เปิดขบวนการ "มารา ปาตานี"

"มารา ปาตานี" เกิดจากการรวมกลุ่มของผูเห็นต่าง 6 กลุ่ม คือ บีอาร์เอ็น ที่สนับสนุนการพูดคุย กลุ่มบีไอพีพี , กลุ่มจีเอ็มไอพี และกลุ่มพูโลย่อย 3 กลุ่ม ตามแนวติดเพื่อพัฒนาแนวทางการพูดคุยเพื่อสร้างความสงบสุขในพื้นที่ชานยแดนใต้ กับรัฐบาลไทย
ที่น่าสนใจคือ "กลุ่มพูโล" ซึ่งเป็นกลุ่มเคลื่อนไหวแบ่งแยกดินแดนเก่าแก่ ที่แตกตัวออกเป็น 3 กลุ่มย่อย ยอมเข้าร่วมกับองค์กร มาราปานี คือ พูโล DSPP หรือ สภาชูรอเพื่อการนำพูโล หรือ องค์การสหปัตตานีเสรี เคยร่วมคณะพูดคุยสันติภาพ ในรัฐบาล ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร เมื่อปี 2556
กลุ่มพูโล พีโฟร์ หรือ พูโลเก่า ที่มีกองกำลังเป็นของตัวเอง ชื่อว่า พีแอลเอ หรือ Patani Liberation Army และ กลุ่มพูโล MKT หรือ พูโลใหม่ มี กัสตูรี่ มาห์โกตา อดีตโฆษกและฝ่ายต่างประเทศพูโลเป็นประธาน
การรวมของ มารา ปาตานี ทำให้เกิดกลุ่มผู้เห็นต่างกลุ่มใหม่ ไม่ทราบว่า ใครเป็นหัวหน้า หรือใครที่มีอำนาจสูงสุด เพราะเดิมเป็นข้อเสนอจากสมาชิกกลุ่มบีอาร์เอ็นที่สนับสนุนการเจรจา ก่อตั้งขึ้น 25 ตุลาคม 2557 มีสมาชิกทั้งรุ่นเก่า รุ่นใหม่ และแนวร่วมติดอาวุธของบีอาร์เอ็น เคลื่อนไหวในนาม "บีอาร์เอ็น แอคชั่น กรุ๊ป" แต่ไม่มีความชัดเจนว่ากลุ่มนี้ได้รับการสนับสนุนจากกลุ่มบีอาร์เอ็นหลักที่มีอิทธิพลสูงสุดต่อสถานการณ์ในจังหวัดชายแดนภาคใต้หรือไม่
กลางเดือนมีนาคม 2558 กลุ่มบีอาร์เอ็น แอคชั่น กรุ๊ป ได้เสนอแนวคิด "มารา ปาตานี" ให้กับกลุ่มเคลื่อนไหวปลดปล่อยปาตานีกลุ่มอื่นๆ และได้เชิญให้รวมกลุ่มกันภายใต้องค์กรเดียว เพื่อกำหนดแนวทางในการเคลื่อนไหว และหารือข้อเสนอสำหรับเจรจากับไทยให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน ก่อนที่จะได้แนวร่วมอีก 5 กลุ่ม ภายใต้องค์กรเดียวกันการก่อตั้ง มาราปาตานี ได้รับความเห็นชอบจากกลุ่มเคลื่อนไหวทุกกลุ่ม และไม่ได้อยู่ภายใต้อิทธิพลหรือการกดดันจากตัวกลางฝ่ายมาเลเซีย มีจุดประสงค์ร่วมการเจรจาสันติภาพกับรัฐบาลไทย โดยได้รับการยอมรับและสนับสนุนจากนานาชาติในสิทธิที่จะกำหนดสถานะของตนเองของประชาชนปาตานี นับว่าเป็องค์กรที่มีการรวมตัวกันมากที่สุดในบรรดาขบวนการผู้เห็นต่าง ซึ่งในอนาคตพร้อมเปิดประตูรับสมาชิกใหม่เพื่อกำหนดแนวทางอนาคต ข้อเรียกร้องทางการเมือง และตัดสินร่วมกันบนพื้นฐานของความต้องการของประชาชนจุดประสงค์ของ มารา ปาตานี ไม่เพียงเพื่อการเจรจาสันติภาพกับรัฐบาลไทยเท่านั้น แต่ยังต่อสู้ให้ได้การยอมรับและสนับสนุนจากนานาประเทศ ต่อสิทธิการตัดสินใจของตนนเองในนามประชาชนปาตานี แต่มีข้อแม้ว่าทั้ง 6 ขบวนการที่ตกลงเข้าสู่กระบวนการเจรจา ไม่มีขบวนการใดเลิกล้มความต้องการที่จะเป็นอิสระและปกครองตนเอง
นับจากนี้ จึงน่าสนใจว่าแนวทางการเจรจาความไม่สงบในพื้นที่ปลายด้ามขวาน ระหว่างตัวแทนรัฐบาลไทย กับ มารา ปาตานี จะทำให้เกิดแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์หรือไม่ หลังเกิดปัญหาปัญหาหมักหมดยาวนานมากว่าทศวรรษ