จัดการบรรจุภัณฑ์และรีไซเคิลอย่างเป็นระบบ ขับเคลื่อน BCG ในประเทศไทย

ปัญหาเรื่องขยะล้นโลก เป็นเรื่องที่ต้องได้รับการแก้ไขเป็นการด่วน หนึ่งในปัญหาขยะที่มีมากที่สุดคือ ขยะพลาสติก ทั้งที่รีไซเคิลได้และไม่ได้ มีแนวโน้มจะเพิ่มจำนวนขึ้นเรื่อยๆ จนทำให้หลายคนมองว่า บรรจุภัณฑ์อาจเป็นผู้ร้ายทำลายสิ่งแวดล้อม จริงๆ แล้วบรรจุภัณฑ์สินค้าต่างๆ จะเป็นฮีโร่ในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจเลยทีเดียวหากมีการจัดการบรรจุภัณฑ์หรือขยะรีไซเคิลอย่างเป็นระบบ ตั้งแต่การผลิต จัดเก็บ คัดแยก ไปจนถึงรีไซเคิล ซึ่งจะส่งผลดีกับทั้งเศรษฐกิจและสิ่งแวดล้อม

ล่าสุดในตอนนี้ ได้มีการร่วมมือกันของ  7 บริษัทพันธมิตรชั้นนำในประเทศไทย สร้างเครือข่ายองค์กรความร่วมมือจัดการบรรจุภัณฑ์อย่างยั่งยืน PRO-Thailand Network หรือ Packaging Recovery Organization Thailand Network ที่จัดการบรรจุภัณฑ์อย่างยั่งยืน ภายใต้หลักการ EPR (Extended Producer Responsibility) ที่ขยายความรับผิดชอบไปยังผู้ผลิต เน้นการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคม เพื่อผลักดันให้เกิดการเก็บกลับบรรจุภัณฑ์ใช้แล้วของภาคประชาชน เข้าสู่กระบวนการรีไซเคิลหรือนำไปใช้ประโยชน์ให้ได้มากที่สุด เป็นการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า ช่วยลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และผลักดันให้เกิดเศรษฐกิจหมุนเวียนในประเทศไทย  

จัดการบรรจุภัณฑ์และรีไซเคิลอย่างเป็นระบบ ขับเคลื่อน BCG ในประเทศไทย ดีทั้งเศรษฐกิจและสิ่งแวดล้อม

หลักการ EPR คือการจัดการตลอดช่วงชีวิตของบรรจุภัณฑ์ ตั้งแต่ต้นทางคือการออกแบบและเลือกใช้วัสดุที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมาผลิตเป็นบรรจุภัณฑ์ ไปจนถึงปลายทางคือการเก็บกลับ การรีไซเคิล หรือการแปรสภาพบรรจุภัณฑ์ที่ไม่สามารถรีไซเคิลได้เพื่อนำไปใช้ประโยชน์อย่างอื่น ส่งเสริมให้เกิดระบบเศรษฐกิจแบบหมุนเวียน (Circular Economy) ในประเทศไทย ในเบื้องต้น PRO-Thailand Network ได้เริ่มต้นทดลองโมเดลการจัดการบรรจุภัณฑ์ใช้แล้ว 3 ประเภทคือ ขวดพลาสติก PET (Polyethylene Terephthalate) กล่องเครื่องดื่ม (อาทิ กล่องนม น้ำผลไม้ กล่องน้ำกะทิ) และถุงบรรจุภัณฑ์ชนิดอ่อน (อาทิ ซองขนม กาแฟ) ภายใต้การทำงานกับมูลนิธิการจัดการทรัพยากรอย่างยั่งยืน หรือ มูลนิธิ 3R

แนวทางการจัดการของ PRO-Thailand Network คือส่งเสริมการเก็บกลับและรีไซเคิลบรรจุภัณฑ์ใช้แล้วของภาคประชาชน เพื่อนำกลับมารีไซเคิล หรือแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อื่น ๆ


1. การสร้างความร่วมมือ ด้วยการทำงานร่วมกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียตลอดห่วงโซ่การจัดการบรรจุภัณฑ์ใช้แล้ว และการทำงานร่วมกับผู้มีส่วนเกี่ยวข้องอื่นๆ ในระบบการจัดการขยะ เพื่อให้เกิดผลลัพธ์ที่มีประสิทธิภาพในการลดขยะบรรจุภัณฑ์และเพิ่มการรีไซเคิลสู่การนำกลับมาใช้ใหม่

2. การอำนวยความสะดวก ด้วยการพัฒนาปรับปรุงระบบการรีไซเคิลที่เหมาะสมกับบริบทของประเทศตามหลักการเศรษฐกิจหมุนเวียน โดยทำงานอย่างใกล้ชิดกับกลุ่มซาเล้งและร้านรับซื้อของเก่า องค์กร Non-Governmental Organization (NGO) องค์กรธุรกิจและการค้า สื่อมวลชน ประชาชน และหน่วยงานรัฐบาล 
การสร้างโมเดลต้นแบบ ด้วยโครงการนำร่องที่มีการพัฒนาและปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง ทั้งในด้านการเก็บกลับ การรีไซเคิล และ/หรือการแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อื่นๆ ก่อนจะขยายผลเพื่อนำไปสู่การปฏิบัติอย่างมีประสิทธิภาพในระดับประเทศ 

7 บริษัทพันธมิตรที่ร่วมกันสร้างเครือข่ายองค์กรความร่วมมือจัดการบรรจุภัณฑ์อย่างยั่งยืน มีทั้งเจ้าของตราสินค้า ผู้ผลิตสินค้า รวมถึงผู้ผลิตบรรจุภัณฑ์ ได้แก่

• บริษัท โคคา-โคล่า (ประเทศไทย) จำกัด
• บริษัท ซันโทรี่ เป๊ปซี่โค เบเวอเรจ (ประเทศไทย) จำกัด
• บริษัท เต็ดตรา แพ้ค (ประเทศไทย) จำกัด
• บริษัท ไทยน้ำทิพย์ คอร์ปอเรชั่น จำกัด
• บริษัท เนสท์เล่ (ไทย) จำกัด
• บริษัท เป๊ปซี่-โคล่า (ไทย) เทรดดิ้ง จำกัด และ
• บริษัท เอส ไอ จี คอมบิบล็อค จำกัด