"PRIMETIME กับ เทพชัย" : ช่องว่าง "เงินทำบุญ"
ช่องทางการทำบุญในยุคสมัยนี้ ได้ปรับเปลี่ยนรูปแบบจนแทบจะไม่เค้าโครงเดิม ที่ทำบุญโดยตรงกับวัด หรือทำบุญโลงศพ ที่สำคัญคือ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ หรือ นิด้า ได้ทำการวิจัยการบริหารการเงินของวัดของไทย พบแต่ละปีมีเงินหมุนเวียนถึง 1.2แสนล้านบาท เงินจำนวนมากเหล่านี้ ได้กลายเป็นช่องโหว่ว่า วัดอาจจะตกเป็นแหล่งฟอกเงิน ทั้งจะสมรู้ร่วมคิดหรือไม่รู้ตัว ก็แล้วแต่กรณีไป
และเช่นกันกับกรณีการบริจาคเงินของวัดพระธรรมกาย ที่มีช่องทางการทำบุญหลากหลายถึง 4 ช่องทาง จนเป็นให้กรมสอบสวนคดีพิเศษหรือดีเอสไอ และ คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน ต้องเข้าไปตรวจสอบ
เสียงเชิญชวนให้ทำบุญแบบนี้ พบเห็นได้ตามวัดทั่วไป แต่นี่เป็นเพียงส่วนหนึ่งของสารพัดช่องทางในการทำบุญในยุคนี้ เฉลา มงคลธง วัย 64 ปี เป็นอีกคนที่ชอบทำบุญ ที่วันนี้เธอมาทำบุญแก้บนในสิ่งที่เธออธิษฐานเอาไว้ และเชื่อว่าเงินที่ทำบุญเข้าวัดจะไม่รั่วไหลไปไหน
สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ หรือ นิด้า ได้ทำการวิจัยการบริหารการเงินของวัดในประเทศไทย พบว่าในแต่ละปีจะมีเงินหมุนเวียนในระบบวัดอยู่ประมาณ 100,000-120,000 ล้านบาท ซึ่งเงินจำนวนนี้สามารถนำมาสร้างตึกใบหยก 2 ได้ 36 ตึก
งานวิจัยพบว่า ปัญหาที่เกิดขึ้นกับเงินบริจาควัด คือ แต่การจัดทำบัญชีและตรวจสอบยังไม่มีระบบที่ชัดเจนนัก จึงทำให้เกิดช่องโหว่ของการบริหารจัดการเงินของวัด
แม้กฎหมายกำหนดให้วัดทำบัญชีรายรับ-รายจ่าย และต้องรายงานให้สำนักงานพระพุทธศาสนารับทราบ แต่ก็อนุโลมให้เป็นการทำบัญชีอย่างง่าย ที่ไม่กำหนดช่องทางการตรวจสอบไว้อย่างชัดเจน จึงมีความเสี่ยงที่วัดจะกลายเป็นแหล่งฟอกเงิน
"เนื่องจากการบริหารการเงินของวัดเองยังไม่รัดกุมและขาดการตรวจสอบอย่างเป็นระบบทำให้เกิดช่องโหว่ที่ทำให้เราเห็นการระดมทุนจากเงินที่อาจจะไม่ใช่เงินที่มาจากแหล่งที่ถูกต้องแล้วก็เข้ามาสู่กระบวนการทำงานของวัด แล้วก็กลับออกไปเป็นเงินที่ถูก ถ้าพูดตรงๆจะเป็นช่องที่ทำให้เกิดกระบวนการฟอกเงินหรือไม่ เพราะกระบวนการตรวจสอบการเงินของวัดค่อนข้างจะหละหลวม จึงคิดว่ายังเป็นความเสี่ยงถ้าระบบยังเป็นแบบนี้อยู่ ก็จะเปิดช่องอยู่เสมอ และจะเกิดกรณีนี้อยู่โดยที่ไม่แก้ไขและป้องกัน"
อาจารย์ณดา เสนอให้ รัฐบาลแก้ไขพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. 2535 เพื่อให้วัดมีระบบการบริหารจัดการเงินที่รัดกุมและเอื้อต่อการตรวจสอบจากหน่วยงานหรือสังคมภายนอก เพราะกฎหมายที่บังคับใช้อยู่ไม่ทันกับยุคสมัยที่เม็ดเงินไหลเข้าวัดสารพัดรูปแบบ นักวิชาการผู้นี้ยัง แนะนำว่าการทำบุญควรยึดหลัก กิริยาวัตถุ10 คือ ทำบุญไม่เกินกำลังของตัวเอง
ประเด็นการทำบุญในหลากหลายรูปแบบนี้ ปฏิเสธไม่ได้ว่าวัดพระธรรมกาย เป็นอีกวัดหนึ่งที่สังคมและหน่วยงานอย่างกรมสอบสวนคดีพิเศษ คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน ต้องเข้าไปตรวจสอบ เพราะวัดแห่งนี้มีช่องทางการทำบุญที่หลากหลาย ในการหล่อเลี้ยงเกือบ 7,000 สาขาทั่วประเทศ
ศูนย์ปฏิบัติธรรมที่ใช้ชื่อ "เวิลด์พีช" ของพระธัมมชโย จำนวน 5 แห่ง โดยศูนย์รวมใหญ่อยู่ที่ วัดพระธรรมกาย อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี ซึ่งถือเป็นสาขาแม่ เวิลด์พีช วัลเลย์ เขาใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา เป็นสาขารองลงมา
นอกจากนั้น ก็จะมี เวิลด์พีซ สวนป่าหิมวันต์ อำเภอภูเรือ จังหวัดเลย เวิลด์พีช มุกตะวัน เกาะยาวน้อย จังหวัดพังงา และ ศูนย์ปฏิบัติธรรมนานาชาติสมุย หรือ เวิลด์พีช เกาะสมุย จังหวัดสุราษฎร์ธานี ซึ่งเป็นศูนย์ปฏิบัติธรรมระดับ HI-END มีญาติโยมเข้ามาปฏิบัติธรรมเป็นจำนวนมาก คอร์สละ 3 วัน 2 คืน อยู่ที่ประมาณ 5,000 - 6,000 บาท ที่ถือเป็นรายได้หลักในการนำเข้าเงินเข้าวัด
นอกจากนี้ยังมีความสนใจที่จะมีการต่อยอดรายได้ 5 แนวทาง คือ รายได้จากตลาดหุ้น การกว้านซื้อดิน โดยผ่านทางพระ 2 รูป ที่มีความรู้ด้านนี้ ค้าพลอย มีสีกาที่จบบัญชีจากมหาวิทยาลัยรัฐแห่งหนึ่งรับผิดชอบ ซื้อพลอยจากประเทศเพื่อนบ้าน มาแปรสภาพ ผ่านทางธนาคารแห่งหนึ่งที่เข้ามาจัดระบบเงินหมุนเวียนภายในวัด และผ่านสหกรณ์เครดิตยูเนียนคลองจั่น
ขณะเดียวกันกรมสอบสวนคดีพิเศษ หรือ ดีเอสไอ ได้ตรวจสอบสาขาของวัดธรรมกาย พบว่า เฉพาะในประเทศไทยมีเกือบ 7 พันสาขา ขณะนี้พบอย่างน้อย 75 แห่งมีปัญหาเกี่ยวกับที่ดินรุกป่าสงวน