ทช. ตรวจพบ"แมงกะพรุนกล่อง" ที่เกาะพะงัน

ก่อนหน้านี้ได้เกิดเหตุนักท่องเที่ยวจากกรุงเทพมหานคร ได้รับบาดเจ็บและเสียชีวิตจากการถูกพิษของแมงกะพรุนกล่อง (Box Jellyfish) ขณะลงเล่นน้ำทะเลที่ชายหาดเกาะพะงัน โดยเหตุเกิดเมื่อเวลา 21.30 น. ของวันที่ 31 ก.ค.ที่ผ่านมา

ขณะเดียวกัน เฟสบุ๊คของดร.ธรณ์  ธำรงนาวาสวัสดิ์ รองคณบดีคณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้โพสต์ภาพแมงกะพรุน โดยระบุว่า  วันนี้ทีมงานศูนย์วิจัยฯตอนกลางจ.ชุมพร ออกเก็บตัวอย่างแมงกะพรุนบริเวณจุดเกิดเหตุหาดริ้น เกาะพะงัน เวลา 12.50 น. พบแมงกะพรุนกล่อง1 ตัว เป็นชนิดสายรวม Chironex sp. คาดว่าเป็นตัวเดียวกันกับที่ทำนักท่องเที่ยวเสียชีวิตเนื่องจากโดนพัดมาเกยตื้นที่ชายหาด หนวดขาดไปเกือบหมด
ทั้งนี้ แมงกะพรุนกล่อง (Box jellyfish) ชาวเลเรียกว่า บอบอกาว หรือ บอบอกล่อง บางที่เรียกว่า แมงกะพรุนไฟ หรือ แมงกะพรุนสาย ฉายานามได้มาจากรูปร่างคล้ายกล่องสี่เหลี่ยมสมชื่อ ลำตัวใสมองเห็นได้ยากเวลาอยู่ในทะเล มีหนวดเป็นเส้นๆ ยาวออกมาจากตัว เรียกเอาเองง่ายๆ ว่า แบบสายเดี่ยว(Single tentacles) กับแบบหลายสาย (Multi tentacles) เป็นที่เก็บเข็มพิษไว้ (Nematocysts) เวลาโดนที่ผิวหนัง ห้ามใช้นิ้วดึงออกหรือใช้วัตถุใดๆ ขูดออกเด็ดขาด เพราะเป็นการเร่งให้เข็มพิษแทงเข้าไปในเนื้อแล้วปล่อยพิษเข้าสู่กระแสเลือด
ส่วนพิษของแมงกะพรุนกล่องแบบสายเดี่ยว ทำให้กล้ามเนื้ออ่อนแรง กล้ามเนื้อหน้าท้องและหลังเกร็ง เวียนหัว คลื่นไส้ ปวดหัว กระสับกระส่าย แน่นหน้าอก ส่วนชนิดหลายสาย มีพิษต่อหลายระบบในร่างกายทั้งเลือด เนื้อหนัง หัวใจ ประสาท ส่วนใหญ่ผู้ได้รับพิษมักมีอาการปวดบริเวณแผล หรืออาจปวดไปทั่วร่างกายในบางราย อาจตายหรือจมน้ำก่อนใครจะช่วยทัน

นายแพทย์ฐานุวัตน์ ทิพย์พินิจ แพทย์ประจำ ร.พ.เกาะพะงัน กล่าวเตือนว่า ให้หลีกเลี่ยงการเล่นน้ำทะเลในเวลากลางคืน แมงกระพรุนชนิดนี้จะมาพร้อมกับสายฝน หากเกิดถูกพิษแล้วให้แก้ไขเบื้องต้น ด้วยการราดน้ำส้มสายชูลงบนบาดแผล และห้ามเกาหรือขูดจะทำให้พิษเข้าสู่ระบบเลือดเร็วขึ้น
ขณะที่ ดร. พญ. ลักขณา ไทยเครือ ภาควิชาเวชศาสตร์ชุมชน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ให้ข้อมูลว่า หากถูกพิษแมงกะพรุนกล่องที่ผิวหนัง ห้ามใช้นิ้วดึงออกหรือใช้วัตถุใดๆ ขูดออกเด็ดขาด เพราะจะเป็นการเร่งให้เข็มพิษแทงเข้าไปในเนื้อแล้วปล่อยพิษเข้าสู่กระแสเลือด วิธีการหยุดยั้งไม่ให้พิษซึมเข้าในร่างกายได้ ต้องใช้น้ำส้มสายชูซึ่งมีฤทธิ์เป็นกรดอ่อนๆ (ร้อยละ 3-5 แบบที่ใช้ทำอาหาร) ราดไปที่แผลต่อเนื่องอย่างน้อยครึ่งนาที ไม่ใช้น้ำจืดราดเพราะจะทำให้ยิงเข็มพิษมากขึ้น