จารึกประวัติศาสตร์ “ประยุทธ์” ปิดตำนาน 105 ปี สถานีหัวลำโพง

ขบวนรถไฟทั้งสายเหนือ สายใต้ สายอีสาน ล้วนต้องมาสิ้นสุดการเดินรถที่สถานีรถไฟกรุงเทพฯ หรือสถานีรถไฟหัวลำโพง โดยคำว่า “หัวลำโพง”  สันนิษฐานว่าตั้งตามทุ่งที่มีฝูงวัววิ่ง เรียกว่า ทุ่งวัวลำพอง ออกเสียงเพี้ยนมาเป็น หัวลำโพง

จากอดีต จวบจนปัจจุบัน สถานีหัวลำโพง เป็นศูนย์รวมการเดินทางของชาวบ้าน นักท่องเที่ยว และการขนส่งสินค้า โดยเริ่มเปิดใช้อย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 25 มิถุนายน 2459 ปัจจุบันมีอายุ 105 ปี แต่อีกไม่นานสถานที่แห่งนี้จะต้องปิดตัวลงในวันที่ 23 ธันวาคม ตามนโยบายของรัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ให้มีการหยุดเดินรถเข้าสถานี โดยเปลี่ยนไปใช้สถานีกลางบางซื่อ เป็นสถานีปลายทางแทน 

 

ย้อนไปในอดีต ช่วงปี 2541 รัฐบาลทักษิณ ชินวัตร ต้องการปรับปรุงภาพลักษณ์รถไฟไทยให้ตอบรับกับปีอะเมซิ่งไทยแลนด์ และรองรับการแข่งขันกีฬาเอเชี่ยนเกมส์ ครั้งที่ 13 ที่ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพ สถานีรถไฟหัวลำโพง จึงได้รับการปรับปรุงแบบพลิกโฉม โดยมีเงื่อนไขว่าต้องอนุรักษ์และพัฒนาอาคารให้อยู่ในสภาพเดิม เนื่องจากเป็นอาคารที่อยู่ระหว่างการขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานที่มีคุณค่าแก่การอนุรักษ์

ต่อมาในสมัยของรัฐบาลยิ่งลักษณ์ ชินวัตร มีความคิดที่จะก่อสร้างสถานีกลางบางซื่อ จึงคิดต่อยอดปรับปรุงหัวลำโพงให้เป็นสถานที่สำคัญ เช่น ห้องโถงอาคาร เดิมเป็นเพียงที่นั่งคอยของผู้โดยสาร ปรับปรุงให้เป็นพื้นที่กิจกรรมหมุนเวียนสำหรับจัดงานเปิดตัวสินค้า หรือแสดงคอนเสิร์ต เพื่อสร้างรายได้แบบ 24 ชม. โดยคิดว่าเมื่อไม่มีการใช้เป็นจุดร่วมด้านขนส่งแล้ว แต่ศักยภาพของหัวลำโพงสามารถนำมาพัฒนาเป็นพื้นที่สร้างสรรค์ และใช้ประโยชน์ทางธุรกิจได้ โดยผู้นำเสนอโครงการ คือ พันศักดิ์ วิญญรัตน์ ซึ่งอยู่เบื้องหลังนโยบายรถไฟความเร็วสูงในประเทศไทย

ปัจจุบัน รัฐบาลพลเอกประยุทธ์ มีนโยบายงดให้บริการผู้โดยสารที่สถานีรถไฟหัวลำโพง หลังจากสถานีกลางบางซื่อ เปิดให้บริการในเดือนพฤศจิกายน 2564 การรถไฟแห่งประเทศไทย จะเปลี่ยนผ่านผู้โดยสารจากสถานีรถไฟหัวลำโพงมายังสถานีกลางบางซื่อ ตั้งเป้าในปี 2566 จะไม่มีรถไฟทางไกล เข้าไปในสถานีหัวลำโพง เพื่อที่ประชาชนจะได้ไม่ต้องเจอปัญหาจราจรติดขัดในเส้นทางตัดผ่าน เนื่องจากมีรถไฟวิ่งในบริเวณดังกล่าว

การเปลี่ยนแปลงในเชิงโครงสร้าง แต่ส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิต ที่ผูกพันกับหัวลำโพง ทั้ง พ่อค้าแม่ค้า วินมอเตอร์ไซต์ที่ต้องสูญสิ้นอาชีพที่เป็นเส้นเลือดหล่อคนครอบครัวหลายชีวิต

รัฐให้เหตุผลด้านการพัฒนา แต่รัฐต้องไปปฏิเสธว่าต้องแลกมาด้วยคราบน้ำตา ของผู้คนในระแวกนั้น

ขณะเดียวกันการรถไฟฯ ก็มีโครงการก่อสร้างรถไฟฟ้าสายสีแดง ช่วงบางซื่อ-หัวลำโพง วิ่งในอุโมงค์ ซึ่งรถไฟดีเซลรางก็สามารถวิ่งได้ด้วย ทำให้ปัญหาจุดตัดระหว่างทางรถไฟ กับถนนได้ ไม่ต้องยกเลิกรถไฟวิ่งเข้าหัวลำโพง ตรงกันข้าม การยกเลิกสถานีหัวลำโพงยิ่งเพิ่มภาระค่าใช้จ่ายให้ประชาชนโดยเลี่ยงไม่ได้ ทั้งที่ค่าแรงรายวัน กลับเท่าเดิม