เราเดินได้ แต่มันดันเดินไม่ได้... นี่สิ!

แต่ไม่รู้ทำไมคนที่บริหารบ้านเมืองของเราตลอดมาจึงทำให้เราซึ่งเดินได้กลายเป็นคนเดินไม่ได้หรือไม่เดินยิ่งไทยกำลังจะเป็นสังคมของคนสูงวัยเต็มรูปแบบในอีกไม่กี่ปี หากทางเท้าไม่อำนวยให้สว.(สูงวัย) เดินได้อย่างสะดวกและปลอดภัย เขาก็จะกลายเป็น"คนติดบ้าน"ออกทำมาหากินไม่ได้เป็นภาระแก่ลูกหลานอย่างไม่จำเป็น

สำหรับคนพิการยิ่งแล้วใหญ่เข็นวีลแชร์ออกมาจากบ้านมาเจอทางเท้าไทยที่ขอบทางเท้าสูงขึ้นไม่ได้ ต้องจำใจเสี่ยงอันตรายไปใช้บนถนน สุดท้ายหลายคนก็เลิกออกจากบ้านเช่นกัน กลายเป็นปัญหาสังคมที่เราทุกคนต้องช่วยกันแบกภาระทางอ้อมกันอยู่ทุกวันนี้

มีคนอยู่กลุ่มหนึ่งเช่น สมาชิกของชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทยสภาคนพิการทุกประเภทแห่งประเทศไทยได้รณรงค์มาตั้งแต่เกือบ 30 ปีก่อนขอให้รัฐโดยเฉพาะกรุงเทพมหานครทำทางลาดที่ขอบทางเท้าให้คนพิการเข็นวีลแชร์ขึ้นได้คนสูงอายุเดินได้ และคนทั่วไปก็เดินได้อย่างสะดวกขึ้น รณรงค์กันอยู่เป็นสิบปีภาครัฐจึงเริ่มให้ความสนใจบ้าง (ต้องเติมคำว่า บ้าง เพราะมันแค่ บ้าง จริงๆ)และเริ่มมีการทำทางลาดที่ขอบทางเท้าให้แก่คนกรุงบ้าง

แต่ด้วยความสนใจเพียงแค่บ้าง และด้วยความเข้าใจผิดเห็นว่าเป็นงานที่ไม่ต้องใช้ฝีมือเขาจึงเพียงสั่งการให้เจ้าหน้าที่ระดับล่างลงไปทุบขอบทางเท้าและทำทางลาดขึ้นในบางพื้นที่บางถนนซึ่งบ่อยครั้งมันใช้ไม่ได้ มันอันตรายต่อการใช้ (ดูภาพที่ 1)จึงทำให้คนยังเดินไม่ได้และไม่เดินต่อไป

ภาพที่ 1ทางลาดที่ขอบทางเท้ามีขอบด้านข้างที่ชันดิ่งซึ่งทำให้พลาดหกล้มได้

แต่กลุ่มคนพวกนั้นก็มิได้หยุดเพียงแค่นั้นยังเพียรรณรงค์ทำความเข้าใจที่ถูกต้องให้แก่รัฐจนในที่สุดเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงและเริ่มมีการใช้งบประมาณที่มากพอจนทำให้ทางลาดนั้นเริ่มใช้ได้จริง(ดูภาพที่ 2)ซึ่งก็ต้องถือโอกาสนี้ขอบคุณกรุงเทพมหานครที่ในที่สุดก็ได้เริ่มทำสิ่งดีๆนี้ให้แก่ชาวกทม. แม้จะยังไม่ทั่วเมืองก็ตาม

ภาพที่ 2 ทางลาดที่ทางเท้าที่ทำขึ้นได้อย่างถูกต้อง (ถนนประดิพัทธ์ ก.ค.2563)

ไม่ใช่ว่าได้คืบจะเอาศอกนะครับ แต่เราเห็นว่าสิ่งที่ทำมาดีนั้น ยังดีขึ้นได้อีกมากมากจนจะทำให้คนหันออกมาเดินกันมากขึ้น ซึ่งจะลดปัญหาจราจรลดปัญหามลพิษได้มากขึ้นปัญหามันอยู่ตรงนี้ครับตรงที่ถนนบ้านเรามีทางเข้าบ้านเข้าคอนโดฯลฯมากไป ซึ่งนั่นหมายความว่าหากทำแบบเดิมๆเราก็จะมีช่องที่บากทางเท้าให้บ๋อมลงตรงทางเข้าอาคารนั้นๆ เป็นจำนวนมาก (ดูภาพที่ 3) ซึ่งนั่นหมายความต่อไปว่าคนเดินเท้าต้องเดินขึ้นก้าวลงในทุกๆ ที่ที่มีการบากช่องบ๋อมที่ว่านั้นซึ่งอย่าว่าแต่คนพิการหรือคนสูงอายุเลย แม้แต่คนหนุ่มสาวปกติที่แข้งขาแข็งแรงก็ยังไม่รู้สึกอยากออกมาเดินบนทางเท้าแบบนี้

ภาพที่ 3 สังเกตจำนวนหรือความถี่ของช่องที่ทางเท้าบ๋อมลงเพื่อเป็นทางเข้าอาคารที่มากเกินไป

แล้วจริงๆมันทำได้ไหมครับ

นี่คือวิวัฒนาการของการปรับปรุงทางเท้าที่เดินไม่ได้หรือไม่อยากเดินมาเป็นทางเท้าที่ชวนเดินมากขึ้นแต่เราก็ได้ทิ้งปัญหาไว้ว่าถ้าจะให้ดีทางเท้าที่ดีต้องไม่มีช่องบ๋อมลง(ตรงทางเข้าบ้านหรือคอนโดฯลฯ) มากไปเพราะถ้ามีมากไปเราคนเดินเท้าก็ต้องไต่ขึ้นเดินลง อันนับว่าไม่สะดวกและน่าเดินน้อยลงและเราบอกด้วยว่าควรให้ฝ่ายขับรถเข้าบ้านเข้าคอนโดนั่นแหละที่เป็นคนที่ต้องไต่ขึ้นไต่ลงที่ทางเท้าก่อนเข้าหรือออกจากบ้านแทนเราและเราก็หยอดท้ายไว้ด้วยว่าหลายคนคงนึกว่าเป็นไปไม่ได้ที่คนที่เดิมเคยขับรถเข้าบ้านแบบสบายๆ จะยอมให้สิ่งนี้เกิดขึ้น

แล้วมันเป็นไปได้จริงไหม

จริงครับเรามีรูปภาพพิสูจน์อยู่มากมาย ทั้งในเขตต่างจังหวัดและในกรุงเทพมหานคร(กทม.)แต่เราขอเลือกเฉพาะภาพที่คนคุ้นตามานำเสนอให้ท่านดู นั่นคือที่ถนนพหลโยธินช่วงใกล้อนุสาวรีย์ชัย(ภาพที่ 4 และ 5)ในภาพจะเห็นทางเท้าที่เดินได้ต่อเนื่องและตรงทางเข้าบ้านเข้าอาคารก็ไม่มีช่องบ๋อมลงไปของทางเท้าอีกต่อไปทำให้เดินได้สะดวกและน่าเดินกว่าเดิมมากมาย

ทางเท้านี้กทม.ได้ทำการปรับปรุงเมื่อ มิ.ย. - ก.ค. 2563 นี่เอง ซึ่งเป็นช่วงที่หลังจากได้มีการเอาสายไฟฟ้าลงดินแล้วสิ่งนี้ยิ่งทำให้สภาพแวดล้อมทางกายภาพน่าเดินมากขึ้นไปอีกรวมทั้งทำให้เมืองของเราน่าอยู่มากขึ้น ซึ่งเราต้องขอขอบคุณกทม.เป็นอย่างมากที่ได้เริ่มทำสิ่งดีๆนี้ให้แก่บ้านเมืองของเราตามที่เราได้ขอร้องและผลักดันมากันนานพอสมควร

ภาพที่ 4 ทางเท้าที่ดีเดินได้ต่อเนื่องและสะดวกสมกับเป็นเมืองหลวงประเทศ(ถนนพหลโยธิน ก.ค.2563)

ภาพที่ 5 มีการทำทางราดยางมะตอยอย่างดี ตรงบริเวณทางเข้าอาคาร ทำให้เดินได้ราบเรียบและต่อเนื่อง

ส่วนที่เป็นขอบ ทำให้เดินยาก ล้มง่ายแต่จะด้วยเหตุผลกลใดไม่ทราบก็ยังมีส่วนที่ทางเท้าต้องบ๋อมลง อันทำให้ประชาชนต้องเดินขึ้นเดินลงและวีลแชร์ต้องไต่ขึ้นไต่ลงตรงขอบทางเท้าที่ระดับไม่เท่ากันอยู่ดีทั้งที่เป็นถนนเดียวกันก่อสร้างปรับปรุงพร้อมกัน (ดูภาพที่ 6)ถ้ากทม.จะปรับปรุงแก้ไขและดำเนินการให้สมบูรณ์ตลอดทั้งสายก็จะเป็นพระคุณยิ่งขึ้นไปอีก

ภาพที่ 6บริเวณทางเท้าที่ปรับปรุงแล้วแต่ยังมีส่วนที่เดินไม่สะดวก(ถนนพหลโยธิน ก.ค.2563)

ฝาท่อไม่ได้ระดับกับพื้นทางเท้าตู้ชุมสายอยู่ในสภาพที่อาจไม่ปลอดภัย

ภาพที่7ยังขาดการบูรณาการในการทำงานของต่างหน่วยราชการทำให้งานยังไม่สมบูรณ์

และมันจะเป็นไปได้จริงไหมที่หน่วยงานรัฐจะบูรณาการกันก่อนเพื่อให้งานออกมาเรียบร้อยคำตอบคือได้ครับภาพที่8ยืนยันได้เป็นอย่างดีว่าสิ่งนี้เป็นไปได้และเป็นไปได้จริงแล้วด้วย

ขอขอบคุณหน่วยงานของรัฐที่เริ่มเข้าใจในความสำคัญของทางเลือกที่ดีของการเดินทาง(เฉกเช่นการเดินเท้านี้ซึ่งนอกจากจะดีต่อคนเดินเท้าแล้ววีลแชร์และคนที่ใช้จักรยานในการสัญจรก็จะได้ประโยชน์ด้วย) และทำให้มันสะดวกสบายรวมทั้งลดอันตรายให้แก่พวกเรา ประชาชนคนไทยทุกคน...ขอขอบคุณอีกครั้งครับ

ภาพที่8ตู้อุปกรณ์ของการไฟฟ้านครหลวงบนทางเท้าของกทม.ที่ร่วมกันทำได้ดีน่าชมเชย

โดย....ธงชัย พรรณสวัสดิ์ (สถาบันการเดินและการจักรยานไทย)

ชัยพร ภูผารัตน์ (สภาคนพิการทุกประเภทแห่งประเทศไทย)