เผยลิฟต์-บันไดเลื่อนในไทย "ไร้กฎหมายคุม"

หลังเหตุการณ์บันไดเลื่อนภายในห้างสรรพสินค้าบิ๊กซี สาขาวงศ์สว่าง ซึ่งอยู่ภายในอาคารวงศ์สว่างทาวน์ เซ็นเตอร์ ย่านวงศ์สว่าง พังเสียหาย ทำให้ประชาชนจำนวนไม่น้อยวิตกกังวลถึงมาตรฐานความปลอดภัย มีการนำภาพเหตุการณ์มาเผยแพร่ในสังคมออนไลน์อย่างกว้างขวาง
ผู้สื่อข่าวรายงานว่าหลังเกิดเหตุผู้บริหารอาคารสั่งยกเลิกการใช้งานบันไดเลื่อนดังกล่าวไว้ชั่วคราว โดยได้ปิดกั้นพื้่นที่ไว้รอการซ่อมแซม นอกจากนี้ยังมีการนำป้ายประกาศเตือนงดให้บริการทางขึ้น-ลงบันไดเลื่อนทุกจุดภายในอาคารวงศ์สว่างทาวน์ เซ็นเตอร์ โดยให้ประชาชนใช้บันไดแทน
นางวันเพ็ญ วันนาทอ หนึ่งในผู้ใช้บริการห้างสรรพสินค้า บอกว่า ใช้บันไดเลื่อนทุกครั้งที่เข้ามาจับจ่ายสินค้าภายในห้าง ซึ่งยอมรับว่าไม่เคยระวังตัวจนมาเกิดเหตุการณ์นี้ขึ้น หลังจากนี้จะระวังตัวให้มากขึ้นเพราะเกรงจะไม่ปลอดภัย
ด้านนายทรรศนะ บุญเรือง บอกว่า รู้สึกหวาดกลัวเมื่อมีเหตุการณ์แบบนี้เกิดขึ้น เพราะที่ผ่านมาใช้บริการบันไดเลื่อนตามห้างสรรพสินค้าหรือตามอาคารต่างๆ เป็นประจำอยู่แล้ว หลังจากนี้คงต้องเลี่ยงไม่ใช้บันไดเลื่อนชั่วคราว และทุกครั้งที่ก้าวขายืนอยู่ขั้นบันไดเลื่อนจะระมัดระวังเป็นพิเศษ
รศ.สิริวัฒน์ ไชยชนะ เลขาธิการ วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทยฯ (วสท.) กล่าวถึงกรณีบันไดเลื่อนศูนย์การค้าย่าน วงศ์สว่าง ทรุดตัวพังลงมาแต่โชคดีไม่มีผู้ได้รับบาดเจ็บ ว่า ทุกอาคารมีกฎหมายควบคุมอาคารอยู่แล้ว มีข้อกำหนดให้แต่ละอาคารตรวจสอบอุปกรณ์ให้มีสภาพพร้อมใช้อย่างปลอดภัยอยู่เสมอ โดยเหตุที่เกิดขึ้นไม่ได้มีผู้บาดเจ็บหรือเสียชีวิต จึงไม่ได้มีการฟ้องร้องเป็นคดีอาญา ซึ่งถือว่ายังไม่มีความผิด เป็นความประมาทของเจ้าของอาคาร ส่วนทาง วศท. ไม่มีอำนาจในการสั่งการใดๆ ดำเนินการได้เพียงแค่ให้ข้อแนะนำเจ้าของอาคารเกี่ยวกับกรณีนี้ว่าอาจจะเป็นจากสาเหตุใดและข้อระวังควรจะปฎิบัติอย่างไร สำหรับผู้ที่ดูแลอุปรณ์เหล่านี้ในอาคารจะต้องมีการตรวจสอบอุปกรณ์อย่างต่อเนื่อง ทั้งก่อนและหลังการใช้งาน เพื่อความปลอดภัยของประชาชนที่มาใช้บริการ
สอดคล้องกับ นายสุพัตถ์ จารุศร นายกสมาคมลีฟต์แห่งประเทศไทย ให้ข้อมูลว่า ปัจจุบันยังไม่มีกฎหมายรองรับเพื่อควบคุมการตรวจสอบดูแลรักษาบันไดและลีฟต์ อย่างเป็นรูปธรรม ที่ผ่านมามีเพียงความพยายามของผู้ประกอบการธุรกิจบันไดเลื่อนและลิฟต์ ที่เคลื่อนไหวผลักดันให้มีการร่างกฎหมายขึ้นมาเพื่อควบคุมดูแลโดยเฉพาะความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของผู้ใช้บริการ
นายสุพัตถ์ กล่าวด้วยว่า ผู้ประกอบการอาคารควรต้องมีจรรยาบรรณการตรวจสอบ บำรุงรักษา สำหรับในประเทศไทยมีอยู่บ้างที่นำบันไดเลื่อนไม่ได้มาตรฐานมาติดตั้ง ตามห้างสรรพสินค้าขนาดเล็กโดยไม่มีการตรวจสอบ ส่งผลกระทบต่อผู้ใช้บริการ ในส่วนของสมาคมลีฟต์แห่งประเทศไทย ไม่สามารถตรวจสอบและให้งดใช้บริการได้ แต่เข้าใจว่าในส่วนของสมาคมผู้ตรวจอาคาร ของ วสท ที่สามารถสั่งให้หยุดการใช้งานของบันไดเลื่อนได้ หากประชาชนไม่ได้รับความเป็นธรรมจากการใช้บริการบันได ลีฟต์ สามารถร้องเรียนได้กับ สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค หรือ สคบ
นายเนติยุทธ กลมกล่อม เจ้าหน้าที่ผู้ฝึกสอนการบำรุงดูแลรักษา ลีฟต์และบันไดเลื่อน บริษัทมิซซูบิชิ ซึ่งเป็นหนึ่งในสมาชิกสมาคมลิฟต์แห่งประเทศไทย กล่าวว่า ยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัดว่าทำไมบันไดเลื่อนอาคารวงศ์สว่างทาวน์เซ็นเตอร์จึงพัง ยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด เบื่้องต้นสันนิษฐานว่าอาจจะเกิดจากโซ่ของเสต็บพื้นเหยียบขาด จึงเกิดการหย่อนของโซ่และบีบอัดจนทำให้แตกหัก ทั้งนี้ปกตกบันไดเลื่อนจะมีอายุการใช้งานมากที่สุด 25 - 30 ปี ซึ่งต้องมีการดูแลบำรุงรักษาโดยมาตรฐานการตรวจเช็คจะต้องมีการดูแลบำรุงรักษาทุกเดือน ซึ่งทุกๆ ครั้งควรมีการเช็คสเต็ปความเร็วขั้นบันได และระบบไฟฟ้า

นายเนติยุทธ กล่าวด้วยว่าข้อควรระวังสำหรับคนที่ใช้บริการบันไดเลื่อนก่อนจะขึ้นควรมองดูก่อนว่าราวจับทั้งสองข้างเคลื่อนตัวอยู่หรือไม่ จากนั้นสังเกตเส้นสีเหลืองหรือแปรงข้างบรรไดเลื่อน อย่ายืนใกล้ เมื่อข้ามเหยียบบันได้ให้ยืนนิ่งๆ จับราว เมื่อถึงจุดสิ้นสุดให้ก้าวขาออกไป เด็กควรจะอยู่ในความดูแลของผู้ปกครอง ไม่ควรปล่อยให้ขึ้นเอง ซึ่งที่ผ่านมาอุบัติเหตุเกิดขึ้นกับเด็กเป็นจำนวนมากบันไดเลื่อน1 ขั้นสามารถรองรับน้ำหนักได้ 200 กิโลกรัม หรือสามารถยืนได้ 3 คน โดยไม่เกิดการชำรุดเสียหาย ส่วนมากจะพบเห็นได้ในสถานีรถไฟใต้ดิน ส่วนรอบการหมุนของบันไดเลื่อนของหัางสรรพสินค้าจะอยู่ที่ 30 เมตรต่อนาทีสถานีรถไฟฟ้าบีทีเอส 39 เมตรต่อนาทีสถานีรถไฟเอมอาที 45 เมตรต่อนาทีและขึ้นอยู่กับการใช้งานด้วย
สำหรับอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นที่ประเทศจีน นายเนติยุทธ กล่าวว่า อาจเกี่ยวกับวัสดุและอุปกรณ์ ที่นำมาใช้ นั้นเป็นอุปกรณ์คุณภาพต่ำ จึงทำให้เกิดอุบัติเหตุขึ้นบ่อยครั้งจนนำไปสู่การเสียชีวิตแผ่นเหล็กก่อนทางขึ้นบันไดเลื่อนสามารถรองรับน้ำหนักได้ถึง 500 กิโลกรัมต่อ 1 ตารางเมตร และจากการทดสอบของทางศูนย์ฝึกอบรมยืนยันว่าไม่เคยเกิดเหตุการณ์แบบนี้ขึ้น
"กรณีหญิงชาวจีนถูกกลืนลงไปนั้นอาจจะเกิดจากแผ่นเหล็กบาง และมีน้ำหนักการดูแลรักษาความปลอดภัยโดนมาตรฐานการตรวจเช็คจะต้องมีการดูแลบำรุงรักษาทุกเดือน ซึ่งทุกๆ ครั้งควรมีการเช็คสเต็ปความเร็วขั้นบันได และระบบไฟฟ้ารอบการหมุนของบันไดเลื่อนของหัางสรรพสินค้าจะอยู่ที่ 30 เมตรต่อนาทีสถานีรถไฟฟ้าบีทีเอส 39 เมตรต่อนาทีสถานีรถไฟเอมอาที 45 เมตรต่อนาทีและขึ้นอยู่กับการใช้งานด้วย" นายเนติยุทธ กล่าว