“ก้าวไกล”ติดตาม คืบหน้า ปมคัดค้าน โรงไฟฟ้าขยะลำพูน

28 พฤศจิกายน 2565 จากกรณี การคัดค้าน โครงการบริหารจัดการ ขยะมูลฝอยชุมชน เพื่อแปรสภาพ เป็นพลังงานไฟฟ้า ต.ศรีบัวบาน ที่จะมีการดำเนินการ สร้างโรงไฟฟ้าขยะ ในพื้นที่ ม.1 บ้านศรีบัวบาน และ ม. 11 บ้านดอนแก้ว ต.ศรีบัวบาน อ.เมืองลำพูน จังหวัดลำพูน โดย องค์การบริหารส่วนจังหวัด(อบจ.) ลำพูน ทำให้มีการยื่นเอกสารคัดค้านไปยังคณะกรรมาธิการป้องกันและบรรเทาผลกระทบจากภัยธรรมชาติและสาธารณภัย สภาผู้แทนราษฎร

เมื่อวันที่ 26 พ.ย. 65 จึงมีการจัดเวทีสัมนา เรื่องบ่อขยะดังกล่าวขึ้นที่ หอประชุมสล่าเลาเลือง โดยมี นายกัญจน์พงศ์ จงสุทธามณี ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล ในฐานะประธานคณะอนุกรรมาธิการ พิจารณาศึกษา แนวทาง และ แก้ไขปัญหาภัยจากขยะ ที่ส่งผลกระทบ ต่อประชาชน พร้อมด้วย นายนิติพล ผิวเหมาะ ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อ สัดส่วนสิ่งแวดล้อม พรรคก้าวไกล ที่นำว่าที่ผู้สมัคร ส.ส.ภาคเหนือ ได้แก่ เชียงใหม่ ลำพูน ลำปาง เข้าร่วมรับฟังปัญหาในพื้นที่ทั้งสามจังหวัดภาคเหนือด้วย 

นายนิติพล กล่าวว่า ปัญหาขยะ ถือว่าเป็นปัญหาใหญ่ ที่ต้องมีการจัดการ อย่างเป็นระบบ และ เป็นประเด็น ทางสิ่งแวดล้อม ที่พรรคก้าวไกล ให้ความสำคัญมาก เนื่องจากปริมาณขยะ ที่ระบายออก ไม่ได้สัดส่วนสมดุล กับการกำจัดทำลาย ในแต่ละวันจนเกิด เป็นขยะสะสม หรือ ภูเขาขยะ ดังนั้น ปัญหาของ ต.ศรีบัวบาน จึงไม่ใช่ปัญหาของพื้นที่เดียว แต่จะเป็นภาพสะท้อนของปัญหาขยะ ที่กำลังจะเกิดขึ้น อีกมากมาย ในประเทศไทย ซึ่งมีจุดที่อ่อนไหวร่วมกัน คือหากไม่สามารถสร้างโมเดลการบริหารจัดการขยะที่ชุมชนเชื่อมั่นได้ ความขัดแย้งก็จะปรากฏขึ้นทุกพื้นที่

“สิ่งที่ผมและเพื่อน ส.ส.พรรคก้าวไกล ในฐานะอนุกรรมาธิการศึกษาปัญหาขยะ รวมถึง ว่าที่ผู้สมัคร ส.ส. ของพรรคที่มาด้วยกันได้รับฟัง ในหลายจังหวัด ตลอดช่วงหลายวันนี้ เช่น เสียงสะท้อนความกังวลจากพื้นที่ เนื่องจาก โรงไฟฟ้าขยะ จะถูกสร้างขึ้นในพื้นที่ป่า แม่ตีบ แม่สาร ซึ่งเป็นป่าสงวนแห่งชาติ เป็นพื้นที่อุดมสมบูรณ์ เป็นป่าต้นน้ำ และ เป็นแหล่งเก็บหาของป่า เพื่อการยังชีพ หากมีการสร้างโรงไฟฟ้าขยะ พื้นที่บริเวณนี้ จะส่งผลกระทบ ต่อสิ่งแวดล้อม รวมถึงมีข้อกังวล ต่อผลกระทบอื่นๆ ที่ตามมา ไม่ว่ากลิ่นเหม็น น้ำเน่าเสีย และมลพิษต่างๆที่จะส่งผลต่อปัญหาสุขภาพและสิ่งแวดล้อม”

นายนิติพล กล่าวต่อไปว่า หลังจากได้รับฟังเสียงสะท้อน พรรคก้าวไกลในฐานะประธานอนุคณะกรรมาธิการฯ จะนำผลการประชุมนำเข้าสู่ที่ประชุมอนุคณะกรรมาธิการฯ เพื่อเชิญหน่วยงานที่เกี่ยวข้องมาร่วมกันแก้ปัญหาและหาทางออกในเรื่องนี้และสร้างต้นแบบให้พื้นที่อื่นๆ ต่อไป 

"ปัญหาขยะล้นประเทศ เป็นปัญหาสิ่งแวดล้อม ที่ไม่ควรนิ่งนอนใจ เป็นภัยเงียบ ที่จะย้อนกลับมาทำลายระบบนิเวศ และสร้างความเสียหาย ให้กับพวกเราได้อย่างมากมาย อย่างกรณีล่าสุดที่จังหวัดชลบุรี เราเพิ่งสูญเสียเต่าตุน ไปอีกตัวหนึ่งเนื่องจากขยะทะเล โดยพวกมันได้กินหมุดจากขยะกระทง ที่เราบอกว่าเพื่อขอขมาธรรมชาติ แล้วเราก็พรากชีวิตมันไป ด้วยมือของเราเอง เช่นเดียวกับ เชือกไนลอน อวน และแผ่นพลาสติกที่เป็นสาเหตุการเสียชีวิตของสัตว์ทะเลอีกมากมาย เหล่านี้เป็นความสูญเสียอันเนื่องมาจากการที่พวกเราให้ความสำคัญกับปัญหาขยะน้อยเกินไป"

ทั้งนี้เห็นว่า ฝ่ายนโยบายหากินกับขยะ มากเกินไป เน้นแต่จะสร้างเชิงปริมาณ เพื่อหากิน กับงบก่อสร้าง และ งบเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม ที่สนับสนุนธุรกิจ สีเขียว ซึ่งไม่จริง และ ไม่สามารถสร้างความเชื่อมั่นใ ห้กับประชาชน ในพื้นที่ ที่จะมีการตั้งโรงงานขยะได้ เนื่องจาก ถูกออกแบบ ให้ออกใบอนุญาตได้ง่าย แต่กระบวนการตรวจสอบมีน้อย ทั้งยังไม่มีกลไกความรับผิดชอบต่อผลกระทบที่เกิดขึ้น นอกจากนี้ ยังขาดสิ่งสำคัญที่สุด คือการมีส่วนร่วม จากประชาชนในพื้นที่ กรณีของ ต.ศรีบัวบาน จ.ลำพูน เป็นอีกหนึ่งตัวอย่างที่ชัดเจนว่า การสร้างโรงไฟฟ้าขยะ ไม่มีการรับฟัง ความคิดเห็นอย่างเพียงพอ จึงนำมาสู่การคัดค้านดังที่ปรากฏ

นายนิติพล ยังทิ้งท้ายว่า แนวคิดขยะเกิดที่ไหน ก็ต้องจัดการที่นั่น เป็นแนวคิดที่ดี แต่ต้องอาศัย ทั้งความเข้าใจ และ ความจริงใจ อย่างมาก ในการบริหารจัดการ จะต้องมีกระบวนการ ที่โปรงใสตรวจสอบ ได้ตั้งแต่เริ่มการสร้าง และ นอกจากการมีส่วนร่วมของประชาชน เป็นเรื่องสำคัญแล้ว การสร้างองค์ความรู้ เพื่อให้ทุกคนเข้าใจ และ มีส่วนในการทำให้ปัญหาขยะเบาบางลงก็มีความสำคัญก็สำคัญไม่แพ้กัน

เพราะไม่เช่นนั้น ต่อให้สร้างโรงงานขยะเท่าไหร่ ก็ไม่พอ และ จะไม่มีประสิทธิภาพพอ ที่จะจัดการขยะที่มีได้ สิ่งที่ตนพยายามผลักดัน มาตั้งแต่สมัย พรรคอนาคตใหม่ คือการลดการ ใช้ขยะพลาสติก ซึ่งเกี่ยวข้องกับพฤติกรรม ความเคยชิน จำเป็นต้องสร้างพฤติกรรมใหม่ และ หาทางเลือกใหม่ๆ เข้าไปให้ประชาชน เช่น การใช้วัสดุที่ย่อยสลายได้ เข้ามาแทนที่

อีกเรื่องหนึ่งที่ต้องทำให้เกิดขึ้นคือ การแยกขยะให้เป็น เพราะจะเป็นการลดขยะตั้งแต่ต้นทาง ขยะเปียกไม่ควร ถูกนำมารวมกับขยะอื่น เพราะจะทำให้เสียเวลามากขึ้น ในการคัดแยก และ ทำให้เน่าเหม็น แต่หากแยก มาตั้งแต่ต้นทางแล้ว ส่วนที่จะไปกอง เพื่อรอการกำจัดทำลาย หรือ นำไปรีไซเคิ้ล ที่โรงงานขยะ ก็จะน้อยลง การจัดการขยะ ก็จะมีประสิทธิภาพ ขึ้นจนขึ้นขั้นที่ไม่ก่อมลพิษให้กับสิ่งแวดล้อม