นักเรียนออกรับจ้างทำส้มแผ่น หาเงินเรียนช่วงปิดเทอม

ที่บริเวณบ้านเลขที่ 25 /1 ในเขตเทศบาลเมืองบางมูลนาก จังหวัดพิจิตร ที่เป็นกลุ่มแม่บ้านแปรรูป มะม่วง เป็นส้มแผ่น หรือ ส้มลิ้ม ออกจำหน่าย ซึ่ง ในช่วงปิดภาคเรียนในช่วงฤดูร้อน ของทุกปี จะมีบรรดาเด็ก เยาวชน จำนวนกว่า 10 คน ออกมารับจ้าง ช่วยงานมาทำการแปรรูป มะม่วงที่ออกผลผลิตจำนวนมาก จึงได้ทำการแปรรูป เป็นมะม่วงแผ่น หรือ ส้มลิ้ม ส่งออกจำหน่ายเป็นสินค้าหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณท์ และ ของฝาก ในช่วงหน้าแล้ง สร้างรายได้ เข้ากลุ่มแม่บ้าน ในระยะเวลา 5 เดือน ตั้งแต่ เดือน มีนาคม ถึงเดือนกรกฏาคม

โดยทางกลุ่มแม่บ้าน มีทั้งผู้สูงอายุ จะทำการฝึกสอน ให้กับนักเรียน ที่ว่างในช่วงปิดภาคเรียน แบ่งงาน ทั้งการนำมะม่วงไปกวนบนเตาไฟ รวมถึงการหยอดลงบนใบต้นทองกวาว และนำไปตากแสงแดดให้แห้ง และนำมาทำการบรรจุหีบห่อในภาชนะที่เพื่อนำออกจำหน่ายนอกจากจะสร้างรายได้ ในกลุ่มแม่บ้านแล้ว ยังเป็นการสร้างรายได้ ให้กับเด็กนักเรียน ไว้เป็นทุนการศึกษา และหารายได้เข้าครอบครัว
นางสาวกฎติมา รักษา นักศึกษาอาชีวศึกษา ปีที่ 2 ระบุว่า ในทุกทุกปี ในช่วงปิดภาคเรียน จะออกมารับจ้างทำงาน ให้กลุ่มแม่บ้านที่แปรรูป มะม่วง เป็นส้มแผ่นจำหน่าย ซึ่งในช่วงปิดภาคเรียน สามารถสร้างรายได้ กว่า 1 หมื่นบาท และเงินที่ได้ ส่วนหนึ่ง จะนำไปให้กับครอบครัว รวมถึง เก็บไว้เป็นทุนในการศึกษาเล่าเรียน ของตนเอง และ น้องอีก 3 คน ถือว่าเป็นการใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ในช่วงปิดภาคเรียน ทางด้าน ป้าวิเชียร มีศร หรือ ป้ามด ประธานกลุ่มแม่บ้าน ระบุว่าในช่วงที่มะม่วงออกมาก จะทำการนำมาแปรรูปจำหน่าย ซึ่งทางกลุ่มทำมาหลาย10 ปี แล้ว ยิ่งในช่วงปิดภาคเรียน จะมีนักเรียน มารับจ้างช่วยกันแปรรูป ทำส้มแผ่น ซึ่งส่วนใหญ่ จะนำรายได้ที่ออกทำงาน ไว้เป็นค่าเรียนหนังสือ ค่าขนม บางคน เป็นค่าใช้จ่ายภายในบ้าน รวมระยะเวลา ช่วงปิดเทอม 3 เดือน จะมีรายได้หลายหมื่นบาท

สำหรับมะม่วงแผ่น หรือส้มลิ้ม ถือว่าเป็นขนมไทย โบราณ ที่นำผลไม้ที่เหลือรับประทาน มาแปรรูป ไว้สำหรับรับประทาน และ เป็นของฝาก ในช่วงหน้าร้อน โดยทางกลุ่ม จะแปรรูป และ ผลิต เพื่อจำหน่าย สร้างรายได้ เข้ากลุ่มคราวละหลายแสนบาท