ทัวร์ 'เขื่อนไซยะบุรี'​ ปัดเก็บน้ำ​ -​ เป็นต้นเหตุแม่โขงแห้ง?

เราเดินทางมาถึงที่เขื่อนไซยะบุรี สปป.ลาว ในช่วงโพล้เพล้ ยังพอมีแสงให้เราได้เห็นความแตกต่างระหว่างน้ำเหนือเขื่อน และท้ายเขื่อน ซึ่งต่างกันริบลับ เรามาที่นี่เพราะได้รับคำเชิญสื่อมวลชนจาก บริษัทลูกในเครือ ช.การช่าง หลังมีการเผยแพร่ภาพท้ายเขื่อนไซยะบุรีที่แห้งขอด และตกเป็นจำเลยว่าเป็นตัวการที่ทำให้แม่น้ำโขงแห้งเหือด

รองกรรมการผู้จัดการ บริษัท ไซยะบุรี พาวเวอร์ จำกัด นายอานุภาพ วงศ์ละคร บอกว่า เขื่อนไซยะบุรีเป็นเขื่อนผลิตกระแสไฟฟ้าไม่กักเก็บน้ำ ปริมาณน้ำที่ไหลมาจากเขื่อนจิ่งหง ประเทศจีน เมื่อไหลมาถึงเขื่อนไซยะบุรีจะถูกปล่อยผ่านประตูเขื่อนทั้งหมด วันนี้มีปริมาณน้ำไหลผ่านเข้าเขื่อนอยู่ที่ 1,700 ลบ.ม./วินาที ก็ปล่อยไปสู่พื้นที่ท้ายน้ำไม่ได้เก็บไว้

ส่วนภาพที่เห็นว่าบริเวณเหนือเขื่อนมีปริมาณน้ำกักเก็บ ต่างจากปริมาณน้ำที่อยู่ท้ายเขื่อนที่แห้งสนิท ขอชี้แจงว่าเป็นไปตามระบบวิศวกรรมของเขื่อนผลิตกระแสไฟฟ้า จะต้องยกระดับน้ำในแม่น้ำให้สูงขึ้นกว่าพื้นที่ท้ายน้ำ ซึ่งได้ทำการยกระดับน้ำไว้ที่ระดับน้ำทะเลปานกลาง 275 เมตร ซึ่งสูงกว่าท้ายเขื่อน 30 เมตร และได้ทำการยกระดับน้ำ ไปเมื่อเดือนตุลาคมปี 2561 หลังจากนั้นก็ไม่มีการกักเก็บน้ำเพื่อยกระดับน้ำอีกเลย

ภาพท้ายเขื่อนที่เห็นแห้งแล้ง จึงไม่ได้เกิดจากเขื่อนไซยะบุรี แต่เกิดจากภาวะฝนทิ้งช่วง หรือเอลนินโญ่ นอกจากนี้เขื่อนจิ่งหง ประเทศจีน หยุดการผลิตเพื่อซ่อมสายส่งและปล่อยน้ำน้อยมาก จึงส่งผลกระทบต่อพื้นที่ท้ายน้ำ

ผมสอบถามต่อไปว่า 'เขื่อนไซยะบุรีจะสามารถปล่อยน้ำที่ยกระดับไว้ก่อนหน้านี้ ไปช่วยเหลือปัญหาภัยแล้งพื้นที่ท้ายเขื่อนได้หรือไม่?' นายอานุภาพบอกว่าไม่สามารถทำได้เพราะจะกระทบกับโครงสร้างทางวิศวกรรม และจะทำให้ตลิ่งสองฝั่งแม่น้ำโขงเหนือเขื่อนไซยะบุรีพังลง ซึ่งตามหลักวิศวกรรมการสร้างเขื่อนผลิตไฟฟ้า จะไม่มีใครปล่อยน้ำออกมา

ส่วนประเด็น ที่สำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ หรือ สทนช. บ้านเราได้ทำหนังสือขอให้ 'รัฐบาลลาว' สั่ง'เขื่อนไซยะบุรี' ปล่อยน้ำช่วยภัยแล้ง หัวหน้าแผนกพัฒนาโครงการ แผนกพลังงาน สปป.ลาว พอนไช พงสะหวัด บอกว่าหลังจากที่ทางการลาว ได้รับหนังสือจาก สำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ ของไทย ตนเองได้รวบรวมข้อมูลที่เป็นวิชาการส่งไปยังรัฐบาลลาวเพื่อชี้แจงทางการไทยต่อไป โดยจะสั่งให้เขื่อนไซยะบุรีปล่อยน้ำที่ยกระดับเอาไว้เพื่อไปช่วยเหลือพื้นที่ภัยแล้งในเขตประเทศไทยหรือไม่นั้น.. อยู่ที่ดุลพินิจของรัฐบาลลาวจะตัดสินใจอย่างไร

ซึ่งผมคิดว่า ไม่มีทางที่ลาว จะสั่งเขื่อนไซยะบุรีปล่อยน้ำมาแน่นอน

เจ้าหน้าที่เขื่อนไซยะบุรีได้ให้ข้อมูลกับผมว่า เขื่อนตั้งเป้าจ่ายไฟเข้าสู่ระบบของการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย หรือ กฟผ. 1,285 เมกกะวัตต์ ภายในเดือนตุลาคมปี 2562 ในขณะที่ปัจจุบันเริ่มทดลองเดินเครื่องผลิตกระแสไฟฟ้าตั้งแต่เดือนเมษายนที่ผ่านมา จนกระทั่งถึงวันนี้ เขื่อนสามารถผลิตไฟฟ้าป้อนให้กับการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทยแล้ว 500 เมกะวัตต์

ส่วนปริมาณน้ำที่ไหลมาถึงหน้าเขื่อนแบ่งเป็นน้ำจากเขื่อนจิ่งหงประเทศจีน 60% และเป็นน้ำจากตามธรรมชาติ 40% โดยเฉลี่ยแล้วปริมาณน้ำที่ไหลผ่านหน้าเขื่อนจะอยู่ที่ 4,000 ลูกบาศก์เมตรต่อวินาที ในขณะที่น้ำในแม่น้ำโขงทั้งหมด ที่ไหลลงสู่ปากแม่น้ำบริเวณประเทศเวียดนามจะอยู่ที่ 15,000 ลูกบาศก์เมตรต่อวินาที นั่นหมายความว่า ปริมาณน้ำในแม่โขงส่วนใหญ่มาจาก แม่น้ำสายย่อยที่อยู่บริเวณภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มากกว่ามาจากจีน เจ้าหน้าที่เขื่อนไซยะบุรี บอกกับเราในที่สุด

นี่เป็นเพียงข้อมูลอีกด้านจากทางฝั่งของเขื่อนไซยะบุรี ที่นักข่าวได้รับคำชี้แจง ส่วนความเป็นจริงอีกด้าน จะเป็นอย่างไร คงเรื่องที่รู้กันดีอยู่แล้ว.

#วชิรวิทย์ #วชิรวิทย์รายวัน #Vajiravit #VajiravitDaily #Nation #NationTV