รัฐบาลใหม่ การบังคับใช้พ.ร.บ.อุทยานฯ 2562 ในอนาคต | สืบสวนความจริง | 1 ก.ค. 66 | PART 2

รัฐบาลใหม่ การบังคับใช้พ.ร.บ.อุทยานฯ 2562 ในอนาคต

พ.ร.บ.อุทยานแห่งชาติ 2562 ประกาศบังคับใช้เมื่อปลายปี พ.ศ.2562 เป็นกฎหมายส่วนต่อขยายนโยบายทวงคืนผืนป่า ของ คสช. แม้รัฐชี้แจงว่า ปรับปรุงให้เหมาะสมกับสถานการณ์ปัจจุบัน แต่ภาคประชาชนมองว่า เพิ่มอำนาจให้กับฝ่ายรัฐอย่างมหาศาล ประเทศไทย มีอุทยานแห่งชาติ 156 แห่ง วนอุทยาน 91 แห่ง เนื้อที่ประมาณ 43.5 ล้านไร่ โดยภาคเหนือมีพื้นที่อุทยานแห่งชาติมากที่สุด 

 

พ.ร.บ. อุทยานแห่งชาติ 2562 กำหนดใน บทเฉพาะกาล มาตรา 64 ให้กรมอุทยานฯ สำรวจการถือครองที่ดินของประชาชนที่ทำกินภายในเขตอุทยานฯ  ภายใน 240 วัน โดยต้องแล้วเสร็จภายในวันที่ 21 กรกฎาคม 2563 หลังจากนั้น รัฐบาลก็จะต้องมีนโยบายในการช่วยเหลือประชาชน ที่ไม่มีที่ดินทำกินผ่านการตราเป็นพระราชกฤษฎีกา

 

มาตรา 65 การใช้ประโยชน์ซึ่งทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่สามารถเกิดใหม่ทดแทนได้ในอุทยานแห่งชาติ เพื่อแก้ไขปัญหาการดำรงชีพตามวิถีชุมชนรอบบริเวณอุทยานแห่งชาติ กฎหมายทั้ง 2 มาตราเป็นที่กังวลว่ามุ่งจับชาวบ้านมากกว่าการปราบปรามการบุกรุกป่าของนายทุนอย่างแท้จริง 

 

ปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม จตุพร บุรุษพัฒน์  กล่าวว่า วันนี้อุทยานจะต้องมีแผนเมื่อก่อนจะมีการแบ่งว่าเขตนี้เที่ยวได้ เขตนี้เที่ยวไม่ได้ สองการจัดการในพื้นที่เรื่องของความหลากหลายวันนี้ไม่ได้ครับมีเรื่องของการนันทนาการพื้นที่มาตรา 65 ในการใช้ประโยชน์และมาตรา 64 ที่พี่น้องประชาชนอยู่ในเขตอุทยานวันนี้ผมคิดว่าอุทยานจะต้องจัดการเรื่องให้มีความหลากหลายให้มีความเหมาะสมของแต่ละพื้นที่ ไม่ว่าจะเป็นภูมิประเทศ วัฒนธรรม ลักษณะความแตกต่างแต่ละแห่งมีความแตกต่างกัน เพราะฉะนั้นผมคิดว่าก่อนจะทำอะไรต้องมีแผนผมคิดว่าตอนนี้คือสมการที่อุทยานมาช่วยกันพี่น้องประชาชนมาช่วยกันจะเป็นการช่วยที่ทำให้การทำงานของอุทยานมีประสิทธิภาพสูงที่สุด 

 

ปัจจุบันการทำงานในพื้นที่อุทยานแห่งชาติ มีความท้าทายมากขึ้น จากการปรับปรุงกฎหมายใหม่ ปี 2562 โดยพื้นที่อุทยานแห่งชาติ ทั่วประเทศพบว่ามีปัญหาราษฎรบุกรุก และมีปัญหาการจัดการพื้นที่ มาจากหลายปัจจัย อย่างเช่น ที่อุทยานแห่งชาติ ดอยสุเทพ-ปุย จังหวัดเชียงใหม่ แม้ศาลมีคำพิพากษาแต่ยังไม่จัดการให้ชาวบ้านออกจากพื้นที่ได้

 

หัวหน้าอุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย ภูพิชิต ช่วยบำรุง  กล่าวว่า ไม่สามารถทำให้ชาวบ้านออกจากพื้นที่ได้ พบปัญหาการเปลี่ยนมือและ เปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์  พื้นที่พิพาท หรือพื้นที่ที่มีการแย้งสิทธิในแปลงที่ดิน กรณีการรับแจ้งแปลงคดี หรือแปลงที่ถูกเพิกถอน และกรณีพื้นที่ตกหล่นจากการสำรวจ ที่ต้องเร่งแก้ไขปัญหาเหล่านี้ 

 

ผู้อำนวยการสำนักอุทยานแห่งชาติ ชัยวัฒน์ ลิ้มลิขิตอักษร  กล่าวว่า ถ้าหมาแจ้งหลังจากนั้นมีการตรวจสอบซื้อขายเปลี่ยนมือเราจะเช็คบิล เพราะคุณมีเจตนาที่จะยึดครองที่ดินของรัฐโดยมิชอบด้วยกฏหมาย วันนี้เรามีเจตนาที่บริสุทธิ์ใจให้กับราษฎรที่ทำกินอยู่แล้ว แต่ถ้าราษฎรมีเจตนาหรือกลไกเทคนิคที่จะมาเอาที่ดินของเราไป มันก็ต้องว่าไปตามกฏหมาย

 

หนึ่งปัญหาของการจัดการพื้นที่อุทยานฯ ภาคเหนือ ตามมาตรา 64 พบว่าชาวบ้านไม่ให้ความร่วมมือ เพราะเกรงว่าจะทำให้สูญเสียพื้นที่ป่าจิตวัญญาณ นำมาสู่ปมปัญหาข้อแย้งเจ้าหน้าที่กับชาวบ้าน ปมปัญหาการจัดการพื้นที่ป่า

 

ผู้อำนวยการสำนักอุทยานแห่งชาติ ชัยวัฒน์ ลิ้มลิขิตอักษร กล่าวว่า ในความรู้สึกของผม ผมว่ามันไม่แฟร์กับเจ้าหน้าที่ของรัฐหรือประชาชนทั่วไปเพราะพื้นที่ตรงนี้ที่ประกาศประกาศให้กับประชาชน  เป็นของคนในชุมชนเพื่อที่จะมีกฎหมายครอบคลุมดูแลจัดการพื้นที่ป่าอนุรักษ์ แต่เค้ามองว่าถ้าเราประกาศแล้วเราไปลิดรอนสิทธิ์ของเค้าในการเข้ามาใช้ประโยชน์หรือเป็นที่ดินของผู้นำจิตวิญญาณไปทำเกี่ยวกับพิธีทางศาสนาต่างๆจะไม่สามารถดำเนินการได้ จริงๆเข้าไปทำได้หมดเลยเราให้โอกาสเขาทำอยู่แล้ว วันนี้มาตรา 65 ให้เข้าไปสามารถเก็บของป่าได้มันหนักกว่าวิถีชีวิตจิตวิญญาณด้วยซ้ำ พื้นที่ดังกล่าวที่มันกำลังเกิดปัญหาอยู่ในเรื่องของความเข้าใจผมว่าเรายังคุยกันเรื่องความเข้าใจยังไม่ชัดเจน

 

อุทยานแห่งชาติ 156 แห่ง วนอุทยาน 91 แห่ง มีทั้งทางบก ทางทะเล แต่ละแห่งจะมีบริบทด้านการบริหารจัดการพื้นที่แตกต่างกัน ตามสภาพพื้นที่ อย่างเช่น อุทยานแห่งชาติหาดวนกร ซึ่งมีพื้นที่ทางบก และทางทะเล ก็ต้องมีความชัดเจนด้านแนวเขตโดยเฉพาะเนวเขตทางทะเล

 

หัวหน้าอุทยานแห่งชาติหาดวนกร จ.ประจวบคีรีขันธ์ เนตรนภา งามเนตร กล่าวว่า ตามมาตรา 64 ของ พ.ร.บ. อุทยานแห่งชาติพื้นที่ที่มีอนุญาตให้เป็นพื้นที่ทำกินที่ตั้งอยู่ในอุทยานแห่งชาติซึ่งอุทยานแห่งชาติหาดวนกรไม่มีพื้นที่ทับซ้อนทางชุมชนหรือชาวบ้านหรือหน่วยงานต่างๆในพื้นที่ มีการติดตั้งทุ่นแสดงแนวเขต ปัจจุบันเรามีการลาดตระเวนที่เข้มข้นมีการพัฒนาระบบการจัดการอุทยานแห่งชาติหาดวนกรยังไม่มีคดีเกี่ยวกับการกระทำความผิดในพื้นที่นี้

 

ห้วงการเปลี่ยนผ่านทางการเมือง ก้าวไกล พรรคที่ได้รับเสียงอันดับ 1 มีแนวทางจะนิรโทษกรรมคดี คสช.ทวงคืนผืนป่า รวมถึงนโยบายปกป้องสิทธิกลุ่มชาติพันธุ์ในการอยู่กับป่า และพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา อนุญาตให้ขาวบางกลอย กลับขึ้นไปทำไร่หมุนเวียนที่บางกลอยบน ในเขตอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน ดังนั้น ทุกการตัดสินใจของฝ่ายการเมือง ย่อมส่งผลกระทบต่อยุทธศาสตร์ชาติ เพิ่มพื้นที่ป่าให้ได้ 55 % และส่งผลกระทบต่อการบังคับใช้พ.ร.บ.อุทยานฯ 2562 ในอนาคต

 

ผู้อำนวยการสำนักอุทยานแห่งชาติ ชัยวัฒน์ ลิ้มลิขิตอักษร  กล่าวว่า ประเด็นนี้เป็นเรื่องของ นโยบายของรัฐบาลที่จะเพิ่มพื้นที่ป่า 55% เพราะฉะนั้นการที่นายกมีความเห็นชอบในการให้กลุ่มคนกลุ่มหนึ่งเค้าไปโดยที่ผ่านคณะกรรมการหารือกันผมว่าเป็นวิธีที่ไม่ถูกต้องเพราะฉะนั้นวันนี้ก็ต้องคุยกันชัดเจ นสิ่งที่ผมทำได้แล้วผมจะทำในเรื่องของการปกป้อง จะทำให้รู้ว่าในเรื่องของนโยบายรัฐบาลไม่ว่าจะเป็นผู้บริหารประเทศระดับไหนก็แล้วแต่ถ้าใช้นโยบายที่มันไม่มีความมั่นคงต่อประเทศ หากท่านบอกว่าไม่ใช่ความมั่นคงของประเทศท่านมองผิดแล้ว นโยบายทุกนโยบายพูดถึงเรื่องทรัพยากรป่าไม้เรื่องของฐานความมั่นคงรวมถึงด้านเศรษฐกิจด้วย เพราะฉะนั้นป่าต้องคงอยู่และการใช้ประโยชน์จากป่าจะต้องมองหลายหลายมิติ ไม่ใช่มองในเรื่องของประชาชนขาดโอกาสและให้โอกาสเขาไปโดยที่ขัดต่อรัฐธรรมนูญยุทธศาสตร์ชาติโดยเฉพาะพ.ร.บ. อุทยานฯ