สถิติแต่งงานในจีนลดฮวบ หนุ่มสาวเลือกชีวิตโสด ไม่คิดสร้างครอบครัว

ในช่วงเทศกาล “ชีซี” ซึ่งตรงกับวันที่ 7 เดือน 7 ตามปฏิทินจีน ถือเป็นวันแห่งความรักของจีน และเป็นฤกษ์มงคลสำหรับคู่รักชาวจีนที่จะเข้าพิธีสมรสในวันนี้

แต่ปรากฏว่า ในพิธีจดทะเบียนสมรส ที่สำนักงานจดทะเบียนสมรสในเมืองเหมียนหยาง มณฑลเสฉวน จัดขึ้นในวันเทศกาล “ชีซี” ซึ่งตรงกับวันที่ 22 สิงหาคม 2566 และมีการถ่ายทอดสดด้วย มีคู่รักเพียงไม่กี่คู่เช้าร่วมงาน ทำให้ต้องยุติการถ่ายทอดสด

ภาพสำนักงานจดทะเบียนสมรสที่เงียบเหงาในวันนั้นกลายเป็นประเด็นพูดคุยกันจนติดเทรนด์ในโซเชียลมีเดียของจีน และสะท้อนปัญหาอัตราการแต่งงานลดลงในจีน

จากสถิติของรัฐบาล ระบุว่า จำนวนคู่รักแต่งงานลดลงจาก 13.5 ล้านคนในป 2556 เหลือเพียงเกือบ 6.8 ล้านคนในปี 2565

นอกจากนี้สถิติยังพบว่า ชายหญิงในจีนแต่งงานเมื่ออายุมากขึ้น และอัตราการหย่าร้างเพิ่มขึ้นด้วย รวมทั้งจำนวนคนที่เลือกอยู่เป็นโสดก็มากขึ้นด้วย 

คนรุ่นใหม่ในจีนหลายคน มองว่า การแต่งงานไม่สอดคล้องกับสภาพความเป็นอยู่ในยุคสมัยใหม่

หนุ่มวัย 26 ปีคนหนึ่ง บอกว่า “การแต่งงานกำลังใกล้ตายในจีน” เขาคบหากับแฟนสาวได้นาน 2 ปี และพูดคุยเรื่องการแต่งงาน แต่ก็สรุปตรงกันว่า การแต่งงานจะทำให้มีความทุกข์มากกว่าความสุข เพราะมีหลายเรื่องต้องคิดทั้งเรื่องความสัมพันธ์ของสองครอบครัว การซื้อบ้าน และค่าใช้จ่ายเลี้ยงดูบุตรที่แพงมาก

อัตราการแต่งงานในจีนลดลงอย่างต่อเนื่อง แม้รัฐบาลออกนโยบายต่าง ๆ เพื่อส่งเสริมให้คู่รักแต่งงาน โดยเมื่อเดือนพฤษภาคมมีโครงการนำร่องจากภาครัฐเพื่อส่งเสริมการแต่งงานในกว่า 20 เมืองทั่วประเทศ เขตหนึ่งในมณฑลเจ้อเจียงประกาศเมื่อเดือนที่แล้วจะเริ่มจ่ายเงินอุดหนุนแก่คู่สมรสใหม่ หากเจ้าสาวมีอายุ 25 ปีหรือต่ำกว่านั้น

นอกจากนี้อัตราการหย่าร้างยังเพิ่มสูงขึ้นในจีนในช่วงกว่าสิบปีที่ผ่านมา แม้ทางการพยายามหาทางปฏิเสธคำร้องขอหย่าของคู่สมรสหลายคู่  โดยในปี 2564 รัฐบาลออกนโยบายที่กำหนดให้คู่รักที่ต้องการยื่นขอหย่าใช้เวลาพักใจนาน 30 วัน (Cooling off Period) เพื่อให้มีเวลาปรับความเข้าใจและลดความขัดแย้ง  

ขณะที่ปัจจุบันสังคมจีนมีทางเลือกการใช้ชีวิตหลากหลายมากขึ้น นอกเหนือจากการแต่งงาน หลายคนเลือกออกเดตด้วยเหตุผลที่เปลี่ยนไปและแตกต่างกันมากขึ้น โดยไม่ได้มุ่งหาคู่ชีวิตที่ต้องการแต่งงานด้วย บางคนต้องการหาประสบการณ์ใหม่ และนัดพบคนที่มีกิจกรรมและความสนใจแตกต่างกับตัวเองเท่านั้น บางคนก็เลือกออกเดต เพื่อลดแรงกดดันจากครอบครัวที่อยากให้หาคู่สมรส แต่สุดท้ายบางคนก็พอใจกลับมาใช้ชีวิตโสดอย่างมีความสุข

และเมื่อหนุ่มสาวเลือกใช้ชีวิตแบบคนโสดเพิ่มมากขึ้น ก็ทำให้ธุรกิจต่าง ๆ ปรับตัวรองรับไลฟ์สไตล์ของคนโสดมากขึ้น ทำให้ “เศรษฐกิจคนโสด” เติบโตอย่างรวดเร็วในจีนและมีความหลากหลาย ตั้งแต่ บ้านและเครื่องใช้ในครัวเรือนสำหรับคนโสด และสถานบันเทิงสำหรับคนโสด จนถึงแพ็กเกจนักเดินทางแบบคนเดียว 

แต่รัฐบาลจีนพยายามให้ความสำคัญกับการส่งเสริมการแต่งงาน เพราะสัมพันธ์กับเป้าหมายที่จะเพิ่มอัตราการเกิดในประเทศ หลังจากอัตราการเกิดหดตัวลงอย่างมากสอดคล้องกับอัตราการแต่งงานที่ลดลง และหากไม่อาจเปลี่ยนแนวโน้มนี้ได้ในอนาคตอันใกล้ จีนจะประสบกับวิกฤตโครงสร้างประชากร