อดีตรองประธานสหภาพฯ เผยพนักงานยอมรับไม่ได้ "การบินไทย" ออกจากรัฐวิสาหกิจ

คนมองว่าถ้าการบินไทยขาดทุน ไม่น่าเป็นรัฐวิสาหกิจอีกต่อไป ถ้าไม่เป็นรัฐวิสาหกิจ จะเสียอะไร?
สมศักดิ์ : "รายได้ส่วนหนึ่งที่ควรเป็นของรัฐ ก็เปลี่ยนถ่ายไปสู่เอกชนเพียงกลุ่มเดียว ถ้าฟื้นฟูกลับคืนมาให้มีกำไร ก็กลับคืนสู่รัฐ คนที่ได้ส่วนใหญ่ก็เป็นประชาชนในประเทศนี้"

การบินไทยออกจากรัฐวิสาหกิจจะกระทบพนักงานยังไง?
สมศักดิ์ : "สิ่งที่ทุกคนต้องการคือความมั่นคงในการทำงาน ถ้าเปรียบเทียบการเป็นเอกชน สิ่งหนึ่งที่เกิดขึ้นคือความไม่มั่นคงในการทำงานที่ทุกคนประสบกันอยู่ เอกชนการเลิกจ้างก็สามารถทำได้อย่างง่าย พนักงานก็ไม่มั่นใจในความมั่นคงในการทำงาน"
ทนายมองยังไง?
รณณรงค์ : "อันนี้ถ้ามองในแง่ธุรกิจ มันขาดทุนสะสมมาเยอะ เกิดจากอะไร เกิดจากตัวผู้บริหาร ที่บริหารผิดพลาดหรือเปล่า หรือเกิดจากพนักงานหรือภาวะเศรษฐกิจ มีการขาดทุนสะสมมาตั้งนาน แต่รัฐบาลก็ช่วยมาเรื่อยๆ มันมีคำถามจากคนไทยหลายคน เวลาการบินไทยได้กำไร จ่ายโบนัสพนักงาน ไม่เห็นประชาชนได้เลย เวลาขาดทุน ทำไมเอาภาษีประชาชนไปอุ้ม"

กลับไปถามคุณสมศักดิ์ ถ้าการบินไทยเลิกเป็นรัฐวิสาหกิจ พนักงานคิดยังไง?
สมศักดิ์ : "ก็คงยอมรับไม่ได้ หากจะเปลี่ยนสภาพจากพนักงานรัฐวิสาหกิจเป็นพนักงานเอกชน แต่ถ้าถึงที่สุดแล้วจะด้วยปัจจัยอะไรต่างๆ ยังไงพนักงานก็ต้องยอมรับ ซึ่งทุกคนต้องการมีงานทำ"
ถ้าการบินไทยไม่ใช่รัฐวิสาหกิจ สหภาพการบินไทยจะอยู่ไหม จะได้รับผลกระทบไหม?
สมศักดิ์ : "สหภาพรัฐวิสาหกิจ เกิดขึ้นตามพระราชบัญญัติแรงงานรัฐวิสาหกิจ ปี 2543 สถานะองค์กรคือวิสาหกิจ เมื่อสถานะองค์กรพ้นจากสภาพความเป็นรัฐวิสาหกิจ สหภาพรัฐวิสาหกิจก็ต้องหมดไปโดยปริยาย โดยองค์กร แต่พนักงานสามารถรวมตัวกันเองจัดตั้งสหภาพขึ้นมาใหม่โดยใช้พระราชบัญญัติแรงงานรัฐวิสาหกิจสัมพันธ์ 2518 เป็นสหภาพในส่วนภาคเอกชน"
สหภาพรัฐวิสาหกิจกับสหภาพเอกชน ความแตกต่างในทางกฎหมายมีไหม?
รณณรงค์ : "คนตัดสินใจเลิกจ้างไม่เลิกจ้างคือเอกชน ผมเคยเป็นที่ปรึกษาให้สหภาพเอกชนหลายเจ้า ถ้าแข็งข้อกับการบินไทยเขาไล่ออกเลยแกนนำ แต่การบินไทยไม่เคยเลิกจ้าง รัฐวิสาหกิจทำไม่ได้"

พนักงานคงรับไม่ได้ เตรียมการเคลื่อนไหวไว้อย่างไร กรณีเขาให้เราออกจากรัฐวิสาหกิจจริงๆ?
สมศักดิ์ : "ในส่วนพนักงานก็เตรียมการไว้ แต่ไม่ได้บอกว่าจะไปคัดค้านนะ พนักงานยินดี และสนับสนุนให้ฟื้นฟูการบินไทยโดยรัฐบาล เพียงแต่แน่นอนจากที่เคยมีความมั่นคงในการทำงาน ถูกปรับเปลี่ยนไปไม่มีความมั่นคงในการทำงาน ไม่มีใครรับได้หรอกครับ"

การฟื้นฟูผ่านศาลล้มละลาย ต่างจากการฟื้นฟูเองอย่างไร?
รณณรงค์ : "การล้มกับไม่ล้มแตกต่างกัน ถ้าการบินไทยบอกว่าล้มละลายเลย เจ้าหนี้อาจไม่ได้เงินแม้แต่บาทเดียว เพราะคนโดนยื่นศาลล้มละลาย หนี้สินมีมากกว่าทรัพย์สิน ซึ่งเป็นสถานะการบินไทย ถ้าให้ดำเนินธุรกิจต่อ ปีหน้าอาจมีกำไรมาจ่ายเจ้าหนี้ได้มากขึ้น แต่โดยทั่วไปการเข้าสู่แผนฟื้นฟู แสดงว่ากิจการไม่ดีแล้วนะครับ แต่เขาอาจมองเห็นว่าบางส่วนการบินไทยน่าจะมีกำไรอยู่ เลยไม่ให้ล้มละลายตอนนี้"

เขาทำเองกับยื่นศาลต่างกันยังไง?
รณณรงค์ : "ถ้ายื่นไปที่ศาลต้องมีการประชุมเจ้าหนี้ว่าเห็นชอบกับแผนนี้มั้ย เจ้าหนี้ต้องเอามากองรวมกัน รวมเป็นสัดส่วนกี่เปอร์เซ็นต์ ถ้าผมเป็นเจ้าหนี้ฝ่ายฟื้นฟูกิจการแล้วเดินหน้าต่อไป ยังมีการดีลสินค้าต่อก็เอานะ แต่ถ้าเป็นเจ้าหนี้ที่การบินไทยจะไม่ดีลแล้ว เพราะผมขายแพง ผมก็ไม่เอา"
สิทธิของเจ้าหนี้ในขณะฟื้นฟูภายใต้กำกับศาลล้มละลาย มีมากน้อยแค่ไหน?
รณณรงค์ : "โหวตว่าเอาหรือไม่เอาแผนนี้ ถ้าเอาแล้วก็ต้องเดินหน้าตามแผนนี้ ซึ่งแผนนี้มีข้อดี เจ้าหนี้การบินไทยไม่สามารถมาบังคับชำระหนี้ได้ ยังยึดเครื่องบินไม่ได้ ลูกจ้างจะไปฟ้องนายจ้างก็ยังไม่ได้ หนี้ทุกอย่างถูกชะงักไว้ ข้อดีเยอะมากๆ ครับ แต่ที่สหภาพฯ ออกมาเคลื่อนไหว ไม่ทราบว่าเกรงว่าพอเข้าแผนฟื้นฟู อาจจะมีเจ้าหนี้บางส่วนขอให้มีการปรับลดพนักงานหรือเปล่า เลยออกมาเคลื่อนไหวเรื่องนี้"
โดยกฎหมายถ้าเจ้าหนี้ยินยอมให้ฟื้นฟูผ่านศาลล้มละลาย เขามีสิทธิ์ในการขอร้องให้ลดพนักงานไหม?
รณณรงค์ : "ก็ต้องลดเท่าที่จำเป็น ถ้าเจ้าหนี้มองว่า 2 หมื่นเกินความจำเป็น 1 หมื่นก็ทำงานได้ เขาก็จะเลิกจ้างเลย โดยยื่นแผนตรงนี้ต่อศาล ถ้าศาลอนุมัติ ก็ดำเนินการเลย ซึ่งมันแตกต่างมาก ลูกจ้างต่อรองไม่ได้แล้วนะครับเพราะเข้าสู่กระบวนการศาลล้มละลายแล้ว"

โครงสร้างผู้บริหารการบินไทย อ้วน อุ้ยอ้าย ถ้ามีการยื่นฟื้นฟูผ่านศาลล้มละลาย เจ้าหนี้บอกให้ยุบผู้ผู้บริหารบางตำแหน่ง ยุบได้ไหม?
รณณรงค์ : "ต้องใช้คำนี้ครับ บอร์ดหลังจากนี้จะไม่มีอำนาจเลย เพราะอำนาจการตัดสินใจทุกอย่างคือเจ้าหนี้ บอร์ดถ้าเก่งจริงต้องบริหารให้มีกำไรมาตั้งแต่ก่อนขึ้นศาลแล้ว ฉะนั้นคุณอย่ามายุ่ง เจ้าหนี้จะกำหนดทิศทางการบินไทย จะเลิกจ้าง จะยุบบอร์ดมั้ย จะมีต่อไปหรือเปล่า มีเฉพาะตำแหน่งไหนบ้าง"
แนวพนักงานไปทางไหน ฟื้นฟูเองหรือฟื้นฟูผ่านศาลล้มละลาย?
สมศักดิ์ : "ฟื้นฟูเองสองครั้งก็ล้มเหลว ก็เหลือช่องทางเดียวคือฟื้นฟูผ่านศาลล้มละลาย ในส่วนพนักงานก็มีความเห็นมากขึ้นว่าควรเข้าสู่กระบวนการฟื้นฟูกิจการผ่านศาลล้มละลาย"
เจ้าหนี้ที่เข้ามาก่อนให้ศาลสั่งบอกต้องลดพนักงานด้วย?
สมศักดิ์ : "เราก็ต้องยอมรับว่าพนักงานการบินไทย บางส่วนมันเกิน บางส่วนที่แรงงานขาดจนพนักงานทำงานหามรุ่งหามค่ำ เพราะแรงงานไม่มี แต่บางหน่วยก็ต้องยอมรับว่าแรงงานมันเกิน ถ้าเจ้าหนี้ต้องการให้ลดพนักงานลง ก็ต้องมาดูว่าอันไหนควรลด อันไหนควรเพิ่ม การทำงานของการบินไทยต้องอาศัยคน ต่อให้คุณมีแผนที่ดีขนาดไหน แต่ถ้าไม่มีคนปฏิบัติ รายได้ที่จะกลับเข้ามาเพื่อชำระหนี้ให้เจ้าหนี้ก็ไม่สามารถเกิดขึ้นได้จริง"

ระหว่างเจ้าหนี้กับคำแนะนำพนักงานว่าตรงนี้ขาด ใครจะมีอำนาจมากกว่ากัน?
รณณรงค์ : "เจ้าหนี้ครับ ต่อให้พนักงานเสนอขึ้นมาแต่เจ้าหนี้ไม่รับก็จบ การประชุมเจ้าหนี้ที่ศาลล้มละลาย ต้องบอกเลยใครมีหนี้สินเยอะที่สุดในกลุ่มก็มีสิทธิ์โหวตได้ และต้องยื่นที่ประเทศไทย แล้วต่างประเทศค่อยส่งตัวแทนมาประชุมว่าคุณควรเอายังไง"
เรื่องการคอรัปชั่น การจัดซื้อจัดจ้าง ในแผนฟื้นฟูตัวนี้จะโผล่ไหม?
รณณรงค์ : "มีความเป็นไปได้ว่าทำไมพอเข้าแผนฟื้นฟู ของที่เคยซื้อ 3 พันเหลือ 500 อันนี้ต้องตอบให้ได้ว่าเกิดอะไรขึ้น ถ้าเป็นอย่างนั้นยื่นปปช.ให้ตรวจสอบเอาผิดผู้บริหารต่อ ยังได้อยู่นะครับ"
ของใหม่ไม่มีการคอรัปชั่นเกิดขึ้น?
รณณรงค์ : "ผมว่ายากแล้ว เพราะอยู่ในเขตอำนาจศาลแล้วตอนนี้ มีการตรวจสอบจากเจ้าหนี้ด้วยกันหลายกลุ่มด้วยซ้ำ ผมว่าเป็นการปรับเปลี่ยนองค์กรโดยไม่มีการประท้วงแต่ไม่รู้ว่าหลังจากนี้แล้วจะเป็นของรัฐบาลหรือเอกชนต่อ เพราะสายการบินทั่วโลกก็แย่กันหมด"
ที่เผยแพร่กันอยู่ มีการเปรียบเทียบให้ดูว่าบอร์ดการบินไทยกับสิงคโปร์เป็นยังไง บอร์ดการบินไทยส่วนใหญ่เป็นข้าราชการ และอดีตข้าราชการ มีเอกชนที่มีประสบการณ์อยู่นิดเดียว ส่วนสิงคโปร์ เขามีนักบัญชี นักธุรกิจระหว่างประเทศมาช่วย มีนักบริหารบริษัทข้ามชาติ มันต่างกันลิบลับ อย่างนี้ถ้าเอาแผนฟื้นฟูผ่านศาลล้มละลาย ข้างบนจะอยู่ยังไง?
รณณรงค์ : "ก็ต้องให้ออก หยุดปฏิบัติหน้าที่ เอาคนใหม่มาบริหารแทน ต้องถามว่าเจ้าหนี้เชื่อกับบอร์ดชุดเดิมมั้ย ถ้าไม่เชื่อก็เอาชุดใหม่มาบริหาร"

มันต่างกันเยอะ?
รณณรงค์ : "ไม่แปลกใจที่กำไรเขาต่างกันขนาดนี้"
บอร์ดการบินไทยในสายตาพนักงานเป็นยังไง?
สมศักดิ์ : "พนักงานไม่มีความเชื่อมั่นในตัวของบอร์ด เรียกร้องว่าให้มีการเปลี่ยนบอร์ดใหม่ทั้งคณะ เนื่องจากบอร์ดแทบทั้งคณะบริหารขาดทุนมาตลอด แต่ได้การประเมินให้ผ่าน และได้รับการแต่งตั้งให้เป็นบอร์ดอยู่เหมือนเดิม ความสามารถก็คงรู้จากผลประกอบการที่มันขาดทุน"
รู้สึกยังไงกับฝ่ายการบริหารการบินไทย ที่มีตำแหน่งเยอะมาก?
สมศักดิ์ : "เราก็เรียกร้องมาตลอดระยะเวลาว่าตำแหน่งต่างๆ ทั้งปวง ถ้าจะแต่งตั้งได้ก็ต้องมีงานยอมรับ แต่สิ่งที่เกิดขึ้นคือแต่งตั้งมาก่อนค่อยเอาตำแหน่งงานมารองรับ หรือบางคนไม่มีตำแหน่งใดๆ ทั้งสิ้น"
ประชาชนจำนวนมากบอกว่าการบินไทยที่ขาดทุน ส่วนหนึ่งเป็นเรื่องสวัสดิการของบอร์ด ผู้บริหาร หรือพนักงาน อธิบายเรื่องนี้ยังไง?
สมศักดิ์ : "เมื่อก่อนมีจริง เข้ามาเป็นบอร์ดการบินไทยวันเดียว พ้นตำแหน่งไปคุณก็สามารถใช้สิทธิ์ตั๋วฟรีได้ตลอดชีวิต ครอบครัวด้วย แต่สหภาพชุดที่ผ่านๆ มา รณณรงค์เรียกร้องบอกว่าอย่างนี้ส่งผลเสียหาย ขณะนี้บอร์ดเองในเรื่องตั๋วฟรีไปปฏิบัติหน้าที่ให้การบินไทย ญาติไม่ได้แล้ว แต่ตัวบอร์ดเองหลังพ้นตำแหน่งไป ไม่เกิน 3 ปีถือว่าเลิกกัน"

ถ้าให้ตัดสวัสดิการเรื่องซื้อตั๋วลดไม่มีจำกัดไม่ว่ากี่เปอร์เซ็นต์ พนักงานจะยอมไหม?
สมศักดิ์ : "ทบทวนได้ครับ แล้วมาพูดจากันว่าในฐานะเป็นคนในองค์กร ควรได้รับสิทธิ์สวัสดิการคืนจากองค์กรบ้าง แต่มาทบทวนกันได้ในส่วนที่เหมาะสม"
แผนฟื้นฟูครั้งนี้ไม่ใช่เงินภาษี แต่เป็นเงินกู้ที่กระทรวงการคลังไปค้ำ?
รณณรงค์ : "กระทรวงการคลังห้ามค้ำเด็ดขาด ต้องปล่อยให้เข้าแผนฟื้นฟูตามปกติไป ถ้ากระทรวงการคลังไปค้ำแล้วการบินไทยจ่ายไม่ได้ ก็ต้องเอาเงินภาษีประชาชนไปจ่ายคืนธนาคารอยู่ดี แล้วเวลาแบงก์ฟ้อง แบงก์ก็ฟ้องรัฐบาลอยู่แล้ว ให้จ่ายแทนมันเหมือนเงินให้เปล่า ถ้าจะค้ำก็ให้เจ้าหนี้มาดูแลกันเองเลยครับ อย่าให้ภาระกับประชาชนไปดูแล เพราะผมไม่ได้ขึ้นการบินไทย และอีกหลายคนก็ไม่ได้ขึ้นการบินไทย ถ้าจะเอาเงินภาษีไปจ่ายต้องมีเหตุผลที่ดีกว่านี้"
มีคนเป็นห่วง หลายคนพูดถึงเรื่องสหกรณ์การบินไทย สหกรณ์อื่นๆ ที่มาลงทุนในการบินไทย จะมีผลกระทบยังไง?
รณณรงค์ : "สหกรณ์ทุกที่ ถ้าสมาชิกแห่ไปถอนเงินจะขาดสภาพคล่อง อันนี้เหมือนกันทุกที่ ไม่แปลกใจที่วันนี้การบินไทยประกาศว่าให้ถอนเงินแค่ 3 แสน แต่ส่วนหนึ่งต้องเข้าใจเขาเอาไปปล่อยกู้พนักงานการบินไทย ถ้าพนักงานตกงาน แล้วจะเอาเงินที่ไหนมาคืนสหกรณ์ อันนี้ต่างหากที่เขาห่วง เลยแห่กันไปถอน"
มีสหกรณ์อื่นที่มาลงทุนก็ตกใจไปด้วย ว่าเขาจะผลกระทบไหม?
รณณรงค์ : "การลงทุนทุกอย่างมีความเสี่ยงครับ"
ถ้าเป็นคนขายเครื่องบิน แสดงว่าต่างชาติที่เป็นเจ้าหนี้จะเสียงดังมาก?
รณณรงค์ : "แผนที่เสนออาจไม่ผ่านก็ได้ ต้องรอดูว่าเขาปรับแผนขนาดไหน หลังจากนี้คนไทยจะได้รู้ว่าจุดไหนที่การบินไทยทำเงินจริงๆ จุดไหนที่เป็นส่วนเกินของธุรกิจจริงๆ"
คุณสมศักดิ์เชื่อมั่นในบรรดาเจ้าหนี้แค่ไหน?
สมศักดิ์ : "เชื่อมั่นในเจ้าหนี้ที่จะมาดูแล เพราะเจ้าหนี้คือเจ้าของเงิน"