"ภูเขาจอบ" ปราการป้อง "ยูเรเนียม" ของอิหร่าน ลึกกว่าโรงงานที่ฟอร์โดว์

ภูเขาจอบ (Pickaxe mountain) ปราการแห่งใหม่ที่ใช้ซ่อนนิวเคลียร์ของอิหร่าน

26 มิถุนายน 2568 หลังมีรายงานข่าวกรองกลาโหม ในสังกัดกระทรวงกลาโหมรั่วออกมาว่า "ปฏิบัติการค้อนเที่ยงคืน" (Operation Midnight Hammer) ที่สหรัฐฯ ส่งเครื่องบินทิ้งระเบิด "B-2 Spirit" คุ้มกันโดย F-22 Raptor นำระเบิดทำลายบังเกอร์ (bunker buster) GBU-57 หนัก 30,000 ปอนด์ ถึง 14 ลูก ไปโจมตีโรงงานเพิ่มสมรรถนะยูเรเนียมของอิหร่าน แต่ผลที่ได้คือ ทำให้โครงการนิวเคลียร์ของอิหร่านล่าช้าไปแค่ไม่กี่เดือน เพราะยูเรเนียมได้ถูกขนย้ายออกไปแล้ว ได้รื้่อฟื้นความเชื่อก่อนหน้านี้ว่า อิหร่านยังมีปราการที่แข็งแกร่งกว่าในการปกป้องยูเรเนียมซ่อนเร้นอยู่

เป้าหมาย 2 แห่ง ถูกถล่มด้วย GBU-57 คือ "นาทานซ์" กับ "ฟอร์โดว์" ส่วน "อิสฟาฮาน" ถูกยิงด้วยยิงขีปนาวุธ "Tomahawk" ที่ปล่อยออกมาจากเรือดำน้ำ ซึ่งประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ หมายมั่นปั้นมือว่า ได้ทำลายแหล่งกำเนิดอาวุธนิวเคลียร์ได้อย่างราบคาบ และอิหร่านหมดพิษสงจนอยู่ในภาวะจำยอมให้ต้องเข้าสู่กระบวนการเจรจาสันติภาพแบบไร้เงื่อนไขตามที่เขาต้องการ แต่ความจริงที่ค่อยๆ ปรากฎออกมา ได้สวนทางกับความคิดของ "ทรัมป์" โดยสิ้นเชิง 

การที่มีรายงานว่า "ยูเรเนียมจำนวน 880 ปอนด์" ถูกขนออกไปก่อนที่สหรัฐฯ จะโจมตี  ได้ทำให้ผู้เชี่ยวชาญพากันนึกถึงสถานที่อีกแห่งหนึ่ง ซึ่งเป็นปราการธรรมชาติแน่นหนาอย่างภูเขาจอบ (Pickaxe mountain) โดยก่อนหน้านี้ "ราฟาเอล กรอสซี่" ผู้อำนวยการสำนักงานพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศ หรือ IAEA เปิดเผยเมื่อเดือนเมษายนว่า เขาขอให้อิหร่านชี้แจงว่า ทำอะไรกับพื้นที่ใต้ภูเขาจอบ กลับได้รับคำตอบแบบขวานผ่าซากว่า "ไม่ใช่เรื่องของคุณ" ซึ่งคำถามในวันนั้น ได้กลายเป็นเรื่องเร่งด่วนในวันนี้ 

 

ที่ซ่อนที่ปลอดภัยและลึกกว่าฟอร์โดว์ 

สื่ออังกฤษ The Telegraph รายงานว่า ผู้เชี่ยวชาญด้านโครงการนิวเคลียร์ของอิหร่าน แนะนำให้ "อยาตอลลาห์ อาลี คาเมเนอี" สั่งการให้นำยูเรเนียมที่ผ่านการเสริมสมรรถนะ ให้มีความบริสุทธิ์แล้ว 60% ไปยังที่ซ่อนที่เป็นความลับและปลอดภัยจากการตกเป็นเป้าการโจมตีของสหรัฐฯ ทำให้มีภาพรถบรรทุก 16 คัน จอดเรียงอยู่ด้านนอกโรงงานฟอร์โดว์

 

ฟอร์โดว์แค่จกตา ของจริงคือภูเขาจอบ

แม้ "ฟอร์โดว์" จะมีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 2 รองจาก "นาทานซ์" แต่ก็ถูกพูดถึงเป็นอย่างมาก เพราะอยู่ในชัยภูมิที่เป็นภูเขา ที่เป็นปราการธรรมชาติที่แข็งแกร่ง และลึกลงไปขนาดที่เชื่อกันว่า มีแค่ระเบิดที่มีอำนาจทะลุทะลวงอย่าง GBU-57 เท่านั้น ที่จะเจาะทำลายได้ แต่ชัยภูมิบริเวณภูเขาจอบนั้นแกร่งกว่า และโรงงานแห่งใหม่ก็อยู่ลึกกว่าอีกด้วย 

อิสราเอล เชื่อว่า ที่ซ่อนอันเร้นลับแห่งใหม่ของอิหร่าน เป็นที่ตั้งของเครื่องหมุนเหวี่ยง (Centrifuge) ประสิทธิภาพสูง "หลายร้อยหรืออาจจะหลายพันเครื่อง" เพื่อใช้ในการผลิตยูเรเนียมเกรดอาวุธที่จำเป็นต่อการทำ "ระเบิดนิวเคลียร์" และภูเขาจอบก็เป็นที่ซ่อนที่สมบูรณ์แบบ 

ภูเขาจอบ มีชื่อจริงว่า "คูห์-เอ โคลัง กัซ" ตั้งอยู่ในเมืองอิสฟาฮาน ทางภาคกลางของอิหร่าน มีระดับความสูง 1,608 เมตร ห่างจากโรงงานฟอร์โดว์ 90 ไมล์ และใช้เวลาเดินทางจากโรงงานนาทานซ์ แค่ไม่กี่นาที แม้จะมีรายละเอียดไม่มากนัก แต่ก็เชื่อว่า ยังอยู่ระหว่างการก่อสร้าง และได้รับการเสริมความแข็งแกร่งและขยายออกไปอย่างเงียบๆ ในช่วง 4 ปีที่ผ่านมา

ผู้อำนวยการ  IAEA ระบุว่า ไม่สามารถแยกแยะได้ว่า ภายในอุโมงค์ใต้ดินที่ซับซ้อน ถูกใช้เก็บ "วัสดุที่ไม่ได้สำแดง" หรือไม่ ซึ่งประธานาธิบดีเอ็มมานูเอล มาครง ของฝรั่งเศส เตือนว่า ความเสี่ยงที่อิหร่านกำลังแอบผลิตอาวุธนิวเคลียร์ เพิ่มเป็น 2 เท่า ท่ามกลางความวิตกว่า อิหร่านอาจใช้การหยุดยิงกับอิสราเอล ถ่วงเวลาเร่งสร้างอาวุธนิวเคลียร์

ในขณะที่ โรงงานที่ฟอร์โดว์ ถูกเรียกว่าเป็น "เพชรยอดมงกุฎ" ของโครงการนิวเคลียร์อิหร่าน สถานที่เร้นลับใต้ภูเขาจอบ อาจมีขีดความสามารถในการเสริมสมรรถนะยูเรเนียมได้มากกว่าโรงงานที่เป็นตัวหลอกหลายเท่า

 

เปรียบเทียมฟอร์โดว์กับภูเขาจอบ

 

• ภูเขาที่ฟอร์โดว์สูงกว่าระดับน้ำทะเล 960 เมตร แต่ภูเขาจอบสูงถึง 1,608 เมตร ซึ่งความสูงที่มากขึ้นทำให้การป้องกันดีขึ้น และทำให้สร้างห้องใต้ดินได้ขนาดใหญ่ขึ้น
• อุโมงค์ทางเข้าฟอร์โดว์ มี 2 แห่ง แต่ที่ภูเขาจอบน่าจะมีอย่างน้อย 4 แห่ง อยู่ฝั่งตะวันตก 2 แห่ง และตะวันออก 2 แห่ง 
• ฟอร์โดว์อยู่ลึกลงไปใต้ดิน ระหว่าง 60-90 เมตร แต่ที่ภูเขาจอบลึกกว่า 100 เมตร
• ฟอร์โดว์ถูกใช้เสริมสมรรถนะยูเรเนียม แต่ที่ภูเขาจอบใช้ทั้งสร้างเครื่องหมุนเหวี่ยงและเสริมสมรรถนะยูเรเนียมควบคู่กัน

เชื่อว่าอิหร่าน เตรียมการสร้างโรงงานแห่งนี้ เพื่อความปลอดภัยจาก GBU-57 ที่เป็นระเบิดเจาะทำลายบังเกอร์ ที่ทรงพลังที่สุดที่ไม่ใช่นิวเคลียร์ ที่มีอยู่แค่ในคลังแสงของสหรัฐฯ เท่านั้น 

 

รถบรรทุกรอขนยูเรเนียม
https://x.com/jimstewartson/status/1937964827647086888/photo/1
https://x.com/checkline7/status/1937821789226414394/photo/1
https://x.com/i/status/1936773485713358902
https://x.com/STEVEN5579/status/1938012178050896378/photo/1