"นนทิวรรธน์ จันทนะผะลิน" ประติมากรของพ่อหลวง
วันนี้เราจะพาไปฟังเรื่องเล่า จาก อาจารย์ นนทิวรรธน์ จันทนะผะลิน ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ประติมากรรม) ประจำปี 2549 เมื่อครั้งที่ท่านได้ทำงานรับใช้ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในการออกแบบเหรียญ พระมาหชนก ที่ต้องบอกว่า เหรียญนี้ เป็นเหรียญที่ทรงคุณค่าทางใจ ต่อชาวไทยทั้งประเทศ
นี่คือพระราชดำรัสของ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชเมื่อครั้ง เสด็จร่วมงานเปิดตัวหนังสือพระมหาชนก เมื่อวันที่ 28 มีนาคม พศ 2539 เมื่อครั้งดำเนินการจัดทำหนังสือพระราชนิพนธ์ เรื่อง พระมหาชนกนั้น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มีพระราชประสงค์ ให้จัดสร้างเหรียญพระมหาชนกคู่ เคียงกันกับหนังสือไปด้วย
อาจารย์ นนทิวรรธน์ จันทนะผะลิน ประติมากร แถวหน้าของเมืองไทย ที่ในขณะนั้นดำรงตำแหน่ง อาจารย์ประจำมหาวิทยาลัยศิลปากร ได้รับมอบหมายหน้าที่สำคัญ ในการ ออกแบบและปั้นต้นแบบเหรียญพระมหาชนก เนื่องในวโรกาสพระบามสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงครองราชย์เป็นปีที่ 50 ซึ่งหลังจากที่มีโอกาสได้เข้าเฝ้าเพื่อประชุมงานกับพระองค์ท่าน เค้าก็ทราบได้ทันทีค่ะว่า งานนี้ มันมีความหมายลึกซึ้ง เพียงใด
อาจารย์ยอมรับว่างานนี้ ยากมากค่ะ เนื่องจาก จะต้องถ่ายทอดเรื่องราวจากหนังสือ ลงมาอยู่ในเหรียญเพียงสองด้าน โดยเมื่อครั้งแรกที่ส่งแบบ และ ได้เข้าเฝ้าหัวพระองค์ท่าน ทรงยังไม่ถูกใจ แบบเหรียญ ที่เค้าออกแบบเป็นรูป 3 เหลี่ยม เท่าไหร่นัก ก็ทรงตรัสแบบอ้อมๆ ว่าให้ไปลองคิดดูใหม่
หลังจากปรับแก้ กันอยู่หลายครั้ง ก็มาลงตัวที่เหรียญรูปแบบ กลมเกลี้ยง ไม่มีขอบ ด้านหนึ่งเป็นพระบรมสาทิสลักษณ์ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ขณะทรงงาน สะพายกล้องถ่ายรูป ถือแผนที่ และมีหยาดพระเสโทที่ พระนาสิก เขียนข้อความ 3 ภาษา คือ "วิริยะ PERSERVERANCE" และ อักษาเทวนาครี อีกด้านหนึ่ง เป็นภาพพระมหาชนกในมหาสมุทร ขณะทรงสนทนาธรรมกับนางมณีเมขลา ซึ่งปั้นจากต้นแบบ
ภาพฝีพระหัตถ์สมเด็จฯเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัตติวงศ์
ตามพระราชดำริ ของพระองค์ท่าน หน้าที่ของเหรียญพระมหาชนกนั้น ไม่ได้มีไว้ใช้เพื่อเป็นของขลัง แต่มีไว้เพื่อเตือนใจผู้ที่ครอบครองเหรียญ ให้ระลึกถึงพร และ คำสอน
ที่พระองค์ทรงเคยกล่าวไว้ว่า เราควรจะมีความเพียรพยายาม มุ่งมั่น ไม่ท้อแท้ แม้ว่าจุดหมายปลายทางมันจะดูเลือนรางก็ตาม เพราะสักวันเราจะประสบผลสำเร็จเอง
นอกจากผลงานการออกแบบเหรียญพระมหาชนกแล้ว อาจารย์นนทิวรรธน์ ยังมีโอกาสได้รับใช้เบื้องพระยุคลบาทอีกหลายครั้ง อย่างเช่น การปั้นพระประธานประจำวัดพระราม 9 และ การปั้นรูปเหมือนคุณทองแดง ด้วยค่ะ
ปัจจุบัน อาจารย์ นนทิวรรธน์ จันทนะผะลิน ได้รับยกย่องให้เป็น ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ประติมากรรม) ประจำปี 2549 และยังคงดินหน้าผลิตผลงานปั้น อย่างต่อเนื่อง โดยฝีมือการปั้นของ อาจารย์เป็นที่ประจักษ์ ต่อสายตาชาวโลก จัดแสดงอยู่ ในหลายประเทศทั่วโลก คนไทยเราน่าจะคุ้นเคยกับผลงานของอาจารย์ อย่างเช่น รูปปั้นทองเหลืองชุด เติบโต ที่สวนเบญจศิริ // พุ่มดอกบัวขนาดใหญ่ ผลงาน ประติมากรรม "ปิติสุข" ติดตั้งถาวรหน้าพิพิธภัณฑ์ศิลปะไทยร่วมสมัย (MOCA) เป็นต้น
ปัจจุบันอาจารย์ นนทิวรรธน์ อายุ 70 ปีแล้วค่ะ ท่านยังคงสร้างสรรค์ผลงาน เพื่อจรรโลง และ เพิ่มพลังบวกให้กับสังคมต่อไป โดยมีต้นแบบ คือ องค์อัครศิลปิน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 เป็นแสงนำใจไปตลอดชีวิตค่ะ