่แตกต่างกันมากกับพลาสติก โดยนับว่างานวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเกี่ยวกับสารเคมีในหลอดเกือบทุกประเภทเป็นครั้งแรกในยุโรป ที่รวมทั้งหลอดกระดาษ หลอดที่ทำจากไผ่ หลอดแก้ว หลอดสแตนเลส และหลอดพลาสติก โดยพบว่าหลอดส่วนใหญ่ หรือราว 69 เปอร์เซ็นต์ มีสาร PFAS รวมถึงหลอดที่ทำมาจากกระดาษและไม้ไผ่ด้วยเช่นกัน

ผลการทดสอบพบว่า 27 รายการจากกลุ่มตัวอย่างมีสาร PFAS หรือสารเคมีตลอดกาล ซึ่งเป็นกลุ่มสารเคมีสังเคราะห์ที่นิยมใช้ในสินค้าอุปโภคบริโภค เนื่องด้วยคุณสมบัติที่สามารถต้านทานคราบ ไขมัน และน้ำได้ ถึงแม้จะพบความเข้มข้นในระดับต่ำก็ตาม

ซึ่งในบรรดาหลอดที่นำมาศึกษา "หลอดที่ทำจากกระดาษ" กลับมีแนวโน้มที่จะมีสารเคมี PFAS มากที่สุด โดยมีการตรวจพบสารเคมี PFAS ใน 18 แบรนด์จากทั้งหมด 20 แบรนด์ ในขณะที่พบสารเคมี PFAS 4 ใน 5 ของหลอดไม้ไผ่ 3 ใน 4 ของหลอดพลาสติก และ 2 ใน 5 ของหลอดแก้ว มีเพียง "หลอดสแตนเลส" เท่านั้นที่ปราศจากสารเคมี PFAS

โดยการวิจัยก่อนหน้านี้ในสหรัฐอเมริกายังตรวจพบ PFAS ในกระดาษและหลอดที่ทำจากพืชอื่นๆ รวมถึงเครื่องครัวและบรรจุภัณฑ์ประเภทอื่นๆ อีกมากมาย สารเหล่านี้จะเป็นอันตรายทั้งกับคน สัตว์ และสิ่งแวดล้อม จากการศึกษาที่ผ่านมาพบว่า การได้รับได้รับสารเคมี PFAS อาจสัมพันธ์กับระดับคอเลสเตอรอล โรคต่อมไทรอยด์ และความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นของมะเร็ง รวมถึงโรคเกี่ยวกับไตและตับ แต่ยังไม่สามารถระบุได้แน่ชัดว่าการสัมผัสระดับใดหรือปริมาณเท่าไหร่ที่จะก่อให้เกิดความเสี่ยงต่อสุขภาพเหล่านี้

สำหรับ PFAS คือสารเคมีสังเคราะห์ที่มองไม่เห็นได้ด้วยตาเปล่า มีคุณลักษณะที่สามารถต้านความร้อน น้ำมัน และน้ำ มักตรวจพบในกระดาษห่ออาหาร เครื่องสำอาง พรม เฟอร์นิเจอร์ และสิ่งทอ เช่น เสื้อกันฝน หรือชุดออกกำลังกาย นอกจากคุณสมบัติดังกล่าว สาร PFAS ถูกขนานนามว่าเป็น “สารเคมีอมตะ” เนื่องจากไม่สลายตัวเมื่อเวลาผ่านไปและสามารถคงอยู่อย่างถาวรในอากาศ น้ำ และดิน

Thimo Groffen หนึ่งในผู้ศึกษา กล่าวว่าสารเคมี PFAS ที่พบเจอในหลอดตัวอย่างนั้นยังไม่ชัดเจนว่ามาจากความตั้งใจของผู้ผลิตที่ต้องการใช้เคลือบเพื่อกันน้ำ หรือมาจากวัตถุดิบ เช่น ฟางข้าว ไม้ไผ่ ที่ได้รับสารเคมี PFAS ที่ปนเปื้อนในดินและน้ำ

ในงานวิจัยระบุเพิ่มว่าแม้การใช้หลอดจะเป็นเพียงระยะเวลาสั้นๆ และมีสารเคมี PFAS ในปริมาณต่ำ แต่เราควรลดความเสี่ยงในการเพิ่มการสะสมสารเคมีตลอดกาลในร่างกาย เนื่องจากว่าในชีวิตประจำวันเราอาจสัมผัสสารเคมี PFAS ในรูปแบบอื่นอีกก็เป็นไปได้