"วันมาฆบูชา" มีความสำคัญที่เราท่องจำกันมาตั้งแต่เป็นเด็ก นั่นก็คือ เป็นวันที่มีพระภิกษุจำนวน 1,250 รูป มาประชุมกันโดยมิได้นัดหมาย คำว่า "มาฆะ" เป็นชื่อของเดือน 3 ย่อมาจากคำว่า "มาฆบุรณมี" มีความหมายว่า การบูชาพระในวันเพ็ญกลางเดือนมาฆะตามปฏิทินของอินเดีย หรือเดือน 3 และการกำหนดวันมาฆบูชาตามปฏิทินจันทรคติของไทยจะตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 แต่ถ้าปีใดมีเดือนอธิกมาส คือมีเดือน 8 สองครั้ง วันมาฆบูชาก็จะเลื่อนไปเป็นวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 4 และมักตรงกับเดือนกุมภาพันธ์หรือเดือนมีนาคม
วันมาฆบูชาถือกำเนิดขึ้นตั้งแต่สมัยพุทธกาล และได้รับการยอมรับเป็นวันสำคัญในยุคหลัง โดยในประเทศไทยมีการกำหนดให้เป็นวันหยุดราชการและส่งเสริมให้พุทธศาสนิกชนร่วมกันทำบุญ เวียนเทียน และปฏิบัติธรรม ในสมัยรัชกาลที่ 4 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ พระองค์ทรงโปรดให้มีการเฉลิมฉลองวันมาฆบูชาอย่างเป็นทางการ โดยจัดให้มีการเวียนเทียนรอบพระอุโบสถของวัดพระศรีรัตนศาสดาราม (วัดพระแก้ว) และปฏิบัติสืบต่อมาจนถึงปัจจุบัน
วันมาฆบูชาเป็นวันสำคัญที่สะท้อนถึงหลักคำสอนสำคัญของพระพุทธศาสนา ซึ่งมุ่งเน้นให้พุทธศาสนิกชนดำเนินชีวิตโดยยึดหลักความดี ละเว้นความชั่ว และฝึกจิตใจให้สงบ การปฏิบัติกิจกรรมทางศาสนาในวันนี้ถือเป็นการแสดงความเคารพและนำคำสอนของพระพุทธเจ้ามาปรับใช้ในชีวิตประจำวัน
ความสำคัญและประวัติความเป็นมาของวันมาฆบูชา
วันมาฆบูชาเป็นวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา ซึ่งตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 ของทุกปี (หากปีใดมีเดือน 8 สองหน วันมาฆบูชาจะเลื่อนไปเป็นวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 4 วันนี้เป็นวันที่เกิดเหตุการณ์สำคัญในพระพุทธศาสนา คือ “จาตุรงคสันนิบาต” หรือการประชุมใหญ่ของพระสงฆ์โดยมิได้นัดหมาย
4 เหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้นในวันมาฆบูชา
1.พระสงฆ์จำนวน 1,250 รูปมาประชุมกันโดยมิได้นัดหมาย
2.พระสงฆ์ทั้งหมดเป็นพระอรหันต์ (พระที่บรรลุธรรมขั้นสูงสุด)
3.พระสงฆ์ทั้งหมดได้รับการอุปสมบทโดยตรงจากพระพุทธเจ้า (เอหิภิกขุอุปสัมปทา)
4.วันดังกล่าวตรงกับวันเพ็ญขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3
ในโอกาสนี้ พระพุทธเจ้าได้แสดง "โอวาทปาติโมกข์" ซึ่งเป็นหลักคำสอนสำคัญของพระพุทธศาสนา 3 ข้อ ได้แก่
1.ละเว้นจากการทำความชั่ว
2.ทำความดีให้ถึงพร้อม
3.ทำจิตใจให้บริสุทธิ์
วันมาฆบูชาเป็นวันสำคัญที่สะท้อนถึงหลักคำสอนสำคัญของพระพุทธศาสนา ซึ่งมุ่งเน้นให้พุทธศาสนิกชนดำเนินชีวิตโดยยึดหลักความดี ละเว้นความชั่ว และฝึกจิตใจให้สงบ การปฏิบัติกิจกรรมทางศาสนาในวันนี้ถือเป็นการแสดงความเคารพและนำคำสอนของพระพุทธเจ้ามาปรับใช้ในชีวิตประจำวัน