“ลลิษา มโนบาล” หรือที่รู้จักกันในชื่อ “ลิซ่า แบล็กพิงก์” สมาชิกของวงเกิร์ลกรุปเกาหลีใต้แบล็กพิงก์ เกิดที่จังหวัดบุรีรัมย์ และเติบโตที่กรุงเทพมหานคร
ใน MV เพลงใหม่ของ “ลิซ่า แบล็กพิงก์” ในบางช่วงจะมีฉากปราสาทหิน แอดมินคิดว่าต้นแบบน่าจะมาจาก “ปราสาทหินพนมรุ้ง” ในอุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง จังหวัดบุรีรัมย์ จังหวัดบ้านเกิดของ “ลิซ่า แบล็กพิงก์”
“ปราสาทหินพนมรุ้ง” ตั้งอยู่ที่อุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง ตำบลตาเป๊ก อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นโบราณสถานที่มีคุณค่าทางด้านประวัติศาสตร์มาก เพราะสะท้อนถึงอิทธิพลของวัฒนธรรมเขมรในภาคอีสานของประเทศไทย โดยปราสาทแห่งนี้สันนิษฐานว่าเป็นเทวสถานในศาสนาฮินดู ไศวะนิกาย สร้างราวพุทธศตวรรษที่ ๑๕ และต่อเติมเรื่อยมาจนถึงพุทธศตวรรษที่ ๑๘
ปราสาทพนมรุ้ง ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานของชาติเมื่อ วันที่ ๘ มีนาคม ๒๔๗๘ และได้รับการบูรณะครั้งใหญ่เมื่อ ๒๕๑๔ โดยวิธีอนัสติโลซิส (Anastylosis) คือการนำชิ้นส่วนของปราสาทที่พังทลายลงมากลับเข้าตำแหน่งเดิม และบูรณะแล้วเสร็จใน ๒๕๓๑
ปราสาทประธานเป็นศูนย์กลางของพื้นที่โดยรอบ ซึ่งสะท้อนคติจักรวาลวิทยาของเขาไกรลาศ อันเป็นที่ประทับของพระศิวะนั่นเอง มีแผนผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสย่อมุมมีมุขสามทิศ แต่ทางทิศตะวันออกทำเป็นอาคารรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าเรียกว่ามลฑป
ปราสาทประธานสร้างจากหินทรายมีชื่อเรียกอีกชื่อว่า “ครรภคฤหะ” หรือถ้ำของโยคี สร้างแบบมิดชิด แสงเข้าได้น้อย ไม่มีการแกะสลักที่สวยงามเท่าด้านนอก สันนิษฐานว่าอาจเป็นการสร้างเลียนแบบถ้ำที่พราหมณ์หรือพรตใช้บำเพ็ญตบะ และเป็นพื้นที่สงวนเฉพาะพราหมณ์ ส่วนมลฑปสันนิษฐานว่าใช้เป็นพื้นที่ประกอบพิธีกรรมหรือประดิษฐานเทวรูป
นอกเหนือจากสถาปัตยกรรมที่สวยงามของปราสาทพนมรุ้งแล้ว ยังมีงานประติมากรรมชิ้นเอกของปราสาทพนมรุ้งคือ “ภาพจำหลัก” โดยภาพจำหลักมีทั้งส่วนที่เป็นหน้าบัน ซุ้มบัญชร และทับหลัง โดยทับหลังที่คนไทยรู้จักกันดีคือ “ทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์” ที่อยู่ภายใต้หน้าบัน “พระศิวนาฏราช” ทางด้านหน้าสุดของปราสาทประธาน ปราสาทพนมรุ้งมีความงดงามทั้งด้านประติมากรรมและสถาปัตยกรรม แต่จะยิ่งงดงามแลดูมีมนต์ขลังมากขึ้นเมื่อแสงพระอาทิตย์ลอด ๑๕ ช่องประตู ในช่วง ๔ ครั้งของแต่ละปี
ขอขอบคุณที่มาจาก เพจโบราณนานมา
บรรณานุกรม
ศิลปวัฒนธรรม. แสงอาทิตย์ลอด ๑๕ ช่องประตูปราสาทพนมรุ้ง มหัศจรรย์เมืองไทยกับเรื่องดวงของปราสาท. https://www.silpa-mag.com/art/article_30352. (สืบค้นเมื่อ ๑๐ กันยายน ๒๕๖๔)