ย้อนรอย 10 ปี "คดียุบพรรค"

คดียุบพรรคการเมือง จุดเริ่มต้นจาก วิกฤตการเมือง ปี 2548 - 2549 ทักษิณ ชินวัตร ประกาศยุบสภา และจัดการเลือกตั้งทั่วไป 2 เมษายน 2549 สุเทพ เทือกสุบรรณ เลขาธิการพรรคประชาธิปัตย์ ร้องเรียน กกต.ว่า พรรคไทยรักไทย จ้างพรรคการเมืองขนาดเล็ก ลงสมัครเพื่อหนีเกณฑ์ 20 เปอร์เซ็นต์ของผู้มีสิทธิออกเสียงเลือกตั้งในที่มีผู้สมัครคนเดียว โดยร่วมกับเจ้าหน้าที่กกต.ปลอมแปลงฐานข้อมูลสมาชิกพรรคเล็กส่วนพรรคไทยรักไทย ร้องเรียนกลับว่า ถูกใส่ร้ายกกต. เห็นว่าพรรคไทยรักไทยและพรรคเล็กกระทำความผิด จึงส่งอัยการสูงสุดเพื่อให้ศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งยุบพรรคระหว่างนั้น เกิดรัฐประหาร 19 ก.ย. 2549 คณะปฏิรูปการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ยกเลิกรัฐธรรมนูญ 2540 และตั้งคณะตุลาการรัฐธรรมนูญใหม่ 9 คนคณะตุลาการรัฐธรรมนูญ มีมติ 30 พฤษภาคม 2550 ให้ยุบพรรคไทยรักไทย พรรคพัฒนาชาติไทย และพรรคแผ่นดินไทย ในข้อกล่าวหาเป็นปฏิปักษ์ต่อการปกครองในระบอบประชาธิปไตย สั่งเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งกรรมการบริหารพรรค 5 ปีส่วนคดีอาญา 3 กุมภาพันธ์ 2559 ศาลฎีกาให้จำคุก อดีตพนักงาน กกต.3 ปี 4 เดือนไม่รอลงอาญา จำคุก หัวหน้าและกรรมการพรรคพัฒนาชาติไทย คนละ 2 ปี ไม่รอลงอาญาส่วน พลเอก ธรรมรักษ์ อิศรางกูร ณ อยุธยา รองหัวหน้าพรรคไทยรักไทย รอด

คดียุบพรรคการเมือง ปี 2551 เป็นคดีที่พรรคชาติไทย พรรคมัชฌิมาธิปไตย พรรคพลังประชาชน (ได้รับใบแดง) กรณีทุจริตการเลือกตั้งส.ส.2550 ส่วนข้อกล่าวหาพรรคพลังประชาชน ที่มี สมชาย วงศ์สวัสดิ์ น้องเขยนายทักษิณ เป็นนอมินีหรือตัวแทนของพรรคไทยรักไทย ซึ่งได้ถูกตัดสินให้ยุบพรรคไปแล้ว กกต.สรุปว่ามีหลักฐานเพียงพอที่จะชี้ว่า พรรคพลังประชาชน เข้าข่ายเป็นนิมินีพรรคไทยรักไทย แต่ไม่มีกฎหมายเอาผิด วันที่ 2 ธันวาคม 2551 คณะตุลาการรัฐธรรมนูญอ่านคำวินิจฉัยให้ยุบพรรคพลังประชาชน พรรคชาติไทย และพรรคมัชฌิมาธิปไตย รวมทั้งเพิกถอนสิทธิการเลือกตั้งกรรมการบริหารพรรคทั้ง 3 เป็นเวลา 5 ปี

คดียุบพรรคการเมือง ปี 2561 กกต.รับคำร้องหัวหน้าพรรคประชาชนปฏิรูป ไพบูลย์ นิติตะวัน กรณีพรรคไทยรักษาชาติ เครือข่ายทักษิณ รุ่น 3 เสนอพระนาม ทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี ในบัญชีราชชื่อนายกรัฐมนตรี เข้าข่ายขัดต่อระเบียบ กกต. ว่าด้วยวิธีการหาเสียงและลักษณะต้องห้าม ในการหาเสียงเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ.2561 หมวด 4 ข้อ 17 ห้ามผู้สมัคร พรรคการเมือง หรือ ผู้ใด นำสถาบันพระมหากษัตริย์มาเกี่ยวข้องกับการหาเสียงเลือกตั้งและต่อมามีพระราชโองการ ประกาศสถาบันพระมหากษัตริย์ ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย วันที่ 8 กุมภาพันธ์ 2562 ซึ่งกกต.นำเรื่องทั้งหมดมาประมวลข้อเท็จจริงตลอดทั้งวันของวานนี้ ท่ามกลางกระแส สั่งยุบพรรคไทยรักษาชาติ ส่วนหลักฐานจะเพียงพอให้ยุบพรรคได้หรือไม่ ต้องรอมติกกต.ในวันนี้แต่หาก กกต.มีความเห็นยุบพรรค พรรคไทยรักษาชาติ จะเป็นพรรคที่ 3 ในเครือข่าย"ทักษิณ" ที่ถูกยุบ