หมอไหว้เจ้าที่... ผู้เชื่อมต่อโลกลี้ลับ นับวันจะขาดแคลน

จากการที่ชาวปักษ์ใต้มีคติความเชื่อเกี่ยวกับเรื่องลี้ลับหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่สามารถให้คุณให้โทษได้มาตั้งแต่สมัยโบราณ แม้ปัจจุบันกระแสโลกจะก้าวไกลเปลี่ยนผ่านยุคสมัย แต่ความเชื่อดังกล่าวก็ยังคงแนบแน่นอยู่ในวิถีการดำเนินชีวิต โดยเฉพาะสิ่งที่ใกล้ตัวและเกี่ยวข้องกับอาชีพการงานที่ต้องอาศัยต้นทุนจากผืนแผ่นดิน ลมฟ้าอากาศ ซึ่งทุกแห่งหนจะมีเทวดาอารักษ์และเจ้าที่คอยเฝ้าดูแลอยู่ ฉะนั้นในแต่ละปีจะต้องมีพิธีเซ่นไหว้บวงสรวงและขอขมาต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งปวง ให้คอยปกป้องคุ้มครองรักษา ให้การทำมาหากินเจริญก้าวหน้า ไม่มีอุปสรรคใดๆมาแผ้วพาล

ความเชื่อดังกล่าวข้างต้นจึงทำให้พิธี " ไหว้เจ้าที่ " เกิดขึ้น โดยทุกปีในระหว่าง เดือน 6 เดือน 7และเดือน9 เจ้าของสวนหรือ ไร่นา จะต้องนำขันหมากไปเชื้อเชิญ หมอไหว้เจ้าที่มาทำพิธีเซ่นบวงสรวงสังเวยต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่เป็นเจ้าป่าเจ้าเขา ตลอดจนสัมภเวสีที่เวียนว่ายอยู่ในพื้นที่แห่งนั้นได้มาร่วมในพิธีดังกล่าว ซึ่งการไหว้เจ้าที่นิยมทำกันในช่วงเวลาเช้าก่อนเที่ยงเท่านั้น

ส่วนเครื่องเซ่นสังเวยประกอบด้วย หมากพลูธูปเทียน หัวหมู ไก่ต้ม ข้าวเหนียว อาหารหวานคาวตลอดจนเครื่องดื่มต่างๆ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับฐานะของผู้เป็นเจ้าของสวน การประกอบพิธีของหมอไหว้เจ้าที่ จะเริ่มตั้งแต่จุดธูปเทียนบูชา กล่าวบทชุมนมเทวดา บูชาพระรัตนตรัย จากนั้นก็อัญเชิญเจ้าที่ เทวดาอารักษ์ โดยการเอ่ยชื่อ ซึ่งแต่ละสถานที่อาจจะมีชื่อที่แตกต่างกันบ้างทั้งนี้แล้วแต่ความเชื่อและเลื่อมใสศรัทธาของคนในที่นั้นๆ แต่บทอ่านบวงสรวงเซ่นสังเวยและขั้นตอนต่างๆจะเหมือนกัน

การไหว้เจ้าที่ในปัจจุบันค่อยข้างจะเลือนหายไปจากพื้นที่ ส่วนหนึ่งมาจากปัญหาขาดแคลนหมอไหว้เจ้าที่ เพราะคนทำพิธีส่วนใหญ่จะเป็นคนเฒ่าคนแก่ ผู้คงแก่เรียนทั้งพิธีกรรมทางศาสนาและไสยศาสตร์ ซึ่งมีทั้งพุทธและพราหมณ์รวมกัน ซึ่งคนรุ่นเก่าๆก็ได้ล้มหายตายจากกันไป คนรุ่นใหม่ๆก็ไม่ค่อยให้ความสนใจในการที่จะเรียนรู้ ทำให้เมื่อถึงช่วงเวลาไหว้เจ้าที่ในแต่ละปี หมอไหว้เจ้าที่จะมีคิวจองที่ยาวเหยียดเพราะมีผู้รู้น้อยลงทุกที ในการที่จะสื่อสารกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่มองไม่เห็น