พาณิชย์เชื่อไทยได้โอกาสจากข้อตกลงการค้าสหรัฐ-จีนเฟส1
พาณิชย์ประเมินข้อตกลงการค้าสหรัฐฯและจีนเฟสแรก คาดช่วยกระตุ้นส่งออก แนะผู้ประกอบการไทยเร่งใช้โอกาสในการทดแทนสินค้าสหรัฐฯในตลาดจีน เช่น อาหารทะเลแช่แข็งและแปรรูป อาหารแปรรูป เครื่องดื่ม สิ่งทอ เครื่องนุ่งห่ม รองเท้า เครื่องประดับ และเครื่องสำอาง
สาระสำคัญของข้อตกลงฯในด้านการขยายการค้าและการค้าสินค้าเกษตรและอาหารจีนจะซื้อสินค้าและบริการจากสหรัฐฯเพิ่มขึ้นมูลค่าไม่ต่ำกว่า2 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐ ภายในเวลา 2 ปี (วันที่ 1 ม.ค. 2563 31 ธ.ค. 2564) ประกอบด้วย สินค้าอุตสาหกรรม มูลค่า 7.77หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐ เช่น เครื่องจักร อุปกรณ์ไฟฟ้า ยานพาหนะ เหล็ก สินค้าเกษตรมูลค่า 3.20 หมื่นล้านดอลลาร์ฯเช่น เมล็ดพืชน้ำมัน เนื้อวัว หมู ไก่อาหารทะเล อาหารสัตว์ สินค้าพลังงาน มูลค่า 5.24 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐ เช่นก๊าซธรรมชาติ น้ำมัน ตลอดจนบริการ มูลค่า 3.79 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐ เช่นการท่องเที่ยว การประกันภัย และหลักทรัพย์ นอกจากนี้ข้อตกลงฯ ยังระบุถึงความร่วมมือด้านสินค้าเกษตรและอาหารซึ่งจะช่วยลดอุปสรรคการค้าและสนับสนุนการขยายตัวของสินค้าสหรัฐฯ เช่น ผลิตภัณฑ์นมอาหารทารก สัตว์ปีก เนื้อสัตว์ สินค้าประมง ข้าว อาหารสัตว์ พืชสวนและผลิตภัณฑ์เกษตรชีวภาพ อีกด้วย
สำหรับประเด็นสำคัญอื่นๆของข้อตกลงนั้น จีนจะเพิ่มระดับการคุ้มครองและบังคับใช้กฎหมายต่อการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาโดยจีนต้องเสนอร่างแผนการคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาภายใน 30 วัน อีกทั้งจีนจะเปิดตลาดบริการทางการเงินเช่น บริการธนาคาร การประกันภัย การชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ ให้กับสหรัฐฯมากขึ้น นอกจากนี้ สองฝ่ายตกลงที่จะละเว้นการบังคับถ่ายทอดเทคโนโลยีและการส่งเสริมการลงทุนในต่างประเทศเพื่อเข้าครอบครองเทคโนโลยีของต่างชาติและจะละเว้นการดำเนินนโยบายค่าเงินที่สร้างความได้เปรียบทางการค้าอย่างไม่เป็นธรรมทั้งนี้ ในส่วนของการดำเนินการตามข้อตกลงและการระงับข้อพิพาทนั้นสองฝ่ายจะจัดตั้งคณะทำงานด้านกรอบการค้า (Trade Framework Group) เป็นเวทีของผู้แทนระดับสูงเพื่อหารือการดำเนินการตามข้อตกลงฯ รวมทั้งจะจัดตั้งสำนักงานประเมินและระงับข้อพิพาท(Bilateral Evaluation and Dispute Resolution Office)เพื่อหารือ ติดตาม และประเมินการดำเนินการตามข้อตกลงฯ ตลอดจนแก้ไขปัญหา อุปสรรคกำหนดกรอบเวลาและขั้นตอนการระงับข้อพิพาทที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
นางสาวพิมพ์ชนกกล่าวเพิ่มเติมว่า การลงนามข้อตกลงเศรษฐกิจการค้าระยะแรกระหว่างสองประเทศมหาอำนาจอย่างสหรัฐฯ และจีน นับเป็นข่าวดีต่อประเทศไทย เนื่องจากเป็นสัญญาณบวกชี้ให้เห็นถึงแนวโน้มความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศที่ดีขึ้นอย่างต่อเนื่องจากที่ผ่านมาเมื่อวันที่ 13 ธันวาคม 2562 สหรัฐฯได้ปรับลดภาษีสินค้าสหรัฐฯ กลุ่ม 1.2 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐ เหลืออัตรา 7.5%(จากเดิม 15%) และชะลอการเก็บภาษีสหรัฐฯ เพิ่มเติม ตลอดจนเมื่อวันที่ 13 มกราคม2563 สหรัฐฯ ปรับสถานะประเทศจีนด้านค่าเงินให้ดีขึ้นโดยยกเลิกการขึ้นบัญชีดำจีนในฐานะประเทศบิดเบือนค่าเงิน (UScurrency manipulatorlist) เหลือแค่การอยู่ในกลุ่มประเทศที่เฝ้าจับตา (watch list) ซึ่งสัญญาณบวกเหล่านี้เมื่อประกอบกันแล้ว จะช่วยลดแรงกดดันและสร้างบรรยากาศการค้าโลกให้ดีขึ้นและเพิ่มความเชื่อมั่นให้นักธุรกิจนักลงทุน
สำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้าประเมินว่าเศรษฐกิจประเทศคู่ค้าของไทย โดยเฉพาะสหรัฐฯน่าจะได้อานิสงส์จากสถานการณ์ดังกล่าว และเมื่อเสริมกับพื้นฐานสินค้าและตลาดส่งออกของไทยที่ดีและ
มีความหลากหลาย จะเป็นแรงเสริมให้กับการค้าและการส่งออกของไทยโดยภาพรวม นอกจากนี้ ข้อตกลงระยะแรกไม่ได้ระบุเงื่อนไขให้จีนลดภาษีนำเข้าสินค้าสหรัฐฯไทยจึงควรเร่งใช้โอกาสในการทดแทนสินค้าสหรัฐฯ ต่อไปโดยเฉพาะสินค้าที่ไทยสามารถทดแทนสินค้าสหรัฐฯ ในตลาดจีนได้ดี เช่น อาหารทะเลแช่แข็งและแปรรูปอาหารแปรรูป เครื่องดื่ม สิ่งทอ เครื่องนุ่งห่ม รองเท้า เครื่องประดับและเครื่องสำอาง
ในประเด็นที่บางส่วนมีความกังวลว่าสินค้าบางกลุ่มอาจเผชิญการแข่งขันสูงขึ้นในตลาดจีนนั้นสนค. ตั้งข้อสังเกตว่าสินค้าภายใต้ข้อตกลงที่จีนต้องซื้อเพิ่มจากสหรัฐฯ หลายรายการสอดคล้องกับความต้องการของจีนและยังมีช่องว่างสำหรับสินค้าจากประเทศอื่นๆ ได้แก่อาทิ เนื้อสัตว์ ฝ้าย อาหารทะเล ยาและเวชภัณฑ์ อุปกรณ์และเครื่องมือแพทย์และถ่านหิน ขณะที่ สินค้าอุตสาหกรรม อาทิ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์และยานยนต์และส่วนประกอบ อาจเผชิญการแข่งขันมากกว่ากลุ่มข้างต้นจากปัจจัยอื่นๆเพิ่มเติม เช่น การเปลี่ยนผ่านของเทคโนโลยี และการพัฒนา/ควบคุมมาตรการการผลิตซึ่งแม้ว่าโดยส่วนใหญ่สินค้าไทยยังมีความได้เปรียบสินค้าประเทศอื่นในตลาดจีนสะท้อนจากดัชนี RevealedComparative Advantage (RCA)แต่ก็ไม่ควรละเลยการรักษาตลาดและเร่งปรับตัวให้ทันกับปัจจัยรอบด้านที่กำลังเผชิญอยู่ขณะนี้
ทั้งนี้ สนค.จะศึกษารายละเอียดสินค้าภายใต้ข้อตกลงฯเพื่อประเมินผลกระทบและชี้ช่องโอกาสการส่งออกเพิ่มเติมให้สอดรับนโยบายและมาตรการเชิงรุกของกระทรวงพาณิชย์ในการรุกตลาดเดิม ขยายตลาดใหม่และฟื้นฟูตลาดเก่า รวมทั้งการใช้ประโยชน์จาก FTA ที่มีอยู่ และเดินหน้าขยาย FTAกับคู่ค้าศักยภาพ รวมทั้งจะยังคงติดตามสถานการณ์อย่างใกล้ชิดโดยเฉพาะการดำเนินการตามข้อตกลงระยะแรก และการหารือประเด็นสำคัญเชิงโครงสร้างอื่นๆที่จะอยู่ในข้อตกลงระยะถัดไป (Phase Two) เช่นการอุดหนุนรัฐวิสาหกิจ การคุกคามทางไซเบอร์ การเลือกปฏิบัติต่อการค้าดิจิทัลซึ่งเป็นประเด็นที่มีความท้าทายและอาจถูกใช้ในการรณรงค์หาเสียงของประธานาธิบดีทรัมป์ต่อไป