VAR กับฟุตบอลไทย เพื่อความสนุกเข้มข้น และบริสุทธิ์ยุติธรรม

นับตั้งแต่เดือนเมษายน 62 ที่ผ่านมา สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทยฯ นำโดยฝ่ายพัฒนาผู้ตัดสิน ได้ดำเนินการตามขั้นตอนในการขอใช้ VAR แบบเต็มรูปแบบ ตามที่ สหพันธ์ฟุตบอลนานาชาติ (FIFA) และ คณะกรรมการสมาคมฟุตบอลระหว่างประเทศ International Football Association Board (The IFAB) กำหนดไว้
ผู้ตัดสิน ฟีฟ่า และระดับชั้น 1 จำนวน 24 คน พร้อมด้วย ผู้ช่วยผู้ตัดสิน ฟีฟ่า และระดับชั้น 1 จำนวน 24 คน เข้ารับการฝึกอบรมเพื่อให้ได้มาซึ่งใบอนุญาตการทำหน้าที่ และการใช้ VAR ฟุตบอลลีกอาชีพในประเทศไทย จากผู้เชี่ยวชาญด้าน VAR ของ FIFA และ IFAB ภายใต้โครงการ VAR Training Thailand จำนวน 8 คอร์ส ที่พัฒนา สปอร์ต คลับ แอนด์ รีสอร์ท จังหวัดชลบุรี
เริ่มจากเรื่องแรก "หลักการเรียกใช้ VAR ที่ถูกต้อง" คือ ผู้ตัดสินและผู้ช่วยผู้ตัดสิน ทั้งหมด 48 คน ต้องทำความเข้าใจก่อนว่า จังหวะใด หรือ สถานการณ์ใด ที่จะสามารถเรียกใช้ VAR ได้ ซึ่งมีข้อกำหนดหลัก 4 ข้อ คือ

1. จังหวะ เป็นประตู/ไม่เป็นประตู (ลูกข้ามเส้นหรือไม่ข้ามเส้น, มีการฟาล์วก่อน, ล้ำหน้า, ลูกบอลออกจากสนามก่อนเข้าประตู)
2. จังหวะ จุดโทษ/ไม่จุดโทษ (ตำแหน่งของการฟาล์ว, ฝ่ายรุกทำฟาล์วก่อน, ลูกบอลออกนอกสนามก่อนการฟาล์ว, การที่ผู้รักษาประตูหรือผู้ยิงประตู ทำผิดกติกาขณะเตะจุดโทษ)
3. จังหวะ ใบแดงโดยตรง (เจตนาป้องกันประตูผิดกติกาอย่างตั้งใจ, การทำผิดกติกาอย่างร้ายแรง)
4. ระบุตัวผู้เล่นผิดพลาด (เมื่อผู้ตัดสินคาดโทษหรือไล่ออกผู้เล่นผิดคน)
เมื่อผู้ตัดสินและผู้ช่วยผู้ตัดสินได้เรียนรู้ และทำความเข้าใจ กับ 4 สถานการณ์ที่จะสามารถเรียกใช้ VAR ได้แล้ว จากนั้นก็จะเข้าสู่การ "ศึกษากรณีตัวอย่างการเรียกใช้ VAR จากแมตช์การแข่งขันต่างๆ" ที่วิทยากรจัดเตรียมมา
ในหัวข้อนี้มีความสำคัญตรงที่ทุกคนจะได้ "ฝึกการตัดสินใจ" จากการชมภาพสถานการณ์จริงที่เกิดขึ้นในแมตช์ต่างๆ ว่าเข้าข่ายในการเรียกใช้ VAR หรือไม่ พร้อมกับคำอธิบายจากวิทยากร ก่อนที่จะเข้าสู่ภาคสนาม ปฏิบัติจริง กับสถานการณ์จริง คือทดลองใช้เครื่อง VAR จาก "บริษัท ฮอว์ค-อาย อินโนเวชันส์" ผู้รับผิดชอบดูแลเรื่อง VAR เดียวกันกับศึกพรีเมียร์ลีก อังกฤษ และในศึกฟุตบอลโลก 2018 รอบสุดท้าย ที่ประเทศรัสเซีย เพื่อให้เกิดความชำนาญในการเรียกใช้เมื่อเกิดสถานการณ์จริง
เมื่อผู้ตัดสินและผู้ช่วยผู้ตัดสิน ได้รับการฝึกตามขั้นตอนจนเกิดความชำนาญแล้ว จากนั้นก็เข้าสู่ภาคปฏิบัติจริง ซึ่งในขั้นตอนนี้จะมีการเก็บชั่วโมงตามข้อกำหนดของ FIFA และ IFAB
โดยในส่วนของ ผู้ตัดสิน จะต้องทำหน้าที่ในสนามการแข่งขัน ไม่ต่ำกว่า 4 แมตช์ จำนวน 360 นาที และ ทำหน้าที่ในห้อง VAR ไม่ต่ำกว่า 4 แมตช์ จำนวน 360 นาที
ส่วน ผู้ช่วยผู้ตัดสิน นั้นจะต้องผ่านการทำหน้าที่ในห้อง VAR ตำแหน่ง (AVAR) ไม่ต่ำกว่า 4 แมตช์ จำนวน 360 นาที
ขั้นตอนสุดท้าย FIFA และ IFAB จะประเมินการทำหน้าที่ของทั้ง 48 คน จากการบันทึกการทำหน้าที่ภาคสนามและในห้อง VAR ก่อนประกาศผลผู้ผ่านการอบรมต่อไป
สำหรับ เกมแรกที่สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทยฯ จะประเดิมใช้เทคโนโลยี Video assistant referees (VAR) อย่างเต็มรูปแบบ หลังบุคลากรได้ผ่านการฝึกอบรมครบถ้วนแล้ว คือ เกมนัดชิงชนะเลิศฟุตบอลช้าง เอฟเอคัพ 2019 ระหว่าง สโมสรราชบุรี มิตรผล เอฟซี พบกับ สโมสรการท่าเรือ เอฟซี ณ สนามบีจี ปทุม สเตเดียม ในวันเสาร์ที่ 2 พฤศจิกายนนี้
ขอขอบคุณ สมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทยฯ, บริษัท ไทยลีก จำกัด และบุคลากรทุกๆ คนที่มีส่วนร่วมในการนำเทคโนโลยี Video assistant referees (VAR) เข้าสู่วงการฟุตบอลไทยเป็นชาติแรกในอาเซียน ขอบคุณวิทยากรผู้ให้ความรู้ มร.ฟาฮัด อับดุลลาเยฟ ที่ปรึกษาฝ่ายผู้ตัดสินของ สหพันธ์ฟุตบอลนานาชาติ หรือ (FIFA), มร.ฮาคาน แอนซ์ ผู้เชี่ยวชาญจาก FIFA, รวมทั้ง เดวิด เอลเลเรย์ ผู้อำนวยการฝ่ายเทคนิคของ IFAB และ มร. แจ็ค เกล เจ้าหน้าที่อาวุโส จากบริษัท ฮอว์ก-อาย อินโนเวชั่นส์ จำกัด, เจ้าหน้าที่ RO (Replay Operator) จาก บริษัท ไอ-สปอร์ต จำกัด