18 มกราคม 2564 นายชวน หลีกภัย ประธานรัฐสภา ได้เข้าร่วมเปิดการประชุมเพื่อชี้แจงเหตุผลและความจำเป็นในการตั้งคณะกรรมการสมานฉันท์ขึ้นมา โดยยืนยันว่าคณะกรรมการชุดนี้ ตั้งขึ้นจากเจตนารมณ์ที่ประชุมร่วมรัฐสภา เมื่อวันที่ 26 - 27 ต.ค. 2563 เพื่อหาทางออกให้กับประเทศ รวมถึงแก้ไขความขัดแย้งบ้านเมือง ทำให้สภาฯ ในฐานะฝ่ายนิติบัญญัติรับมาดำเนินการ ซึ่งสถาบันพระปกเกล้าได้พิจารณาจากคำอภิปรายของสมาชิกรัฐสภา เห็นควรหาทางออกโดยเร็วในรูปแบบการตั้งคณะกรรมการสมานฉันท์ เพื่อดึงฝ่ายต่างๆเข้ามามีส่วนร่วม
ส่วนที่ฝ่ายค้านไม่ร่วมเป็นคณะกรรมการฯนั้น ย้ำว่าเรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องความขัดแย้งระหว่างฝ่ายค้านกับรัฐบาล แต่เป็นปัญหาของบ้านเมือง เพราะแม้จะมีคณะกรรมการสมานฉันท์ฝ่ายค้าน ก็ยังสามารถไล่นายกรัฐมนตรีได้ แต่การตั้งคณะกรรมการขึ้นมาครั้งนี้ เพราะเห็นว่าเป็นเรื่องส่วนรวม แต่ฝ่ายค้านก็ยังยืนยันเจตนารมณ์ที่จะไม่เข้าร่วม เช่นเดียวกับฝ่ายผู้ชุมนุม ที่จะให้คณะกรรมการชุดนี้เป็นผู้พิจารณาและกำหนดแนวทางให้ผู้ชุมนุมได้เข้ามามีส่วนร่วมต่อไป
"การไม่มีฝ่ายค้านเข้าร่วม ไม่ใช่อุปสรรคในการทำงานของคณะกรรมการ ดังนั้น หลักการทำงานของคณะกรรมการชุดนี้ ต้องยึดการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขเป็นหลัก จะต้องไม่ทำเรื่องผิดให้เป็นเรื่องถูก และจะต้องไม่ทำให้เรื่องถูกเป็นเรื่องผิด ผมขอให้กำลังใจทุกคนในการทำหน้าที่" นายชวน กล่าว
สำหรับการแก้ไขปัญหาระยะยาวนั้น ส่วนตัวได้หารือกับเลขาธิการสถาบันพระปกเกล้า เห็นว่าควรเอาปัญหาในอดีตมาศึกษาป้องกันไม่ให้เกิดขึ้นอีก โดยเฉพาะการใช้สื่อ อย่างการใช้วิทยุชุมชนในอดีตมาปลุกระดมให้เกิดความขัดแย้ง ซึ่งปัจจุบันเกิดขึ้นในรูปแบบของสื่อโซเชียลมีเดีย จึงจำเป็นจะต้องหาทางแก้ไขในระยะยาว พร้อมทั้งขอให้คณะกรรมการสมานฉันท์ รายงานความคืบหน้าการทำงานทุก 2 สัปดาห์ โดยไม่ได้มีการกำหนดกรอบระยะเวลาการทำงาน
อย่างไรก็ตาม ผู้สื่อข่าวรายงานว่าที่ประชุมคณะกรรมการฯ ได้มีมติเลือก นายเทอดพงษ์ ไชยนันทน์ ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคประชาธิปัตย์ สัดส่วนโควต้ารัฐบาล เป็นประธานกรรมการฯ โดยไม่มีคู่แข่ง