ศาสตร์พระราชา คืนป่าชีวิตดอยตุง

ในอดีตดอยตุงเป็นพื้นที่เขาหัวโล้น ไม่มีสาธารณูปโภคพื้นฐาน ผู้คนไม่มีบัตรประชาชน ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพปลูกฝิ่น ค้าอาวุธ บางบ้านถึงกับค้าลูกสาว และยังมีกองกำลังติดอาวุธอยู่ในพื้นที่ แต่เมื่อสมเด็จย่ามีพระราชดำริจะสร้างบ้านที่ดอยตุง เมื่อปี 2530 โครงการพัฒนาดอยตุง จึงเกิดขึ้น
สมเด็จย่าทรงศึกษาโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช 3 โครงการ คือ ที่ศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยฮ่องไคร้อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดเชียงใหม่ //สถานีเกษตรหลวงอ่างขาง จังหวัดเชียงใหม่ และโครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดา เป็นการนำศาสตร์พระราชา มาพัฒนาพื้นที่ดอยตุง เปลี่ยนอาชีพปลูกฝิ่นเป็นปลูกป่า เปลี่ยนภูเขาหัวโล้น เป็นป่าเขียวชอุ่มสมเด็จย่าใช้เวลานานหลายปีกว่าชาวบ้านจะยอมรับ และเปลี่ยนวิถีชีวิต หยุดการปลูกฝิ่น ค้าอาวุธ และเพื่อให้คนได้อยู่กับป่า โดยไม่ทำลายป่า และสามารถเลี้ยงตัวเองได้ ป่าเศรษฐกิจผืนนี้จึงเกิดขึ้นแมคคาเดเมียกว่า 3,642 ไร่ แทรกตัวอยู่บนพื้นที่ป่าอนุรักษ์ สร้างรายได้ให้คนในพื้นที่ ไม่ต่ำกว่า 300 บาทต่อวัน จากเดิมที่มีรายได้ไม่กี่พันบาท ต่อปีแมคคาเดเมีย เป็นพืชที่มีมูลค่าสูง สามารถนำไปแปรรูปได้หลากหลาย ทั้งแมคคาเดเมียนัทรสชาติต่างๆ แมคคาเดเมียนัทบด น้ำผึ้งแมคคาเมีย หรือผลิตภัณฑ์เซรามิกจากเปลือกแมคคาเดเมีย สร้างรายได้ที่มั่นคงในระยะยาวให้ชาวบ้าน ซึ่งล้วนแต่เคยเป็นชาวเขาที่ขาดโอกาสด้วยพระอัจฉริยภาพและวิสัยทัศน์อันกว้างไกล ที่เริ่มขึ้นจากพระราชปณิธานของสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี รวมกับศาสตร์พระราชาของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ได้เปลี่ยนวิถีชีวิตชาวป่าชาวเขา ให้มีอยู่มีกิน พึ่งพาตัวเองได้ และทำให้ดอยตุง เป็นแบบอย่างการพัฒนาที่ยั่งยืน