แต่เพราะว่าอยู่ติดกับเมืองหลวง ความพัฒนาที่ไม่อาจปฏิเสธได้ก็มาถึงเร็วเกินกว่าที่ชาวบ้านหลายคนคิดไว้
การมีที่ดินเพียงหยิบมือก็ว่ายากต่อการทำกินแล้ว แต่สำหรับชาวบ้านที่ไม่มีที่ทำกินเลยต้องเช่าที่เขาทำกินปัญหายิ่งซับซ้อนยิ่งกว่า เพราะเหมือนว่าชีวิตอยู่บนเส้นด้ายที่ไม่รู้ว่าเจ้าของที่จะเอาที่คืนไปเมื่อไหร่
โครงการพัฒนาระเบียงเขตเศรษฐกิจเศรษฐ ภาคตะวันออก หรือ อีอีซี นอกจากจะทำให้เราได้รู้จักกับการสร้างรถไฟฟ้า สนามบิน นิคมอุตสาหกรรมดิจิทัลแล้ว มันยังทำให้เราได้รู้จักกับชาวบ้านกลุ่มหนึ่งที่ลุกขึ้นมาต่อสู่โดยอ้างหลักฐานการทำกิน
การตั้งรกรากมาตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษ มันช่างเป็นพล็อตเรื่องที่คลาสสิก แล้วผู้นำของบ้านเมือง ก็มักคิดว่ามันคือเรื่องธรรมดา ชาวบ้าน ต.โยธะกา อ.บางน้ำเปรี้ยว จ.ฉะเชิงเทรา ดีใจทุกครั้งที่นักข่าวอย่างเรา ลงมารับฟังเรื่องที่พวกเขาอยากเล่า ปัญหาที่ต้องเผชิญ ชีวิตที่ต้องอยู่กับความทุกข์และสับสน
ปฏิเสธไม่ได้ว่าเหล่านี้คือบาดแผลการพัฒนา และคำถามของเราก็คือว่า "เป็นไปได้หรือไม่ที่การพัฒนาจะไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง" คำถามที่เขียนลงไปในบทสคริปต์ข่าว ที่ยังไม่มีโอกาสได้ถามจากผู้อำนาจ และหากฉันถามเขา คำตอบที่ได้คือพวกเขาจะต้องตอบให้ตัวเองดูดี เท่านั้น
สำหรับชาวโยธะกา เริ่มได้รับความสนใจจากนักข่าว หลังพบว่าเป็นกลุ่มชาวบ้านที่อาจได้รับผลกระทบหนักที่สุด ในโครงการอีอีซี เพราะล่าสุดถูกไล่ที่ ไม่ต่อสัญญาเช่าในที่ดินราชพัสดุที่อยู่กันมานาน
ชาวบ้านที่เป็นหัวหอกคนสำคัญในการเรียกร้องความเป็นธรรมคือกำนัน และผู้ใหญ่บ้านคนนี้ ทีมข่าวใช้เวลาอยู่นานในการขับรถตระเวนหา ผู้ใหญ่หมู่ 11 เพราะเขาเคยให้สัมภาษณ์ไว้กับหนังสือพิมพ์ฉบับหนึ่งที่เราอยากตามไปคุยต่อ มันเป็นการเข้าหาแหล่งข่าวที่คลาสสิกที่สุดอีกครั้งหนึ่งในชีวิต เพราะไม่มีเบอร์ ไม่มีที่อยู่ มีแต่การขับรถหา และถามจากชาวบ้านในพื้นที่
การได้พบกับ ผู้ใหญ่บ้าน ม.11 ไม่ทำให้เราผิดหวัง เพราะโจทย์ใหญ่ของการลงพื้นที่ครั้งนี้ คือหาหลักฐานความชอบธรรม ที่ชาวโยธะกาจะสามารถอยู่อาศัยบนแผ่นดินเกิดต่อไปได้
ผู้ใหญ่สมหมาย พาทีมข่าวของเราไปที่วัด ที่นั้นมีกระดูกบรรพบุรุษ คนที่เกิดนานสุด ปรากฎ พ.ศ.2448 ยังฝังร่างไว้ในที่ดินผืนนี้ ที่วัดยังได้พบกับเจ้าอาวาส พระคุณเจ้าทำหน้าที่เป็นผู้นำทางจิตวิญญาณของชาวบ้านได้เป็นอย่างดี เวลาที่ให้ในการศาสนาส่วนหนึ่งถูกแบ่งมาเพื่อศึกษาประวัติการตั้งถิ่นฐานของชาวบ้านในอดีต ท่านสามารถให้สัมภาษณ์ เป็นประโยชน์อย่างมากสำหรับชาวบ้านที่นี่ ชมจากคลิปนี้