พบคำขอสิทธิบัตรกัญชา ค้างในระบบกรมทรัพย์สินทางปัญญา ภาคปชช.เตรียมฟ้องศาล
เครือข่าย 4 องค์กรแถลงเตรียมฟ้องกรมทรัพย์สินทางปัญญา หลังปล่อยให้คำขอสิทธิบัตรกัญชา ยังคาอยู่ในระบบ เป็นเหตุผลหลักที่รัฐบาลยังไม่ทูลเกล้า ร่าง พ.ร.บ.ยาเสพติด แม้จะผ่านสภานิติบัญญัติแห่งชาติเพื่อปลดล็อคการใช้กัญชาทางการแพทย์
2.ผลการหารือเพื่อแก้ปัญหาสิทธิบัตรกัญชาระหว่างภาควิชาการภาคประชาสังคม และกรมทรัพย์สินทางปัญญา ชัดเจนว่า กรมทรัพย์สินทางปัญญากระทรวงพาณิชย์มีเจตนาไม่ต้องการยกเลิกสิทธิบ้ตรคำขอสิทธิบัตร ที่ขัดมาตรา 9ที่ว่าด้วยสิ่งประดิษฐ์ที่ไม่ได้รับความคุ้มครอง หรือขอสิทธิบัตรไม่ได้โดยเฉพาะมาตรา 9(5) ที่ว่าด้วยการประดิษฐ์ที่ขัดต่อความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีอนามัยหรือสวัสดิภาพของประชาชน
โดยทางกรมฯยกแนวปฏิบัติของประเทศที่อนุญาตให้จดสิทธิบัตรกัญชาโดยไม่ยกตัวอย่างอีกหลายประเทศที่สาระกฎหมายสิทธิบัตรตาม ม.9(5) ของไทยแต่ปฎิเสธคำขอโดยใช้ประเด็นขัดต่อความสงบเรียบร้อยด้วยเหตุที่กัญชายังเป็นยาเสพติด เช่น บราซิล และบางประเทศในสหภาพยุโรป เป็นต้นอีกทั้งไม่ได้รายงานเงื่อนเวลาว่า ประเทศที่ให้จดสิทธิบัตรเกิดขึ้นหลังการปลดล็อคการใช้กัญชาทางการแพทย์แล้วหรือไม่ แสดงให้เห็นเจตนาในการเลือกใช้ข้อมูลเพื่อสร้างความชอบธรรมในการไม่ยกคำขอสิทธิบัตรกัญชาที่ค้างคาอยู่
3. ผู้อำนวยการกองกฎหมาย กรมทรัพย์สินทางปัญญาแจ้งผู้เข้าร่วมประชุมเพียงว่าจะรับความคิดเห็นของภาควิชาการและภาคประชาสังคมเท่านั้น เจ้าหน้าที่จะไปพิจารณา ดำเนินการต่อโดยไม่ได้รับปากจะดำเนินการใดๆเพื่อการยกเลิกคำขอแต่ประการใด
4. แม้ว่ากรมทรัพย์สินทางปัญญาได้ทำหนังสือแจ้งปฏิเสธคำขอรับสิทธิบัตรกัญชา3 คำขอไปยังผู้ขอแล้วดังนี้ คือ 0501005232,0601002456 และ 0301001207ตาม มาตรา 27 โดยให้เวลาอุทธรณ์ 90วัน และอีก 3 คำขอ ผู้ยื่นขอละทิ้งเอง อย่างไรก็ตามคำขอสิทธิบัตร เลขที่ 1101003758 ของบริษัท GW Pharma และOtsuka ซึ่งนายสนธิรัตน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ แถลงข่าวเมื่อวันที่ 19พฤศจิกายน 2561ว่าได้เพิกถอนไปแล้วนั้น ไม่เป็นความจริง กรมฯยังไม่ได้ดำเนินการเพิกถอนเช่นเดียวกับคำขอของบริษัท GW Pharma และ Otsuka อีก6 คำขอที่ยังอยู่ในระบบคำขอสิทธิบัตรโดยเป็นคำขอที่เกี่ยวเนื่องกับสิทธิบัตรกัญชาเพื่อรักษาโรคลมบ้าหมูต่อต้านเนื้องอกรักษาโรคลมชัก ยาต้านโรคจิต รักษามะเร็ง บำบัดประสาท เป็นต้น
การที่กรมทรัพย์สินทางปัญญาปล่อยให้คำขอเหล่านี้ยังคาอยู่ในระบบเป็นเหตุผลหลักที่รัฐบาลยังไม่ทูลเกล้า ร่าง พ.ร.บ.ยาเสพติดแม้จะผ่านสภานิติบัญญัติแห่งชาติเพื่อปลดล็อคการใช้กัญชาทางการแพทย์เพื่อลงพระปรมาภิไธย ทำให้ผู้ป่วยในประเทศไทยเข้าไม่ถึงการใช้กัญชาและพืชกระท่อมทางการแพทย์ในการรักษาโรคและยังขัดขวางการทำวิจัยและเสียโอกาสในพัฒนาผลิตภัณฑ์กัญชาและพืชกระท่อมทางการแพทย์
ย้ำอีกครั้งว่า 7คำขอสิทธิบัตรกัญชาที่เป็นปัญหาขณะนี้ ล้วนแต่เป็นคำขอของบริษัท GW Pharma และOtsuka ซึ่งเป็นบริษัทเดียวกับที่ นายสุวิทย์ เมษินทรีย์รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวิทยาศาสตร์และนายสมคิด จาตุศรีพิทักษ์รองนายกไปเยือนทั้งในไทยและญี่ปุ่น อีกทั้งคำขอทั้ง 7ประกาศโฆษณาและยื่นตรวจสอบในรัฐบาล คสช.ทั้งสิ้น
5.ดังนั้น ตัวแทนภาควิชาการและภาคประชาสังคมเห็นร่วมกันว่าไม่มีประโยชน์ใดๆที่จะเข้าร่วมประชุมเพื่อหาทางออกเรื่องนี้กับกรมทรัพย์สินทางปัญญาและกระทรวงพาณิชย์ อีกต่อไปจากความไม่จริงใจจะแก้ปัญหาเพื่อยกเลิกสิทธิบัตรที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายตามคำแถลงก่อนหน้านี้ของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์
ภาคประชาสังคมกัญชาเพื่อการแพทย์จึงขอประกาศว่า จะดำเนินการโดยการฟ้องร้องต่อศาลพร้อมกับการหารือกับประชาชนทุกภาคส่วนที่ได้รับผลกระทบจากการดำเนินงานของกรมทรัพย์สินทางปัญญากระทรวงพาณิชย์ และผู้มีอำนาจเพื่อเคลื่อนไหวทั้งทางสังคมและการเมืองให้มีการยกเลิกคำขอสิทธิบัตรดังกล่าวโดยเร็ว
หมายเหตุ 7 คำขอของGW Pharma และ Otsuka ประกอบไปด้วย1101003758, 0901002471, 1301003751, 0801006631, 1201004672, 1401001619 และ1201005115