รักโลก by วชิรวิทย์ | กัญชา..พืชสีเทา ?

ทุกตารางนิ้วบนสนามช้าง อินเตอร์เนชั่นแนล เซอกิต จ.บุรีรัมย์ คราคร่ำไปด้วยผู้คน ไม่ต่างจากงานมหกรรมจัดแสดงสินค้าที่มีให้เห็นอยู่ทั่วไป แต่ที่ต่างออกไปคืองานนี้ มีพืชชนิดหนึ่งที่ถ้าไม่ถูกนำแสดงจัดที่นี่ แต่ปลูกอยู่ในบ้านของคนธรรมดาๆ ตำรวจจะตามไปถึงบ้านเพื่อจับกุมในฐานมียาเสพติดไว้ในครอบครองอย่างแน่นอน
บนพื้นที่กว่าร้อยไร่ ของสนามแข่งรถ แห่งนี้ ไม่ต่างอะไรจากเขตปกครองพิเศษที่กฎหมายยาเสพติดไม่สามารถทำอะไรได้
ภายใต้การเป็นพืชสีเทา นพ.สมยศ กิตติมั่นคง แพทย์ผู้เขียนหนังสือกัญชาฆ่ามะเร็ง และเป็นบุคคลที่คนในวงการกัญชารู้จักดี ขึ้นเวทีบรรยายให้ความรู้ถึงวิธีการปลูกไปจนถึงวิธีการสกัดน้ำมันกัญชาอย่างละเอียดทุกขั้นตอน มันดูเป็นเรื่องที่ซับซ้อนและซ้อนแย้งในเวลาเดียวกัน ท่ามกลางข้อจำกัดทางกฎหมายในขณะนี้
คำถามก็คือ กัญชามีแต่ข้อดีไม่มีข้อเสียให้ต้องกังวลเลยจริงหรือไม่ ท่ามกลางบรรยากาศแบบนี้ ข้อกังวลว่าหากเปิดเสรีกัญชาจะกลายเป็นทางเลือกของเยาวชนในการเสพยา ยังเป็นคำถามที่จำเป็น ต้องถามอยู่หรือไม่

หลายคนที่มางานนี้อาจได้เห็นต้นกัญชาของจริงเป็นครั้งแรกในชีวิต แต่หลายคนอาจมีต้นกัญชาปลูกอยู่ที่บ้านโดยที่ไม่บอกให้ใครรู้ มากไปกว่าการใช้เพื่อการรักษา เราได้ยินกลุ่มวัยรุ่น ไปจนถึงวัยกลางคน นั่งคุยกันถึงการปลูกไร่กัญชา กันอย่างจริงจัง แม้วันนี้กัญชาจะยังไม่ถูก ปลดล็อกเป็นพืชเสรีตามกฎหมายก็ตาม
หากวันหนึ่งกัญชาเป็นพืชเสรีขึ้นจริงๆ มีอะไรบ้างที่เราต้องกังวล ในงานมหกรรมกัญชา เรามีนัด พบกับ ประพัฒน์ ปัญญาชาติรัตน์ ประธานสภาเกษตรกรแห่งชาติ แม้จะเป็นคนหนึ่งที่ผลักดันการปลดล็อกกัญชา ในฐานะตัวแทนของเกษตรกร เขาไม่เห็นด้วยกับการปลูกเสรีกัญชา 100% เพราะจะเปิดโอกาสให้นายทุนมาหาผลประโยชน์ สุดท้ายคนจนที่ต้องการยาที่สกัดจากกัญชาก็ต้องกลับมาซื้อในราคาแพงชายรูปร่างสูงผอม ผิวคล้ำ พูดจาเสียงดัง เขาคือคนที่คนในวงการกัญชารู้จักดี ลุงตู้ ไม่ใช่หมอพื้นบ้าน ไม่ใช่นักวิจัย แต่เป็นชาวบ้านธรรมดา ธรรมดาคนหนึ่ง ที่ลุกขึ้นมาบอกกล่าวให้สังคมรับรู้ว่ากัญชาใช้รักษาโรคได้สารพัด ก่อนที่จะมีแนวคิดปลดล็อกกัญชาออกจากบัญชียาเสพติดในวันนี้
ในฐานะที่ปรึกษาสภาเกษตรกรแห่งชาติ เขามีความเป็นห่วงเรื่องนายทุน ผูกขาดกัญชา เช่นเดียวกับประธานสภาเกษตรกรฯ แต่ที่มากไปกว่านั้น คือการสกัดน้ำมันกัญชาใต้ดิน ที่มีราคาแพงและไม่มีคุณภาพ
ลุงตู้พิสูจน์ตัวเองไม่ได้คิดหวังทำกำไรจากน้ำมันกัญชา โดยการแจกให้กับผู้ป่วยที่มีใบรับรองแพทย์ ซึ่งสามารถใช้กัญชารักษาได้ตามกฎหมายล่าสุด
วันนี้จึงมีคนป่วยทั้งพาร์กินสัน ลมชัก ไมเกรน และอื่นๆ มาต่อคิวรับน้ำมันกัญชาจากลุงตู้อย่างล้นหลาม โดยไม่ต้องเสียเงิน แต่หากจะบริจาคเล็กๆน้อยๆ ตามกำลังทรัพย์ ก็ไม่ว่ากัน

ปัจจุบันราคาดอกกัญชาที่ซื้อขายกันอยู่ในตลาดใต้ดิน อยู่ที่ 10,000 บาทต่อกิโลกรัม
นอกจากลุงตู้แล้ว อ.เดชา ศิริภัทร ประธานมูลข้าวขวัญ ก็เป็นอีกคนที่แจกน้ำมันกัญชากับผู้ป่วย แต่อ.เดชาอาจไม่โชคดีเหมือนอย่างลุงตู้
เจ้าหน้าที่มูลนิธิข้าวขวัญ หรือ อ.ซ้ง ที่ถูกเจ้าหน้าที่ ปปส.เข้าจับกุมและยึดน้ำมันกัญชา ที่อาจารย์เดชา เตรียมแจกจ่ายให้กับผู้ป่วย โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย ไว้เป็นของกลาง
การทำหน้าที่ ของ ปปส.ครั้งนี้ ถูกสังคมตั้งคำถามว่า นอกจากจะทำตามกฎหมายแล้ว มีอะไรที่นอกเหนือไปมากกว่านั้น หรือไม่
บรรยากาศที่ศาลจังหวัดสุพรรณบุรี ในวันขอประกันตัวอ.ซ้ง เต็มไปด้วยผู้คนที่มาช่วยให้กำลัง และจับกลุ่มพูดคุยกันถึงเรื่องที่เกิดขึ้น
วิฑูรย์ เลี่ยนจำรูญ ผู้อำนวยการมูลนิธิชีววิถี ที่คุ้นเคยกับ อ.เดชามากว่า 30 ปี มองว่า การจับกุมนายเดชา เป็นเหมือนการเชือดไก่ให้ลิงดู ตั้งข้อสังเกตถึงจุดประสงค์ที่แท้จริงของรัฐ ว่าอาจเป็นการเอื้อประโยชน์กลุ่มทุนหรือไม่
อ.เดชา เป็นครูชาวนา ที่รู้จักอย่างกว้างขวางในวงการข้าวเกษตรอินทรีย์
ที่ผ่านมาอ.เดชา ศึกษาวิจัยเรื่องกัญชา อย่างหลบๆซ่อนๆ แต่เมือพบว่ากัญชารักษาโรคได้จริง ความกล้าหาญที่แจกจ่ายยาเพื่อช่วยเหลือเพื่อนมนุษย์ มีมากกว่าความกลัวจะถูกตำรวจจับดำเนินคดีเพื่อให้แจกจ่ายน้ำมันกัญชาทางการแพทย์ให้ถูกต้องตามกฎหมาย อาจารย เดชาจำเป็นต้องทำให้นามหมอพื้นบ้าน ซึ่งเข้าหลักเกณฑ์ ทั้ง 8 ด้านหนึ่งในนั้นคือรักษาผู้คนในชุมชนมาเป็นเวลาไม่ต่ำกว่า 10 ปี ซึ่งก่อนหน้านี่อาจารย์ใช้รางจืดถอนพิษกับชาวนาที่ใช้สารเคมีปลูกข้าวมาก่อน
ขั้นตอนต่อไปหลังขึ้นทะเบียนหมอพื้นบ้าน คือการขออนุญาตจากอย. เพื่อออกหนังสือแสดงการมีไว้ในครอบครองกัญชา ซึ่งหมอพื้นบ้านคนอื่นที่ใช้กัญชาปรุงยาต้องจดแจ้งในลักษณะเดียวกันท่ามกลางความยุ่งยากในการครอบครองกัญชา แต่ในชนบทที่ห่างไกล คนที่นั่นรู้จักที่จะใช้กัญชามานานแล้ว
เดินอยู่ในไร่ มองเผินๆ อาจไม่รู้ว่ามีต้นกัญชาปลูก หรือขึ้นปะปนอยู่กับกลุ่มวัชพืชไปด้วยหรือไม่ ที่นี่อยู่ไกลหูไกลตามากพอที่จะไม่มีเห็น
สำหรับเจ้หน้าที่ ปปส. กัญชาอาจเป็นสิ่งแปลกปลอม น่ากลัวไม่ต่างจากยาอี หรือยาบ้า แต่สำหรับหญิงชราวัย 77 ปีคนนี้ กัญชา เป็นสิ่งที่มีอยู่ในครัวของเธอลืมไปเลยว่าเคยซื้อผงชูรสครั้งสุดท้ายเมื่อไหร่ เพราะสำหรับทวี นิลชาติ ใส่กัญชาดีกว่าใส่ผงชูรส และที่มากไปกว่านั้น การต้มใบกัญชากับน้ำ ทำให้ซีดที่ขึ้นเป็นตุ่มบวมใหญ่อยู่กลางหลังมือ ยุบลงไปภายใน 2 เดือน
ในละแวกเดียวกัน เราได้พบกับชายชราอีกคน ที่ใช้กัญชาเพื่อรักษาโรค นี่คือภาพเอ็กซเรย์สมองเมื่อ 3 ปีที่แล้ว ก้อนเนื้อเล็กๆ ที่เห็นอยู่ตรงกลาง คือเนื้องอกในสมองของชายวัย 70 ปีกว่า แพทย์ไม่สามารถผ่าตัดได้เพราะเขาอายุมากแล้ว
ประยุทธ ศรีนวกุล เหลือทางเลือกเดียวคือการฉายแสงซึ่งอาจมีผลข้างเคียง ท่ามกลางความวิตกกังวล มีคนแนะนำให้ใช้น้ำมันกัญชา และมันไม่เสียหายที่เขาจะลองดูสำหรับครอบครัวของประยุทธ เชื่อว่าสุขภาพที่ดีขึ้นหลังการฉายแสง เนื้องอกที่ฝ่อลงไม่กลับมาอีก เกิดจากการใช้น้ำมันกัญชา พืชสมุนไพรที่ยังติดอยู่ว่าเป็นยาเสพติด และยังต้องใช้อย่างหลบๆ ซ่อนๆ
มีวิธีใดบ้างที่ผู้ป่วยจะใช้กัญชารักษาโลกได้อย่าง ถูกต้องตามกฎหมาย
ในงานมหกรรมกัญชาโลก ที่บุรีรัมย์ คนจำนวนนับพันคนนำใบรับรองแพทย์มา เพื่อขอบันทึกแจ้งการครอบครองกัญชา ตามขั้นตอนที่ปรากฎอยู่นี้ เพื่อที่จะได้ไม่ต้องใช้กัญชา อย่างไปหลบซ่อนอีกกันต่อไป
ต้นไม้เล็กๆ ต้นหนึ่งที่มีใบเป็น แฉกๆ ไม่มีใครรู้มาก่อนมาในโลกสมัยใหม่ จะเป็นที่ถกเถียงกัน กลายเป็นพืชสีเทา จนกลายเป็นสิ่งต้องห้าม จากที่ในอดีตเคยถูกยกย่องเชิดชู ประหนึ่งลมหายใจจากพระเจ้า

ภาพลักษณ์ของคนใช้กัญชา ถูกสะท้อนผ่านสังคมในเชิงว่าเป็นขี้เมาและติดยาภาพเหล่านี้ยังเป็นติดอยู่ในความทรงจำของใครหลายคน
แต่ปัจจุบันทุกอย่างค่อยๆ เปลี่ยนไป ภาพของผู้คนทุกชนชั้นต่อแถวรับยาที่มีส่วนผสมของกัญชาอย่างโจ่งแจ้งไม่ต้องปิดบัง ขณะเดียวกันคนที่มองกัญชาเป็นยาเสพเริ่มถูกสังคมตั้งคำถาม
การมาถึงของข้อมูล ข่าวสาร ทำให้ภาพลักษณ์ของกัญชาเปลี่ยนไป และกัญชา กำลังกลับมาเป็นลมหายใจของพระเจ้าอีกครั้ง