ขึ้นทะเบียน 'เสด็จเลียบเมืองเหนือ- ชมสยาม' เป็นมรดกภาพยนตร์ของชาติ

เมื่อวันที่ 4 ตุลาคม 2562 ณ โรงภาพยนต์ศรีศาลายา จังหวัดนครปฐม หอภาพยนตร์ (องค์การมหาชน) ได้จัดพิธีประกาศขึ้นทะเบียนมรดกภาพยนต์ของชาติ ประจำปี 2562 เนื่องในวันอนุรักษ์ภาพยนตร์ไทย โดยได้คัดเลือก ภาพยนตร์ เรื่องการเสด็จเลียบเมืองเหนือ ROYAL TOUR IN NORTHERN SIAM และภาพยนตร์เรื่อง ชมสยาม See Siam ซึ่งถ่ายทำโดยกองภาพยนตร์เผยแผ่ข่าว กรมรถไฟหลวง หรือการรถไฟแห่งประเทศไทยในปัจจุบันให้เป็น 2 ใน 15 เรื่อง ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนมรดกภาพยนตร์ของชาติประจำปีนี้ โดยมีนายอิทธิพล คุณปลื้ม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม ลงนามประกาศรับรองการขึ้นทะเบียน พร้อมนางสาวชณัญพัชร์ จารุพรธนาพัฒน์ เจ้าหน้าที่ศูนย์ประชาสัมพันธ์เป็นผู้แทนการรถไฟแห่งประเทศไทย สื่อมวลชน และแขกผู้มีเกียรติเข้าร่วมในพิธี


สำหรับภาพยนตร์ เรื่อง (การเสด็จเลียบเมืองเหนือ ROYAL TOUR IN NORTHERN SIAM) เป็นบันทึกเหตุการณ์สมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 เสด็จฯ เลียบมณฑลฝ่ายเหนือ พ.ศ.2469 หลังจากเสด็จขึ้นครองราชย์ โดยได้นำเสนอในอีกมุมมองซึ่งถ่ายทำโดยกองภาพยนตร์เผยแผ่ข่าว กรมรถไฟหลวง ศูนย์ผลิตและเผยแพร่ภาพยนตร์อย่างเป็นทางการแห่งแรกของสยาม ซึ่งหอภาพยนตร์ได้เก็บอนุรักษ์เศษที่เหลือจากการตัดต่อของภาพยนตร์มาเรียบเรียงใหม่


นอกจากนี้ ยังมีภาพยนตร์เรื่อง ชมสยาม See Siam ซึ่งเป็นอีกหนึ่งเรื่องที่ถ่ายทำโดยกองภาพยนตร์เผยแผ่ข่าว กรมรถไฟหลวง ได้รับการขึ้นทะเบียนฯ โดยเป็นภาพยนตร์ส่งเสริมการท่องเที่ยวชุดแรกของสยาม ที่สร้างขึ้นในปี พ.ศ.2473 เพื่อถ่ายทอดเรื่องราวประชาสัมพันธ์ให้ชาวต่างชาติเห็นสภาพบ้านเมือง และวัฒนธรรมของประเทศไทย ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่าภาพยนตร์เป็นสิ่งที่มีคุณค่าสำคัญอย่างยิ่งต่อประเทศในหลายมิติ


ทั้งนี้การประกาศขึ้นทะเบียนมรดกภาพยนตร์ของชาติ จัดขึ้นเป็นปีที่ 9 โดยปีนี้มีประชาชนให้ความสนใจเสนอรายชื่อภาพยนต์ร่วมการพิจารณามากกว่า 800 เรื่อง เข้าร่วมกับภาพยนต์ต่างๆ อีกจำนวนหนึ่ง ที่คณะทำงานของหอภาพยนต์คัดเลือกจากคลังอนุรักษ์ของหอภาพยนตร์ เพื่อเสนอคณะกรรมการพิจารณาขึ้นทะเบียนฯ โดยใช้หลักเกณฑ์พิจารณาคัดเลือก คำนึงถึงคุณค่าทางประวัติศาสตร์และความทรงจำ สามารถถ่ายถอดเรื่องราวในแต่ละยุคสมัย มีความโดดเด่นเป็นเอกลักษณ์ มีคุณค่าทางศิลปะ มีความเสี่ยงต่อการสูญเสียและยากแก่การหาทดแทน ตลอดจนมีอิทธิพลต่อผู้คนและสังคม


ปัจจุบัน หอภาพยนตร์ ได้มีการขึ้นทะเบียนมรดกภาพยนตร์ชองชาติรวมทั้งสิ้นจนถึงปี 2562 แล้ว 200 เรื่อง และหลังจากนี้จะมีการนำภาพยนตร์ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนออกเผยแพร่ให้กว้างขวาง ผ่านสื่อต่างๆ ทั้งในโรงภาพยนตร์ บริการที่ห้องสมุดของหอภาพยนตร์ รวมถึงสื่อออนไลน์ เพื่อให้ประชาชน เยาวชน และผู้สนใจได้เรียนรู้และใช้ประโยชน์จากมรดกภาพยนตร์ ตลอดจนช่วยสร้างความตระหนักให้คนไทยรู้สึกหวงแหนและภาคภูมิใจร่วมกัน ในการอนุรักษ์มรดกชาติให้ยั่งยืนสืบไป