ยกย่อง "ถวัลย์ ดัชนี" เป็นต้นแบบเมล็ดพันธุ์ศิลปะเด็กไทย

เมื่อวันที่ 11 ธ.ค. ที่มูลนิธิแม่ฟ้าหลวงในพระบรมราชูปถัมภ์ จ.เชียงราย กรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) กระทรวงวัฒนธรรม ได้จัดพิธีเปิดโครงการศิลปินแห่งชาติสัญจร ค่ายวัฒนธรรมเยาวชน : สืบสานงานศิลป์ถิ่นล้านนา นามล้ำค่าพระธาตุดอยตุง มีเด็กและเยาวชนในสถานศึกษาต่างๆ เด็กเยาวชนชาวเขาในจังหวัดเชียงรายเข้าร่วมกว่า 200 คน โดยมีนายพงษ์ศักดิ์ วังเสมอ ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย ม.ล.ดิศปนัดดา  ดิศกุล รองผู้อำนวยการบริหารฝ่ายพัฒนามูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯ และศิลปินแห่งชาติ 3 สาขาเข้าร่วม  อาทิ ศิลปินแห่งชาติสาขาทัศนศิลป์ ได้แก่ ดร. กมล  ทัศนาญชลี ศ. ดร.เดชา วราชุน  ศาสตรเมธี ดร.นนทิวรรธน์  จันทนะผะลิน ศ.เกียรติคุณ ดร.ปรีชา  เถาทอง ศิลปินแห่งชาติ น.ส.วนิดา  พึ่งสุนทร  นายธงชัย  รักปทุม ศิลปินแห่งชาติสาขาวรรณศิลป์ ได้แก่ นายสถาพร ศรีสัจจัง ศิลปินแห่งชาติสาขาศิลปะการแสดง ได้แก่ นายชินกร ไกรลาศ นายประยงค์ ชื่นเย็น
 น.ส.นันทิยา  สว่างวุฒิธรรม  อธิบดีกรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) กล่าวในพิธีเปิดโครงการว่า โครงการดังกล่าวถือเป็นการเปิดพื้นที่ทางศิลปวัฒนธรรมให้คงอยู่ต่อไปในอนาคต การร่วมกันสืบทอดเผยแพร่ของศิลปินแห่งชาติ ทำให้เยาวชนนำความรู้ แรงบันดาลใจไปพัฒนาความสามารถด้านศิลปะของตัวเอง แลกเปลี่ยนความรู้ซึ่งกันและกัน รวมไปถึงการจัดนิทรรศการแสดงผลงานอันทรงคุณค่าของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในฐานะที่ทรงเป็น "อัครศิลปิน" การจัดแสดงผลงานศิลปินแห่งชาติ ประชาชนที่สนใจในส่วนภูมิภาคจะได้สัมผัสถ่ายทอดจากศิลปินแห่งชาติ และผลงานของศิลปินแห่งชาติโดยตรง เป็นประโยชน์ไม่ใช่เพียงจังหวัดเชียงรายเท่านั้นยังมีประโยชน์ต่อวงการศิลปวัฒนธรรมของประเทศด้วย
ดร. กมล กล่าว จังหวัดเชียงรายถือเป็นถิ่นกำเนิดของศิลปินระดับแถวหน้าของประเทศมากมายเป็นระดับศิลปินแห่งชาติ อาทิ นายถวัลย์ ดัชนี นายเฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน์ และยังมีพื้นที่งานศิลปะอย่างขัวศิลปะ ให้กับศิลปินทั่วไปให้ประชาชนได้เข้าชม โดยเฉพาะอย่างยิ่งนายถวัลย์ ดัชนี ถือเป็นศิลปินที่ยิ่งใหญ่ เป็นที่น่ายกย่องและเป็นต้นแบบของเด็กและเยาวชน เมล็ดพันธุ์ศิลปะของเด็กไทย แต่เป็นที่น่าเสียดายว่าเราได้สูญเสียนายถวัลย์ ไปแล้ว รวมไปถึงนายประหยัด พงษ์ดำ ศิลปินแห่งชาติสาขาทัศนศิลป์ไปด้วย
 "ผมกับนายถวัลย์ เป็นผู้ริเริ่มโครงการ ฯ นี้ ตอนแรกนั้นไม่คิดจะมีเยาวชนสนใจมากขนาดนี้ เรียกได้ว่าไปจัดมาแล้วทั่วทุกภาค นี่คือเมล็ดพันธ์ศิลปะที่ดี โดยเริ่มแรกมีเพียงการถ่ายทอดงานด้านทัศนศิลป์ นำโดย นายถวัลย์  นายประหยัด พงษ์ดำ และผม  พอตอนหลังเริ่มมีเด็กเยาวชน ครูอาจารย์สนใจเพิ่มมากขึ้น ต่อมาจึงเปิดสอนทั้ง 3 สาขาเลย ทำให้เด็กได้รู้จักความเป็นท้องถิ่นของตัวเอง โปงลางอีสาน โนราห์ทางใต้ ซอทางเหนือ ถึงแม้อ.ถวัลย์ และนายประหยัด จะเสียชีวิตไปแล้ว ผมก็ดีใจที่วันนี้ได้มีศิลปินรุ่นใหม่เข้าช่วยสืบสาน อย่างอ.ชินกร ไกรลาศ ทำให้งานวิชาการมีความบันเทิงด้วย"ดร.กมล กล่าว
  ทั้งนี้ ในวันที่ 13 ธ.ค. นี้ทางบ้านดำ นำโดยนายดอยธิเบต ดัชนี บุตรชายของนายถวัลย์ พร้อมด้วยศิลปิน ชาวเชียงราย 150 คนร่วมเป็นเจ้าภาพจัดพิธีอัญเชิญอัฐินายถวัลย์ขึ้นบรรจุไว้ในปราสาทไม้  ซึ่งในวันที่ 13 ธ.ค.นี้จะเป็นวันครบ 100 วันของการเสียชีวิตของนายถวัลย์ด้วย