อายุรัฐบาลใหม่ ไม่ใช่แค่ 4 เดือน! เปิดไทม์ไลน์ที่แท้จริง

5 กันยายน 2568 หลังศาลรัฐธรรมนูญสั่งให้ "แพทองธาร ชินวัตร" พ้นจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี คดีคลิปเสียงสนทนากับ "ฮุนเซน" วงการการเมืองต่างเฝ้าจับตากระบวนการเลือกนายกฯ คนที่ 32 กระทั่งล่าสุด ที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎรมีมติ เลือก “อนุทิน ชาญวีรกูล” ว่าที่นายกรัฐมนตรี คนที่ 32 ของประเทศไทย ด้วยคะแนนเสียงท่วมท้น 311 คะแนน

อย่างไรก็ตาม ก่อนหน้านี้ พรรคประชาชน ซึ่งมี สส.ในมือมากที่สุด 143 เสียง ได้ออกมายืนยันเงื่อนไขหากต้องการเสียงสนับสนุน คือ ต้องยุบสภาภายใน 4 เดือนหลังแถลงนโยบาย ทำให้หลายคนเข้าใจผิดว่ารัฐบาลใหม่จะมีอายุแค่ 4 เดือน แต่ความจริงแล้ว รัฐบาลจะอยู่นานแค่ไหนกันแน่?

ยุบสภาแล้วยังต้องรักษาการ

เงื่อนไข "ยุบสภาภายใน 4 เดือน" ไม่ได้หมายความว่ารัฐบาลจะหมดอายุใน 4 เดือน เพราะตามกฎหมาย รัฐบาลต้องรักษาการต่อไปจนกว่าจะมีรัฐบาลชุดใหม่เข้ามาทำหน้าที่หลังการเลือกตั้ง นี่คือจุดที่หลายคนเข้าใจผิด

ศาสตราจารย์พิเศษ ธงทอง จันทรางศุ คณะที่ปรึกษานโยบายของนายกรัฐมนตรีแพทองธาร ได้ออกมาคำนวณไทม์ไลน์ที่ชัดเจน เพื่อแก้ความเข้าใจผิดนี้

• กันยายน 2568** - รัฐบาลใหม่เข้าแถลงนโยบายต่อรัฐสภา
• สิ้นเดือนมกราคม 2569** - ครบกำหนดยุบสภา (4 เดือนหลังแถลงนโยบาย)
• ปลายมีนาคม-ต้นเมษายน 2569** - จัดการเลือกตั้งใหม่ (ตามรัฐธรรมนูญต้องมีการเลือกตั้งภายใน 45-60 วันหลังยุบสภา)
• ต้นมิถุนายน 2569** - รัฐบาลชุดใหม่เข้ารับหน้าที่

"รวมแล้วรัฐบาลที่จะเกิดขึ้น จะอยู่ทำหน้าที่นาน 8-9 เดือน"

แล้วทำไมถึงต้องใช้เวลานานขนาดนี้? 

เพราะหลังการเลือกตั้ง ยังต้องรอคณะกรรมการการเลือกตั้งประกาศผลและการเจรจาจัดตั้งรัฐบาล ซึ่งจากประสบการณ์ปี 2566 ใช้เวลาประมาณ 2 เดือน ทั้งหมดนี้คำนวณด้วยสันนิษฐาน "ถ้าไม่มีปัจจัยแทรกซ้อนให้เวลายาวนานไปกว่านี้"

รัฐบาลเฉพาะกิจ VS รัฐบาลปกติ

ในช่วงหลังยุบสภา รัฐบาลจะทำหน้าที่ในฐานะ "รัฐบาลรักษาการ" ซึ่งจะมีอำนาจจำกัดในการดำเนินนโยบายใหญ่ แต่ยังคงต้องบริหารประเทศต่อไป จนกว่าจะมีรัฐบาลชุดใหม่เข้ามาแทน

อย่างไรก็ตาม เลขาธิการกฤษฎีกาได้เตือนว่า นายกฯ รักษาการไม่มีอำนาจยุบสภา เพราะเป็นอำนาจเฉพาะตัวของนายกฯ ที่ดำรงตำแหน่งเต็ม

ความหมายต่อประชาชน

การที่รัฐบาลจะอยู่ได้ 8-9 เดือน แทนที่จะเป็น 4 เดือน หมายความว่าประชาชนจะได้เห็นการดำเนินนโยบายอย่างต่อเนื่องมากกว่าที่คิด แม้ว่าในช่วงหลังจะเป็นการรักษาการก็ตาม นโยบายสำคัญหลายเรื่องอาจได้รับการผลักดันในช่วง 4 เดือนแรก ก่อนที่จะเข้าสู่โหมดรักษาการ

สำหรับเศรษฐกิจ และการลงทุน ความชัดเจนของไทม์ไลน์นี้อาจช่วยลดความไม่แน่นอนได้บ้าง เพราะนักลงทุนจะได้วางแผนการลงทุนในระยะสั้นได้ชัดเจนขึ้น

ในสถานการณ์การเมืองที่ไม่แน่นอนเช่นนี้ คุณคิดว่าประเทศไทยควรมีกลไกใดเพื่อสร้างเสถียรภาพทางการเมืองในระยะยาว? และการที่รัฐบาลอยู่ได้ 8-9 เดือน จะเพียงพอต่อการขับเคลื่อนนโยบายสำคัญหรือไม่? มาแลกเปลี่ยนมุมมองกัน