"บัตรคนจน" นโยบายประชานิยมทิ้งทวนหรือไม่ ?

มีการตั้งคำถามว่า ประเทศเรามีคนจน 20 ล้านคนแล้วหรือ ? จากมติครม. โควิดที่ผ่านมา 2 ปี ได้ทำให้คนจนในประเทศไทยเพิ่มขึ้น

 

ถ้าคนจนมี 20 ล้านคน แล้วการออกนโยบายทางการเมืองหลังจากนี้ไปใครคว้าหัวใจของคนจน คนนั้นสามารถเป็นรัฐบาลได้ ปัจจัยสำคัญคือบัตรคนจนซึ่งมีฐานข้อมูลสำคัญ ถ้าใครที่มีส่วนเข้าถึงจะเป็นประโยชน์มหาศาล

 

นโยบายประชานิยมทุกประเทศเหมือนกัน บัตรสวัสดิการหรือบัตรคนจน เป็นเรื่องของสวัสดิการแห่งรัฐใช่หรือไม่ และแนวทางในการนำนโยบายเหล่านี้ในการจ่ายเงินถึงมือ ใช่ประชานิยมทิ้งทวนหรือไม่ ? ในช่วงหลังทุกการประชุมครม. จะมีมาตรการประชานิยมออกมาอย่างต่อเนื่อง จึงเป็นคำถามว่าจะเป็นการทิ้งทวนนำไปสู่การเลือกตั้งหรือไม่

 

ประชานิยม

 

1. ออกแบบลักษณะนำเงินของรัฐ ภาษีประชาชน ใช้แลกกับความนิยม คะแนนเสียง สร้างความพอใจ และสร้างทัศนคติให้ประชาชน เป็นผู้รอรับความช่วยเหลืออย่างเดียว

2. นโยบายด้านเศรษฐกิจที่มีเป้าหมายทางการเมือง

3. เหมือนยาเสพติด ลด-เลิกยาก ขณะเดียวกัน ต้องเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ

 

วงเงินเยียวยาโควิด 917,893 ล้านบาท

 

• มาตรการเราไม่ทิ้งกัน วงเงิน 240,000 ล้านบาท อนุมัติ เม.ย. 2563
• มาตรการเยียวยาเกษตรกร วงเงิน 150,000 ล้านบาท อนุมัติ เม.ย. 2563
• มาตรการเยียวยากลุ่มเปราะบาง วงเงิน 39,429 ล้านบาท อนุมัติ พ.ค. 2563

มาตรการคนละครึ่ง 94,500 ล้านบาท

 

• เฟส 1 : วงเงิน 30,000 ล้านบาท อนุมัติ ต.ค.2563
• เฟส 2 : วงเงิน 22,500 ล้านบาท อนุมัติ ธ.ค.2563
• เฟส 3 : วงเงิน 42,000 ล้านบาท อนุมัติ ต.ค.2564

มาตรการเพิ่มกำลังซื้อบัตรสวัสดิการรัฐ 58,122 ล้านบาท

 

• ครั้งที่ 1 : 29,000 ล้านบาท อนุมัติ ต.ค.2563
• ครั้งที่ 2 : 21,000 ล้านบาท อนุมัติ ธ.ค.2563
• ครั้งที่ 3 : 8,122 ล้านบาท อนุมัติ ต.ค.2564

มาตรการเรารักกัน ม.33 55,600 ล้านบาท

 

• ครั้งที่ 1 : 37,100 ล้านบาท อนุมัติ ก.พ.2564
• ครั้งที่ 2 : 18,500 ล้านบาท อนุมัติ พ.ค.2564

 

 

มาตรการเราชนะ 280,242 ล้านบาท

• ครั้งที่ 1 : 213,242 ล้านบาท อนุมัติ เม.ย.2564
• ครั้งที่ 2 : 67,000 ล้านบาท อนุมัติ 5 พ.ค.2564

โครงการคนละครึ่ง นโยบายประชานิยมที่สุดยอดที่สุดเป็นการควักเงินจากกระเป๋าประชาชนไปร่วมจ่ายด้วย

เฟส 1 

 

(23 ต.ค. - 31 ธ.ค. 63) เป้าหมาย 10 ล้านราย ผลดำเนินงานเฟส 1 (ณ 27 ธ.ค. 63)

• ใช้สิทธิ์ 9,565,644 ราย
• ใช้จ่ายสะสม 49,049.8 ล้านบาท แบ่งเป็นประชาชน 25,100.5 ล้านบาท รัฐร่วมจ่าย 23,949.2 ล้านบาท

5 จังหวัดจ่ายสะสมมากที่สุด กทม., สงขลา, ชลบุรี, เชียงใหม่, สุธาษฎร์ธานี ร้านค้าร่วมโครงการ 1.1 ล้านร้านค้า

เฟส 2

 

(1 ม.ค. 64 - 31 มี.ค. 64) เป้าหมาย 15 ล้านราย ผลดำเนินงานเฟส 2 (ณ 31 มี.ค. 64)

• ใช้สิทธิ์ 14,793,503 ราย
• ใช้จ่ายสะสม 102,065 ล้านบาท แบ่งเป็น ประชาชน 52,251 ล้านบาท รัฐร่วมจ่าย 49,814 ล้านบาท

5 จังหวัดจ่ายสะสมมากที่สุด กทม., ชลบุรี, สมุทรปราการ, สงขลา, เชียงใหม่ ร้านค้าร่วมโครงการ 1.5 ล้านร้านค้า

เฟส 3

 

(1 ก.ค.-31 ธ.ค.64) เป้าหมาย 28 ล้านราย ผลดำเนินงานเฟส 3 (ณ 16 ธ.ค. 64)

• ใช้สิทธิ์ 26.3 ล้านราย
• ใช้จ่ายสะสม 204,325 ล้านบาท แบ่งเป็น ประชาชน 103,901.1 ล้านบาท รัฐร่วมจ่าย 100,423.9 ล้านบาท

ร้านค้าร่วมโครงการ มากกว่า 1.5 ล้านร้านค้า

คนละครึ่ง เฟส 4 เริ่ม ก.พ.2565

นอกจากประชานิยมในกลุ่มนี้ ที่ผ่านมายังมีการเยียวยาไม่ว่าจะเป็นค่าน้ำ ค่าไฟ ค่าอินเตอร์เน็ต ปัญหาคือ ใครชนะในเรื่องของ Data คนนั้นคือเทพ

 

นโยบายประชานิยมในรูปแบบที่เข้าไปดูแลประชาชนและถ้าหากนำ data มาใช้ประโยชน์จากการประมวลผลจะยอดเยี่ยมสูงสุด นี่คือตัวอย่างการประมวลผล

วันแรกของการใช้จ่าย ภายใต้มาตรการรักษาระดับการบริโภคภายในประเทศ ปี 65 พบว่า การใช้จ่ายรวม 1,132.44 ล้านบาท จากผู้ใช้สิทธิ 5.44 ล้านราย

1. เพิ่มกำลังซื้อให้แก่ผู้มีบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ เฟส 4 ผู้ใช้สิทธิ 2.89 ล้านราย มียอดการใช้จ่ายรวม 573.54 ล้านบาท

2. เพิ่มกำลังซื้อให้แก่ผู้ที่ต้องการความช่วยเหลือเป็นพิเศษ เฟส 2 ผู้ใช้สิทธิ 147,000 ราย มียอดการใช้จ่ายรวม 57.66 ล้านบาท

3. คนละครึ่ง เฟส 4 ผู้ใช้จ่าย 2.4 ล้านราย จากผู้ยืนยันการใช้สิทธิ 16.93 ล้านราย โดยมียอดการใช้จ่ายรวม 501.24 ล้านบาท เงินที่ประชาชนจ่าย 253.43 ล้านบาท และรัฐร่วมจ่าย 247.81 ล้านบาท

บัตรคนจน เพิ่งผ่านมติครม.อังคารที่ผ่านมา จาก 2559-2561 จำนวน 11.61 ล้านคน ม.ค. 2565 จำนวน 13.45 ล้านคน

*ครม, จะเพิ่มให้เป็น 20 ลัานคน 

1 ต.ค. 2565 จะเปลี่ยนจากบัตรคนจนเป็นบัตรประชาชนแทน

เป้าหมายบัตรคนจน

• มีฐานข้อมูลคนจน
• ลดความเหลื่อมล้ำ
• ระบุตัวตนได้
• ยกระดับคุณภาพชีวิต
• แก้ปัญหา

สาเหตุที่ไม่ใช้บัตรคนจน

 

• ลดต้นทุน จาก 74 บาทต่อใบ = 1,258 ล้านบาท ซึ่งต้องทำเพิ่มถึง 17 ล้านใบ
• ประหยัดเวลาในการแจกบัตร
• ลดปัญหาการสวมสิทธิ์
• ลดการทุจริต

ปัญหาคือการจัดการหลังจากนี้ไป จะจัดการในเรื่องของประชาชนที่เป็นคนจนอย่างไร

ประชาชนกลุ่มเป้าหมาย

 

• บัตรคนจน 20 ล้านคน
• คนละครึ่ง 29 ล้านคน
• เราเที่ยวด้วยกัน 2 ล้านคน

ไม่รวม ม. 33 ประมาณ 9 ล้านคน 

***หมายเหตุ: ประชากรไทย 66,171,439 คน

และถ้าใครที่ดูแล Big Data จะเท่ากับ อำนาจ ในสมัยของดอนัลด์ ทรัมป์ ชนะเพราะออกนโยบายโดนใจคนอเมริกัน ซึ่งนโยบายสังเคราะห์มาจาก Data

Big Data ถ้าทำแล้วจะต้องดำเนินการในเรื่องของการประมวลผล และวางระบบว่าจะจัดการอย่างไร ใครที่ครอบครอง Big Data ฐานของคนจนซึ่งมีอยู่ 20 ล้านคน ระบุตัวตนชัดเจนผ่านบัตรประชาชน จะมีประโยชน์ทั้งด้านการตลาดและที่สำคัญยิ่งช่วงใกล้เลือกตั้งจะมีประโยชน์กับการเมืองโดยตรง จับตาดูต่อไปว่าบัตรคนจนเป็นคนของใคร

ที่มา เนชั่นอินไซต์ โอ-บากบั่น บุญเลิศ , วี-วีระศักดิ์ พงศ์อักษร