3 ส.ค 2500 ประกาศรางวัลตุ๊กตาทอง ครั้งแรก

วันนี้ในอดีต 3 ส.ค. 2500 "งานประกาศรางวัลพระราชทานพระสุรัสวดี" หรือ "รางวัลตุ๊กตาทอง" ถูกจัดขึ้นเป็นครั้งแรกเพื่อมอบให้แก่บุคคลในวงการผลิตภาพยนตร์ไทยที่มีผลงานดีเด่นที่สุดในสาขาต่างๆ ในแต่ละปี

รางวัลตุ๊กตาทองเกิดขึ้นจากการริเริ่มของ นายสงบ สวนสิริ หรือ "สันตศิริ" บรรณาธิการนิตยสาร ตุ๊กตาทอง มีแนวคิดที่จะจัดขึ้นตั้งแต่ พ.ศ. 2496 แต่แล้วก็ไม่ได้จัดจัดขึ้นเป็นครั้งแรก ที่เวทีลีลาศ ลุมพินีสถาน สวนลุมพินี เมื่อวันที่ 3 สิงหาคม พ.ศ. 2500 จัดโดย หอการค้ากรุงเทพ นักแสดงนำยอดเยี่ยม จะได้รับรางวัล ละคอนรำ เป็นตุ๊กตา รูปนางละคอนรำ อันเป็นที่มาของการเรียกชื่อรางวัลนี้ว่า รางวัลตุ๊กตาทอง ส่วนรางวัลอื่น จะได้รับ โล่สำเภาทอง ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของหอการค้าไทย ซึ่งเป็นผู้จัดงาน

โดยในปีแรกผู้ที่ได้รับรางวัลตุ๊กตาทองประกอบด้วย สาขาภาพยนตร์ยอดเยี่ยม ได้แก่ เรื่องเศรษฐีอนาถา , สาขาผู้กำกับการแสดงยอดเยี่ยม ได้แก่วสันต์ สุนทรปักษิณทางสายเปลี่ยว ,นักแสดงนำชายยอดเยี่ยม ได้แก่ ลือชัย นฤนาท จากเรื่องเล็บครุฑ ,นักแสดงนำหญิงยอดเยี่ยม ได้แก่วิไลวรรณ วัฒนพานิช จากเรื่องสาวเครือฟ้า ,นักแสดงสมทบชายยอดเยี่ยม เจิ่ม ปั้นอำไพจากเรื่องเศรษฐีอนาถา ,นักแสดงสมทบหญิงยอดเยี่ยม ได้แก่พงษ์ลดา พิมลพรรณ จากเรื่องนักสืบพราน ตอน จำเลยไม่พูด

ต่อมา มีการออกแบบรางวัลขึ้นใหม่ เป็นรูป พระสุรัสวดี ซึ่งเป็นเทพีแห่งความรู้ และภาษา ของอินเดีย เป็นผู้อุปถัมภ์ การศิลปะ การดนตรี และการศึกษา ออกแบบโดยนายจิตร บัวบุศย์ อาจารย์ใหญ่โรงเรียนเพาะช่าง โดยความเห็นชอบของนายธนิต อยู่โพธิ์ อธิบดีกรมศิลปากร จึงเปลี่ยนชื่อเรียกเป็น รางวัลพระสุรัสวดี แต่สื่อมวลชนและประชาชนยังคงนิยมเรียกว่ารางวัลตุ๊กตาทอง พิธีมอบรางวัลตุ๊กตาทอง จัดต่อเนื่องทุกปีตั้งแต่ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2500 จนถึงครั้งที่ 8 พ.ศ. 2509 ก็ได้หยุดการจัดงานเป็นเวลา 9 ปี และได้รื้อฟื้นขึ้นใหม่ ในปี พ.ศ. 2517 โดย สมาคมผู้สื่อข่าวบันเทิงแห่งประเทศไทย

ทั้งนี้ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร  และ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง  เสด็จพระราชดำเนินเป็นองค์ประธาน และ พระราชทานรางวัล ในงานประกาศผลรางวัลตุ๊กตาทอง ครั้งที่ 7 ประจำปี พ.ศ. 2507 เมื่อวันที่ 17 มีนาคม พ.ศ. 2508 ณ หอประชุมใหญ่ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และ ครั้งที่ 8 ประจำปี พ.ศ. 2508 เมื่อวันที่ 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2509 ณ เวทีลีลาศ สวนอัมพร ยังความซาบซึ้งในพระมหากรุณาธิคุณ ที่ทรงมีต่อผู้จัดงาน และผู้รับพระราชทานรางวัล เป็นอย่างสูง เมื่อสมาคมผู้สื่อข่าวบันเทิงแห่งประเทศไทยรื้อฟื้นพิธีมอบรางวัลขึ้นมาเมื่อ พ.ศ. 2517 จึงใช้ชื่ออย่างเป็นทางการว่า รางวัลพระราชทานพระสุรัสวดี ตราบจนปัจจุบัน

ซึ่งในปีล่าสุดที่มีการจัดงานประกาศรางวัลตุ๊กตาทองคือปี 2560 ซึ่งภาพยนตร์เรื่อง “ฉลาดเกมส์โกง” ได้แก่รางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยม , ผู้กำกับภาพยนตร์ยอดเยี่ยม นัฐวุฒิ พูนพิริยะ , ผู้แสดงนำชายยอดเยี่ยม ชานน สันตินธรกุล และ ผู้แสดงนำหญิงยอดเยี่ยม ออกแบบ ชุติมณฑน์ จึงเจริญสุขยิ่ง